Η ενεργειακή συνδεσιμότητα στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής του ΑΔΜΗΕ, με τη διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ να αποτελεί έργο κομβικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια και την περιφερειακή σταθερότητα. Ο Μάνος Μανουσάκης, Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, μιλώντας στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, έδωσε μια ξεκάθαρη εικόνα των τεχνικών, οικονομικών και γεωπολιτικών προκλήσεων που συνοδεύουν την πρωτοβουλία αυτή.
«Η Τουρκία δεν πρόκειται να μας δώσει συγχαρητήρια επειδή θέλουμε να διασυνδέσουμε την Κύπρο με το ευρωπαϊκό σύστημα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μανουσάκης, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις που εγείρει η Άγκυρα σε οποιοδήποτε έργο ενισχύει την ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου και τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας. Παρά τις αντιδράσεις, το έργο προχωρά, με 160 χιλιόμετρα καλωδίου να έχουν ήδη κατασκευαστεί και σημαντικό μέρος των ερευνών βυθού να έχει ολοκληρωθεί.
Η ενεργειακή σημασία του έργου δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα και την Κύπρο. Το Ισραήλ, όπως εξήγησε ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ενεργειακής ασφάλειας, καθώς το ηλεκτρικό του σύστημα δεν είναι διασυνδεδεμένο με άλλες χώρες. Η διασύνδεση θα προσφέρει στο Τελ Αβίβ μία εναλλακτική πηγή ενέργειας σε περιόδους υψηλής ζήτησης. «Το Ισραήλ δεν χρειάζεται το καλώδιο για γεωπολιτικούς λόγους, αλλά για να διασφαλίσει την ενεργειακή του επάρκεια», τόνισε ο Μανουσάκης.
Τι δήλωσε ο κ. Μανουσάκης για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις του Αιγαίου
Το πλάνο του ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων προχωρά δυναμικά, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία της νησιωτικής Ελλάδας. Ο επικεφαλής του Διαχειριστή σημείωσε ότι τα νησιά αυτά εξαρτώνται άμεσα από το ηπειρωτικό σύστημα για τη βιωσιμότητα των οικονομιών τους και τη μείωση του κόστους ενέργειας.
«Τα νησιά μπορεί να φαίνεται ότι είναι πιο κοντά στην Τουρκία, αλλά είναι κρίσιμο να διασφαλίσουμε την πλήρη διασύνδεσή τους με το ελληνικό σύστημα», επεσήμανε. Οι διαγωνισμοί για τις νέες διασυνδέσεις είναι ήδη σε εξέλιξη, ενώ το έργο της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του, με δοκιμές να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας και το διακρατικό εμπόριο ενέργειας
Παράλληλα, ο ΑΔΜΗΕ συνεργάζεται στενά με τον Ιταλό Διαχειριστή, TERNA, για τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας, η οποία θα τριπλασιάσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών. «Η πρώτη διασύνδεση που τέθηκε σε λειτουργία το 2000 είναι ήδη γεμάτη λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η νέα διασύνδεση θα έχει ισχύ 1000 MW, ανοίγοντας νέες προοπτικές για το διακρατικό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας», εξήγησε ο Μανουσάκης.
Μάλιστα, αποκάλυψε ότι η αίτηση για την ένταξη του έργου στα έργα κοινού ενδιαφέροντος της Ε.Ε. έχει ήδη υποβληθεί και από τις δύο πλευρές. «Οι διαβουλεύσεις προχωρούν ταχύτατα και πιστεύουμε ότι η έγκριση θα έρθει σύντομα», πρόσθεσε.
Το μέλλον του ΑΔΜΗΕ και η κυβερνητική υποστήριξη
Ο Μάνος Μανουσάκης εμφανίστηκε καθησυχαστικός σχετικά με το μέλλον του ΑΔΜΗΕ, διαβεβαιώνοντας ότι ο Διαχειριστής λειτουργεί σε πλήρη συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση. «Όλα όσα έχουμε κάνει μέχρι τώρα είναι σε απόλυτη συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση. Ο ΑΔΜΗΕ είναι ο διαχειριστής του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας και η κυβέρνηση τον στηρίζει απόλυτα», δήλωσε, απορρίπτοντας κάθε ανησυχία για πιθανές αλλαγές στον στρατηγικό σχεδιασμό.
Τα Data Centers, οι Ενεργειακές Προκλήσεις
Η ενεργειακή μετάβαση και η ψηφιακή μετάβαση συμβαδίζουν, με την Ελλάδα να επιδιώκει να καταστεί τόσο ενεργειακός κόμβος όσο και κέντρο αποθήκευσης δεδομένων.
Η αυξανόμενη ανάγκη για αποθήκευση δεδομένων παγκοσμίως καθιστά την τοποθεσία των data centers κρίσιμο παράγοντα για τις χώρες που επιθυμούν να προσελκύσουν επενδύσεις και να ενισχύσουν τη στρατηγική τους θέση. «Το πού θα βρίσκονται τα data centers σχετίζεται άμεσα με το αν υπάρχει διαθέσιμη ενέργεια για να τα τροφοδοτήσει», υπογράμμισε ο Μανουσάκης, εξηγώντας πως η Ελλάδα, εκτός από πύλη μεταφοράς ενέργειας, μπορεί να αναδειχθεί και σε κόμβο ψηφιακών υποδομών.
