Σε λίγες ημέρες αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία ο πρώτος πλωτός τερματικός σταθμός επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) στην Ελλάδα, που θα λειτουργήσει στην Αλεξανδρούπολη από την Gastrade. Σημειώνεται πως πριν από λίγες ημέρες τελείωσε τις εργασίες της πάνω στο έργο και η ιταλική εταιρεία υπεράκτιων ενεργειακών υπηρεσιών Saipem.
Ο τερματικός σταθμός LNG «Aλεξανδρούπολις» αποτελείται από μια μεγάλη πλωτή βιομηχανική μονάδα αποθηκευτικής δυναμικότητας 153.500 κ.μ. και τρεις μονάδες αεριοποίησης, που θα λειτουργούν είτε με κύκλωμα θαλασσινού νερού είτε με καύση φυσικού αερίου, με μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα αεριοποίησης περίπου 22,5 εκατ. κ.μ. και μέγιστη ετήσια δυναμικότητα 5,5 δισ. κ.μ. αερίου. Το έργο έχει συγχρηματοδοτηθεί από πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στα σχέδια της Gastrade είναι η κατασκευή και δεύτερου FSRU στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Saipem το αντικείμενο εργασιών της εταιρείας για την ανάπτυξη του LNG της Gastrade στην Αλεξανδρούπολη περιελάμβανε την υπεράκτια εγκατάσταση αγωγού 24 χιλιομέτρων, διαμέτρου 30 ιντσών, με το πλοίο τοποθέτησης αγωγών Castoro 10, τον τελικό συλλέκτη του αγωγού και τις γραμμές πρόσδεσης. Επίσης, η Saipem ήταν υπεύθυνη για το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου υψηλής πίεσης, το οποίο μεταφέρει το αέριο μέσω εύκαμπτου ανυψωτήρα στον τελικό συλλέκτη του αγωγού, στον πυθμένα της θάλασσας, όπου συνδέεται ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου. «Συμβάλαμε στην κατασκευή του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (INGS) στα ανοικτά των ακτών της Αλεξανδρούπολης στην Ελλάδα, εξασφαλίζοντας πρόσβαση σε νέες εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού με LNG», αναφέρει η Saipem σε ανακοίνωσή της. Και συμπληρώνει «είμαστε υπερήφανοι που συμμετείχαμε σε αυτό το έργο που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού και στην ανάπτυξη των ενεργειακών αγορών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης».
Μέτοχοι του FSRU που ανήκει στην εταιρεία Gastrade είναι ο Όμιλος Κοπελούζου (20%), η Gaslog (20%), η ΔΕΠΑ Εμπορίας (20%), ο ΔΕΣΦΑ (20%) και η Bulgartransgaz (Διαχειριστής Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Βουλγαρίας) (20%). Το FSRU έχει συνδεθεί με υποθαλάσσιο και χερσαίο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου υψηλής πίεσης και θα παραδίδει φυσικό αέριο στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς («ΕΣΜΦΑ») και εν συνεχεία στους τελικούς καταναλωτές στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία και, περαιτέρω, στη Μολδαβία και την Ουκρανία στα ανατολικά και στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία στα δυτικά. Όπως όλα δείχνουν ενδιαφέρον υπάρχει και από πλευράς Ρουμανίας, η οποία διεκδικεί μία θέση στο μετοχικό παζλ. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πρόκειται για τη δεύτερη βαλκανική χώρα -μετά τη Βουλγαρία μέσω της Bulgartransgaz- που θα έχει μετοχική παρουσία στο έργο. Το γεγονός αυτό δείχνει τη σημασία που έχει η νέα πλωτή μονάδα για τη διασφάλιση της διαφοροποίησης των πηγών τροφοδοσίας με φυσικό αέριο όλης της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο χαρακτήρας του έργου όπως άλλωστε έχει δηλώσει ο διευθύνων σύμβουλος της Gastrade, Κωνσταντίνος Σιφναίος είναι κατά βάση εξαγωγικός, αφού στόχος είναι το 70% των ποσοτήτων που υποδέχεται να εξάγονται προς τη βαλκανική περιοχή.
Στόχος του project -στο οποίο ο Διαχειριστής Συστήματος Φυσικού Αερίου της Ελλάδας ΔΕΣΦΑ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο είναι η αύξηση των ροών φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν και φορτίων LNG που θα φτάνουν στους Τερματικούς Σταθμούς της Ελλάδας (Ρεβυθούσα, Αλεξανδρούπολη) προς τις χώρες που «διασχίζει» ο διάδρομος (που «καταλήγει» στην Ουκρανία και τις αποθηκευτικές υποδομές που διαθέτει), στο πλαίσιο της προσπάθειας απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας. Το market test -και το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων της αγοράς- θα δείξει το πόσο πρέπει να αυξηθεί η μεταφορική ικανότητα φυσικού αερίου στα σημεία διασυνδέσεων των συστημάτων των χωρών που συμμετέχουν στον Κάθετο Διάδρομο και κατ’ επέκταση θα προσδιορίσει το ύψος των απαραίτητων επενδύσεων που στην παρούσα φάση προσδιορίζονται σε περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι το πλοίο βρίσκεται αγκυροβολημένο ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης από τις 17 Δεκεμβρίου 2023, με το διάστημα που έχει μεσολαβήσει να διεξάγονται όλες οι δοκιμαστικές εργασίες ώστε να τεθεί σε κανονική λειτουργία. Μάλιστα, στα μέσα Φεβρουαρίου η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία είναι και μέτοχος στο FSRU, εκκίνησε τη διαδικασία των δοκιμαστικών ελέγχων, φέροντας το πρώτο commissioning cargo.
