Καθώς οι κορυφαίοι παγκόσμιοι εμπορικοί οίκοι ενέργειας (traders) προετοιμάζονται για τη μεγαλύτερη ετήσια βιομηχανική τους συνάντηση αυτή την εβδομάδα στο Λονδίνο, αντιμετωπίζουν ένα αυξανόμενο πρόβλημα: τι να κάνουν με τα μετρητά τους.

Οι περισσότεροι εμπορικοί οίκοι, οι οποίοι ανήκουν σε ιδιώτες και ελέγχονται από τους υπαλλήλους τους, αποκαλύπτουν ελάχιστα στοιχεία σχετικά με την ταμειακή τους κατάσταση, τα ίδια κεφάλαια ή τα μερίσματα.

Αλλά σύμφωνα με περισσότερες από 10 εμπορικές και τραπεζικές πηγές και υπολογισμούς του Reuters, η Vitol, η Trafigura, η Mercuria και η Gunvor κάθονται συλλογικά σε δισεκατομμύρια δολάρια, ακόμη και μετά την καταβολή μερισμάτων ρεκόρ.

«Δανειζόμαστε πολύ λιγότερο από τις τράπεζες και περιμένουμε καλές επενδυτικές ευκαιρίες. Αλλά αυτές είναι ελάχιστες, ειδικά στην ζημιογόνο πράσινη ενέργεια», δήλωσε στέλεχος ενός από τους κορυφαίους οίκους συναλλαγών, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί.

Οι εμπορικοί οίκοι, οι οποίοι ελέγχουν ήδη μεγάλες περιοχές των παγκόσμιων αγορών πετρελαίου, φυσικού αερίου και ενέργειας, δυσκολεύονται να αναπτυχθούν, ενώ οι χαμηλές αποδόσεις των τελευταίων ετών στα αιολικά, ηλιακά και υδρογονανθρακικά περιουσιακά στοιχεία έχουν ενοχλήσει ορισμένους επενδυτές.

Το πρόβλημα των μετρητών

Το πρόβλημα των μετρητών είναι πιθανό να είναι ένα από τα θέματα που θα τεθούν επί τάπητος καθώς οι έμποροι συγκεντρώνονται για δεξιώσεις και πάρτι σε αίθουσες χορού και παμπ του Λονδίνου για τη Διεθνή Εβδομάδα Ενέργειας.

Η Vitol, ο μεγαλύτερος έμπορος στον κόσμο, έχει αυξήσει τα συνολικά ίδια κεφάλαιά της στα 26 δισ. δολάρια, ακόμη και μετά την καταβολή μερισμάτων ρεκόρ ύψους 5 δισ. δολαρίων, αφού κέρδισε 15 δισ. δολάρια το 2022, όπως δείχνει ο μη δημόσιος ισολογισμός της, τον οποίο είδε το Reuters.

Και τα ίδια κεφάλαιά της πιθανόν να αυξηθούν κοντά στα 30 δισ. δολάρια με βάση τα αποτελέσματα του 2023, αν η Vitol επιμείνει στη μεταφορά ενός σημαντικού μέρους των κερδών εις νέον στα ίδια κεφάλαια, δήλωσαν δύο τραπεζικές πηγές που γνωρίζουν τις επιδόσεις της εταιρείας.

Εν τω μεταξύ, η Mercuria και η Gunvor έχουν συσσωρεύσει περίπου 6 δισ. δολάρια η καθεμία σε ίδια κεφάλαια και παρακρατηθέντα κέρδη τα τελευταία χρόνια, δήλωσαν στο Reuters πηγές που γνωρίζουν τα αποτελέσματά τους.

Τα στοιχεία για τα ίδια κεφάλαια της Vitol, της Mercuria και της Gunvor δεν έχουν αναφερθεί προηγουμένως. Και οι τρεις εταιρείες αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Η ανταγωνίστρια Trafigura αποκάλυψε στην τελευταία της έκθεση ότι τα ίδια κεφάλαιά της αυξήθηκαν σχεδόν 2,5 φορές στα 16,5 δισ. δολάρια τα τελευταία 4 χρόνια.

