Μέσα στον Απρίλιο θα ξεκινήσει η εμπορική λειτουργία του πρώτου πρατηρίου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ελλάδα από την εταιρεία Blue Grid, μέλος του ομίλου Molgas. Ο όμιλος Molgas διαθέτει σήμερα ένα δίκτυο ιδιόκτητων και συνεργαζόμενων πρατηρίων που ξεπερνά τα 100 σημεία σε όλη την Ευρώπη.
Όπως αναφέρει στο energygame.gr ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Αλέξανδρος Λαγάκος, αυτή την περίοδο είναι υπό κατασκευή τα δύο πρατήρια LNG της Blue Grid. Η κατασκευή του πρατηρίου που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στη Σίνδο, θα ολοκληρωθεί εντός του Μαρτίου, ώστε να είναι έτοιμο προς λειτουργία τον Απρίλιο. Επίσης, η εταιρεία δρομολογεί την έναρξη άλλων δύο πρατηρίων, σε Πάτρα και Ιωάννινα, στα τέλη του 2024.
Το δεύτερο πρατήριο κατασκευάζεται ήδη στο Θριάσιο, στην περιοχή της Μαγούλας η κατασκευή του οποίου ολοκληρώνεται εντός του Απριλίου. Το ύψος της επένδυσης στα δύο πρατήρια, από τα οποία θα διατίθεται και συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG),εκτιμάται πως υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ.
Η λειτουργία των δύο πρατηρίων ανοίγει μια νέα αγορά που αφορά στα βαρέα οχήματα οδικών μεταφορών. Η μέση ηλικία των φορτηγών στην Ελλάδα είναι 23 έτη και ο ελληνικός στόλος είναι από τους γηραιότερους στην Ευρώπη. Η επιλογή του φυσικού αερίου θα οδηγήσει στη μείωση και μεσοπρόθεσμα, μέσω του υγροποιημένου βιομεθάνιου ( bio-LNG) στο μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Σημειώνεται ότι από τα βαρέα οχήματα εκπέμπεται το 25% περίπου των ρύπων που προέρχεται από τις οδικές μεταφορές.
Πιο φθηνό έως 43% το LNG
Η χρήση LNG από βαρέα οχήματα στην Ευρώπη σημειώνει αλματώδη άνοδο τα τελευταία χρόνια, καθώς οδηγεί σε μεγάλη μείωση των δαπανών για καύσιμα που αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό του λειτουργικού κόστους στις εταιρείες οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Σήμερα, στους ευρωπαϊκούς δρόμους κυκλοφορούν περίπου 50.000 φορτηγά με καύσιμο LNG, τα οποία τροφοδοτούνται από 710 πρατήρια, Ενδεικτικό της ανάπτυξης της αγοράς είναι το γεγονός ότι στη Γερμανία λειτουργούν περισσότερα από 180 πρατήρια, όταν πριν από πέντε χρόνια δεν υπήρχε κανένα.
Το LNG κερδίζει έδαφος, καθώς είναι αρκετά φθηνότερο σε σύγκριση με το ντίζελ ή την ηλεκτρική ενέργεια, όπως επισημαίνει ο κ. Λαγάκος. Ένας ηλεκτρικός τράκτορας εκτιμάται ότι καταναλώνει 123 κιλοβατώρες για να διανύσει 100 χιλιόμετρα. Με μια ενδεικτική τιμή 39 λεπτά την κιλοβατώρα προ ΦΠΑ (λόγω εξαιρετικά μειωμένης αυτονομίας ο οδηγός αναγκαστικά υπόκειται στις τιμές ηλεκτρισμού που προσφέρουν φορτιστές τρίτων που θα χρησιμοποιήσει στη διαδρομή), το κόστος για τα 100 χιλιόμετρα ανέρχεται στα 48 ευρώ. Ένας τράκτορας ντίζελ χρειάζεται 30 λίτρα περίπου για την ίδια απόσταση. Με τιμή 1,39 ευρώ το λίτρο προ ΦΠΑ, το κόστος για τα 100 χιλιόμετρα διαμορφώνεται σε 40 ευρώ αντίστοιχα.