Ο ΑΔΜΗΕ έχει ήδη ξεκινήσει τη συνεργασία με μια αμερικανική εταιρεία εξειδικευμένη στα data centers, με στόχο την κατασκευή του πρώτου κέντρου δεδομένων στην Αττική και τη μελλοντική επέκταση του δικτύου αποθήκευσης σε άλλες περιοχές της χώρας. «Δεν είναι μόνο θέμα ενεργειακής υποδομής, αλλά και πολιτικής στρατηγικής. Οι χώρες που θα καταφέρουν να φιλοξενήσουν κρίσιμα data centers θα αποκτήσουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα», ανέφερε.
Η σύνδεση της Ελλάδας με διεθνή τηλεπικοινωνιακά δίκτυα είναι ήδη γεγονός. Μέσω ενός νέου υποθαλάσσιου καλωδίου, η Κρήτη διασυνδέεται με την Αίγυπτο, αξιοποιώντας την ανάπτυξη δικτύων μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, όπως το Facebook. «Η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει πίσω σε αυτό το ψηφιακό παιχνίδι. Οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν και εμείς οφείλουμε να είμαστε μέρος τους», τόνισε.
Οι ενεργειακές περικοπές και ο κίνδυνος blackouts: Μια νέα πραγματικότητα για την αγορά ηλεκτρισμού
Εκτός από τις επενδύσεις στις υποδομές δεδομένων, η ενεργειακή διαχείριση παραμένει στο προσκήνιο, με τον ΑΔΜΗΕ να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις λόγω της αυξημένης διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Ο Μανουσάκης επιβεβαίωσε ότι οι περικοπές φορτίου είναι πλέον απαραίτητες για τη διατήρηση της σταθερότητας του δικτύου, παρά το γεγονός ότι δεν είναι μια ευχάριστη διαδικασία.
«Οι περικοπές δεν είναι επιλογή, αλλά αναγκαιότητα. Δεν γίνεται να διατηρηθεί η σταθερότητα του συστήματος χωρίς να γίνονται παρεμβάσεις. Όσο αυξάνεται η αποθήκευση ενέργειας, οι περικοπές θα μειωθούν, αλλά δεν θα εκλείψουν εντελώς», υπογράμμισε. Σύμφωνα με τον ίδιο, το ποσοστό των περικοπών πρέπει να εντάσσεται στα επιχειρηματικά πλάνα των παραγωγών ΑΠΕ, προκειμένου οι επενδύσεις να παραμείνουν βιώσιμες.
Η πρόσφατη εμπειρία των Βαλκανίων, όπου ένα κύμα διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος προκάλεσε ντόμινο blackouts το καλοκαίρι, ήταν ένα σοβαρό προειδοποιητικό σημάδι. «Ευτυχώς, καταφέραμε να σταματήσουμε το ντόμινο πριν φτάσει στην Ελλάδα, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν», σημείωσε ο Μανουσάκης, προσθέτοντας ότι η διαχείριση του συστήματος απαιτεί πλέον αυξημένη προνοητικότητα.
Η ενεργειακή κρίση του Πάσχα και οι προκλήσεις της αγοράς
Ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ ανέδειξε και το ιδιαίτερο πρόβλημα που αναμένεται να προκύψει την περίοδο του Πάσχα. «Φέτος, έχουμε μια ασυνήθιστη συγκυρία: το Ορθόδοξο και το Καθολικό Πάσχα συμπίπτουν, κάτι που σημαίνει ότι η ζήτηση θα είναι εξαιρετικά χαμηλή σε πολλές χώρες ταυτόχρονα. Αυτό θα δημιουργήσει μεγάλες προκλήσεις στη διαχείριση των φορτίων», ανέφερε.
Το πρόβλημα είναι ότι σε ημέρες χαμηλής ζήτησης, όπως η 25η Μαρτίου και το Πάσχα, το σύστημα ενδέχεται να αντιμετωπίσει δυσκολίες στην απορρόφηση της πλεονάζουσας πράσινης ενέργειας. «Δεν μπορούμε να εξάγουμε την πλεονάζουσα ενέργεια, αφού και άλλες χώρες θα βρίσκονται σε κατάσταση χαμηλής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λάβουμε έκτακτα μέτρα για να αποτρέψουμε προβλήματα στο δίκτυο», εξήγησε.
Ο Μανουσάκης εμφανίστηκε καθησυχαστικός, επισημαίνοντας ότι ο ΑΔΜΗΕ συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Ενέργειας και τη ΡΑΑΕΥ για να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία του δικτύου. «Έχουμε προετοιμαστεί όσο το δυνατόν καλύτερα για να αποφύγουμε διακοπές ρεύματος», ανέφερε.
Η αποτελεσματικότητα των δημοσίων επιχειρήσεων και η σημασία του ΑΔΜΗΕ
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο Μανουσάκης αναφέρθηκε και στη συζήτηση για τον ρόλο των δημοσίων επιχειρήσεων στον ενεργειακό τομέα. Με αφορμή το δυστύχημα στα Τέμπη, το οποίο έφερε στο προσκήνιο ζητήματα διαχείρισης κρίσιμων υποδομών, η συζήτηση για την αποτελεσματικότητα των δημόσιων οργανισμών εντείνεται. «Ο ΑΔΜΗΕ είναι μια εταιρεία με αποστολή να διαχειρίζεται το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Λειτουργούμε σε απόλυτη συνεργασία με την Πολιτεία και είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις του μέλλοντος», κατέληξε.
Διαβάστε ακόμη