Τα ίδια κεφάλαια των μεγάλων εμπορικών οίκων εξακολουθούν να επισκιάζονται από τους μεγάλους πετρελαϊκούς οίκους, όπως η Shell με 188 δισεκατομμύρια δολάρια ή η BP με 85 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τις τελευταίες εκθέσεις τους.

Margin Calls

Μέχρι πριν από μια δεκαετία, οι περισσότεροι έμποροι προτιμούσαν να έχουν λίγα περιουσιακά στοιχεία, χαμηλές θέσεις σε μετοχές ή μετρητά και να καταβάλλουν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους σε μερίσματα στους εργαζόμενους μετόχους τους.

Οι εμπορικοί οίκοι αγόρασαν περιουσιακά στοιχεία την τελευταία δεκαετία, από διυλιστήρια πετρελαίου έως αιολικά πάρκα και μεταλλεία μετάλλων, χρησιμοποιώντας κέρδη και χρήματα που δανείστηκαν από τράπεζες, διατηρώντας παράλληλα τα ταμειακά τους αποθέματα σε χαμηλά επίπεδα.

Αυτό άλλαξε το 2022, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά τη μείωση των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ως αποτέλεσμα των δυτικών κυρώσεων που αποσκοπούσαν στην τιμωρία της Μόσχας για την εισβολή της στην Ουκρανία.

Οι έμποροι συχνά αντισταθμίζουν τις θέσεις τους με παράγωγα, συνήθως δανειζόμενοι το 90% των χρημάτων για την αγορά τους, ενώ χρησιμοποιούν τα δικά τους μετρητά για να καλύψουν το υπόλοιπο.

Εάν οι τιμές εκτοξευθούν, τα χρηματιστήρια ζητούν από τους συναλλασσόμενους να συνεισφέρουν περισσότερα από τα δικά τους μετρητά στα λεγόμενα margin calls.

Αυτοχρηματοδότηση

Οι έμποροι, όπως η Trafigura, συνεργάζονται με έως και 150 τράπεζες και έχουν στη διάθεσή τους πιστωτικές γραμμές ύψους έως και 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στο αποκορύφωμα της κρίσης των margin call οι traders χρησιμοποίησαν πλήρως τις γραμμές και ορισμένες τράπεζες αρνήθηκαν να ενισχύσουν τον δανεισμό, ενώ ενθάρρυναν τους traders να βρουν εναλλακτικές λύσεις.

Οι περισσότεροι έμποροι αποφάσισαν να διατηρήσουν τα κέρδη ως ίδια κεφάλαια.

«Ενισχύσαμε τα ίδια κεφάλαιά μας και ως αποτέλεσμα μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών μας έγινε αυτοχρηματοδοτούμενο», δήλωσε ένα τρίτο στέλεχος των συναλλαγών.

Όταν οι έμποροι δανείζονται λιγότερο, οι τράπεζες κερδίζουν λιγότερους τόκους και δεν μπορούν να αυξήσουν τον δανεισμό τους σε άλλους πελάτες, εάν διατηρούν μεγάλες πιστωτικές γραμμές ανοιχτές, εάν αυτές δεν χρησιμοποιούνται.

«Στις τράπεζες δεν άρεσε να υπερβαίνουν τα πιστωτικά όρια το 2022. Αλλά εξίσου δεν τους άρεσε όταν οι traders χρησιμοποίησαν ελάχιστα τις γραμμές το 2023» δήλωσε τραπεζίτης σε κορυφαία αμερικανική τράπεζα που δραστηριοποιείται στον τομέα.

Ο τραπεζικός δανεισμός θα αυξηθεί και πάλι μόλις τα επιτόκια μειωθούν και οι έμποροι ξοδέψουν περισσότερα χρήματα για επενδύσεις, δήλωσε ένα από τα τρία στελέχη των συναλλαγών. Αλλά αυτό δεν είχε συμβεί ακόμη.

«Μερικές φορές οι έμποροι απλώς δανείζονται χρήματα και τα επιστρέφουν σε μια κατάθεση στην ίδια ή σε διαφορετική τράπεζα, ώστε να πληρώνουν τόκους», δήλωσε ένα τέταρτο στέλεχος των συναλλαγών.