Ο τράκτορας με φυσικό αέριο (LNG) για να διανύσει 100 χιλιόμετρα θα κάψει 25 κιλά καυσίμου. Με τιμή 1,08 ευρώ το κιλό προ ΦΠΑ (6%), το κόστος είναι 27 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερα κατά 43% και 32,5% χαμηλότερα σε σύγκριση με την ηλεκτρική ενέργεια και το ντίζελ αντίστοιχα.
Δεν είναι όμως μόνο το κόστος του καυσίμου που καθιστά πιο φθηνή επιλογή το φυσικό αέριο. Στην ευρωπαϊκή αγορά διατίθενται σήμερα μεταχειρισμένοι τράκτορες, καθώς χρησιμοποιούνται ήδη αρκετά χρόνια στις οδικές μεταφορές. Ένας τράκτορας LNG 5ετίας πωλείται σε τιμές που κυμαίνονται από 40.000 έως 70.000 ευρώ. Η ετήσια εξοικονόμηση δαπανών για ένα όχημα που διανύει περί τα 10.000 χιλιόμετρα το μήνα, ξεπερνά τα 20.000 ευρώ, άρα το ετήσιο κόστος είναι το ίδιο περίπου με έναν τράκτορα ντίζελ χωρίς οδηγό.
Σημειώνεται επίσης ότι καθώς το LNG δεν έχει αυξημένο απόβαρο σε σχέση με το ντίζελ, το φορτηγό αξιοποιεί πλήρως το διαθέσιμο ωφέλιμο φορτίο, σε αντίθεση με τον ηλεκτροκίνητο τράκτορα ο οποίος χάνει ωφέλιμο φορτίο λόγω του μεγάλου βάρους των μπαταριών. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το CNG, επειδή έχει αυξημένο απόβαρο, η χρήση του έχει επικρατήσει σε οχήματα διανομών και ταξί και όχι σε φορτηγά εμπορευματικών μεταφορών που διανύουν μεγάλες αποστάσεις.
Τα κίνητρα για τα φορτηγά LNG
Η χρήση του LNG στα βαρέα οχήματα εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια και στην Ελλάδα. Η ένταξη των οδικών μεταφορών στο σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS) θα οδηγήσει τους Έλληνες μεταφορείς σε αναζήτηση πιο οικονομικών επιλογών. Η καύση φυσικού αερίου εκπέμπει 30% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα (CO2) σε σχέση με το ντίζελ, ενώ το bio-LNG έχει μηδενικές εκπομπές. Υπενθυμίζεται ότι μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η δημοσιοποίηση του θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου.
Η ευρωπαϊκή οδηγία για τα διόδια (Ευρωβινιέττα, Οδηγία 1999/62), που είναι ήδη σε εφαρμογή σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, όπως τη Γερμανία, την Αυστρία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία (και από την 1η Ιανουαρίου 2026 και στη Ρουμανία), προβλέπει την εφαρμογή ενός νέου μοντέλου που συν τοις άλλοις θα προσαρμόζει τις τιμές σύμφωνα με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κάθε φορτηγού.
Σύμφωνα με την τροποποιητική οδηγία 2022/362, στη χώρα μας υπάρχει ακόμη η δυνατότητα καθυστέρησης εφαρμογής της Ευρωβινιέττας, καθώς πολλοί αυτοκινητόδρομοι έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν με καθεστώς ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα). Όταν, όμως, λήξουν οι εν λόγω συμβάσεις ή γίνει μια «σημαντική» επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης παραχώρησης, τότε σύμφωνα με την Οδηγία θα πρέπει να εφαρμοστεί το νέο σύστημα χρεώσεων. Ενδεχομένως σύντομα τέτοιες περιπτώσεις να αποτελέσουν η Αττική Οδός και η Εγνατία Οδός, όπως εκτιμούν παράγοντες της ελληνικής αγοράς, αλλά μένει ακόμη να αποσαφηνιστεί.
Σημειώνεται επίσης ότι στη Γερμανία οι εταιρείες οδικών εμπορευματικών μεταφορών καλούνται ήδη να καταβάλουν σημαντικά ποσά όταν υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο όριο εκπομπών CO2. Αργά ή γρήγορά, ένα τέτοιο σύστημα θα εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, αρχής γενομένης με την αποφασισμένη από τις Βρυξέλλες ένταξη των οδικών εμπορευματικών μεταφορών στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS).
