Σε μια περίοδο όπου η ευρωπαϊκή πολιτική για την ενέργεια διαμορφώνεται από την πίεση της πράσινης μετάβασης, αλλά και από τις επιπτώσεις γεωπολιτικών και οικονομικών μετατοπίσεων, η συζήτηση για την ενεργειακή αποδοτικότητα παίρνει νέες, πιο κρίσιμες διαστάσεις. Στις 12 Μαρτίου, στο πλαίσιο των European Industrial Energy Days, ο Νίκος Κεραμίδας, Γενικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών Θεμάτων και Ρυθμιστικής Συνηγορίας της Metlen Energy & Metals, έθεσε επί τάπητος το ερώτημα «πού βρίσκονται πραγματικά οι ευκαιρίες στην ενεργειακή αποδοτικότητα» – αποδομώντας με ευθύ τρόπο την κυρίαρχη αφήγηση της Ευρώπης.
Η βασική του θέση ήταν απολύτως σαφής: δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να συγχέουμε την απόλυτη μείωση κατανάλωσης ενέργειας με την επιτυχία της ενεργειακής στρατηγικής μας. Όπως ανέφερε, στην Ευρώπη πανηγυρίζουμε τον περιορισμό της ζήτησης ενέργειας ως απόδειξη επιτυχίας, την ώρα που αυτή η μείωση προέρχεται όχι από την τεχνολογική αναβάθμιση ή την καινοτομία, αλλά από την παύση λειτουργίας χιλιάδων τόνων πρωτογενούς παραγωγής σε καίριους βιομηχανικούς τομείς: αλουμίνιο, αλουμίνα, χάλυβας, χημικά, λιπάσματα. Πρόκειται, δηλαδή, για παραγωγικές δραστηριότητες απολύτως απαραίτητες για την άμυνα, την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή οικονομία.
Στην τοποθέτησή του, ο Κεραμίδας υποστήριξε ότι ολόκληρο το ευρωπαϊκό πολιτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο χρειάζεται επανευθυγράμμιση: από τη διαχείριση της ζήτησης και τις απλουστευτικές στατιστικές επιδόσεων, προς μια αναπτυξιακή στρατηγική για τη βιομηχανία. Η Ευρώπη, υπογράμμισε, δεν έχει την πολυτέλεια να απομειώνει την παραγωγική της βάση. Χρειάζεται περισσότερη βιομηχανική παραγωγή και βέλτιστη λειτουργία των μονάδων, όχι την αποδόμησή τους.
Αναφερόμενος στις πρόσφατες Ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στάθηκε ιδιαίτερα στην απουσία ρεαλισμού ως προς τη βιομηχανική βάση και τις διεθνείς αγορές. Χαρακτήρισε το αφήγημα των οραματικών σχεδίων ως «PowerPoint presentations» που δεν αγγίζουν τη σκληρή πραγματικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών. Ουσιαστικά, λείπει ένα χειροπιαστό Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων Ανταγωνιστικότητας, ικανό να στηρίξει τη βιομηχανία που ήδη υπάρχει και λειτουργεί στην Ευρώπη, όχι μόνο αυτή που σχεδιάζεται για το μέλλον.
Όπως επεσήμανε ο κ. Κεραμίδας ο πιο αποτελεσματικός τρόπος ηλεκτροδότησης με βάση τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) δεν είναι η δημιουργία από το μηδέν νέων καταναλώσεων, αλλά η αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων μονάδων. Εκεί βρίσκεται η πραγματική εμπειρία, η τεχνογνωσία και το βιομηχανικό αποτύπωμα που μπορεί να καθοδηγήσει τη μετάβαση. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, το “shaping” –δηλαδή η διαχείριση του κόστους και του κινδύνου ευελιξίας και συνεχούς παροχής ενέργειας– παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο.
Ο Κεραμίδας δεν έμεινε όμως μόνο στη διαπίστωση. Τόνισε ότι λύσεις υπάρχουν και είναι ώριμες. Η τεχνολογία, η ευφυής διαχείριση φορτίου, τα εργαλεία αποθήκευσης και οι αγορές ευελιξίας μπορούν να διαμορφώσουν ένα νέο περιβάλλον για την ευρωπαϊκή βιομηχανία – αρκεί να υπάρξει πολιτική βούληση και ταχύτητα λήψης αποφάσεων.
Το συμπέρασμά του, σχεδόν επιτακτικό: «Η ώρα για δράση είναι τώρα». Η Ευρώπη, αν θέλει να διατηρήσει την ανεξαρτησία της, την ανταγωνιστικότητά της και τον ρόλο της στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας, δεν μπορεί να συνεχίσει να χάνει παραγωγικές μονάδες και να θεωρεί αυτό πρόοδο. Ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα και την τεχνολογική πρωτοπορία περνά μέσα από τη βιομηχανία, όχι έξω απ’ αυτήν. Και αυτή η βιομηχανία χρειάζεται ενέργεια, επενδύσεις και πολιτική προστασία.
Η παρέμβαση του στελέχους της Metlen Energy & Metals, με φόντο τη συζήτηση για το μέλλον της ευρωπαϊκής πολιτικής ανταγωνιστικότητας και βιομηχανικής κυριαρχίας, ήρθε να ταράξει τα νερά και να υπενθυμίσει πως η «ενεργειακή αποδοτικότητα» χωρίς παραγωγή δεν είναι λύση – είναι απλώς το προοίμιο της αποβιομηχάνισης.
Διαβάστε ακόμη
