Πριν από το Πάσχα αναμένεται, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, να εκδοθούν οι δύο κρίσιμες υπουργικές αποφάσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για τις νέες παραχωρήσεις υδρογονανθράκων. Η πρώτη θα αφορά τις ακριβείς συντεταγμένες των θαλάσσιων περιοχών και τον τύπο της σύμβασης, ενώ η δεύτερη θα περιλαμβάνει την επίσημη προκήρυξη του διαγωνισμού, μέσω δημοσίευσης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με τη ρυθμιστική αρχή και την κυβέρνηση της Ελλάδας ώστε να ολοκληρωθεί με επιτυχία η διαδικασία ανάθεσης των αδειών. Θα κοινοποιήσουμε περισσότερες λεπτομέρειες την κατάλληλη στιγμή», δήλωσε στο energygame.gr η Sally Jones, εκπρόσωπος της Chevron για την περιοχή της Ευρώπης και της Μ. Ανατολής.

Η διαχρονική προσπάθεια της Ελλάδας για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση των δυνητικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της ίσως δεν έχει βρεθεί ποτέ μέχρι σήμερα σε ευνοϊκότερη συγκυρία. Η παγκόσμια πετρελαϊκή βιομηχανία, μετά από μια περίοδο έντονου εσωστρεφούς αναστοχασμού και απότομης στροφής προς την ενεργειακή μετάβαση, φαίνεται πλέον να αναθεωρεί την προσέγγισή της και να επιστρέφει με νέα δυναμική στον τομέα της εξόρυξης. Το δόγμα του πρώην Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ – συνοψισμένο στο σύνθημα «drill, baby, drill» – υπήρξε σημείο καμπής για την παγκόσμια ατζέντα, ενώ οι διεθνείς κολοσσοί της ενέργειας εμφανίζονται πλέον διατεθειμένοι να επενδύσουν εκ νέου τεράστια κεφάλαια σε έργα εξόρυξης, εξετάζοντας με νέο βλέμμα τον παγκόσμιο γεωλογικό χάρτη. Η Ελλάδα έχει επανέλθει εξαιρετικά δυναμικά στο προσκήνιο.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το χρονοδιάγραμμα για την έναρξη των ερευνών υδρογονανθράκων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα εισέρχεται σε φάση επιτάχυνσης. Στον απόηχο της χθεσινής υπογραφής της υπουργικής απόφασης για την αποδοχή της εκδήλωσης ενδιαφέροντος που υπέβαλε η εταιρεία Chevron, το τοπίο ξεκαθαρίζει και ανοίγει ο δρόμος για την επόμενη κρίσιμη φάση: την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού.

Η εν λόγω απόφαση, που υπεγράφη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου, ακολούθησε τις θετικές εισηγήσεις της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), επιβεβαιώνοντας την πρόθεση του ΥΠΕΝ να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς στην ενεργοποίηση του ερευνητικού προγράμματος.

Η ημερομηνία δημοσίευσης της προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποτελέσει και το επίσημο σημείο έναρξης του διεθνούς διαγωνισμού. Από εκείνη τη στιγμή, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα έχουν προθεσμία 90 ημερών για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πιθανότερο σενάριο είναι να υποβάλει προσφορά μόνο η Chevron, η οποία έχει εκδηλώσει σαφές και έντονο ενδιαφέρον για τη διεύρυνση της γεωγραφικής της παρουσίας στην περιοχή και ήδη κινείται μεθοδικά ώστε να αναλάβει ρόλο πρωταγωνιστή στο νέο ενεργειακό σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) θα αναλάβει την αξιολόγηση των φακέλων και θα συντάξει εισήγηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την επιλογή του προτιμητέου αναδόχου. Αν το ΥΠΕΝ υιοθετήσει την εισήγηση, θα προχωρήσει σε διαπραγμάτευση με την επιλεγείσα εταιρεία και στην υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης. Το τελικό κείμενο της σύμβασης θα ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο και θα τεθεί προς κύρωση στη Βουλή, διαδικασία που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025. Μόνο τότε θα έχουμε και επίσημα τον οριστικό παραχωρησιούχο.

Από τη στιγμή της κύρωσης, ξεκινά το στάδιο των ερευνών, το οποίο διαρθρώνεται σε τρεις φάσεις και εκτείνεται χρονικά σε ορίζοντα επτά έως οκτώ ετών. Το ερευνητικό πρόγραμμα περιλαμβάνει σεισμικές έρευνες, ερμηνεία δεδομένων και – σε περίπτωση θετικών ενδείξεων – γεωτρήσεις αξιολόγησης.

Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν πως το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΕΠ, προσανατολίζεται στη διενέργεια ενός ενιαίου διεθνούς διαγωνισμού που θα περιλαμβάνει όλα τα νέα θαλάσσια μπλοκ για έρευνες υδρογονανθράκων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η επιλογή αυτή, η οποία φαίνεται να συγκεντρώνει την ευρύτερη αποδοχή τόσο σε τεχνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, εκτιμάται ότι θα επιτρέψει τη σημαντική επιτάχυνση των διαδικασιών και τη διατήρηση του αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος, όπως αυτό έχει εκδηλωθεί κυρίως από την Chevron.

Στο τραπέζι του διαγωνισμού αναμένεται να τεθούν τέσσερις νέες παραχωρήσεις: δύο νοτίως της Πελοποννήσου – εκ των οποίων η μία («Ν. Πελοπόννησος») αφορά την πρόταση της Chevron και η άλλη, το μπλοκ «Α2», το οποίο επίσης ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο, χωρίς να έχει εκδοθεί ακόμη ΦΕΚ – και τις δύο ακόμη περιοχές νοτίως της Κρήτης. Με βάση αυτόν τον σχεδιασμό, η προκήρυξη θα επιτρέπει την υποβολή μεμονωμένων προσφορών ανά μπλοκ, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να διεκδικήσει την περιοχή που τον ενδιαφέρει περισσότερο, χωρίς να απαιτείται συνολική προσφορά.

Πηγές της αγοράς τόνισαν στο energygame.gr πως «από εδώ και στο εξής είναι θέμα του πόσο γρήγορα μπορούμε να κινηθούμε – δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος άλλος λόγος καθυστέρησης». Στο μεταξύ, η Chevron φιγουράρει πλέον στην κορυφή των ενεργών παραχωρησιούχων στην Ελλάδα. Με τρεις περιοχές στο μικροσκόπιό της – μία νοτίως της Πελοποννήσου, για την οποία υπέβαλε εκδήλωση ενδιαφέροντος τον Ιανουάριο του 2025, και δύο επιπλέον νοτίως της Κρήτης – η αμερικανική εταιρεία στοχεύει σε συνολική έκταση άνω των 46.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αν προστεθεί και το μπλοκ «Α2» νοτίως της Πελοποννήσου, που πιθανότατα θα περιληφθεί στον ενιαίο διαγωνισμό, τότε οι παραχωρήσεις υπό αίτηση φτάνουν τα 47.000 τ.χλμ., καθιστώντας τη Chevron τον μεγαλύτερο διεκδικητή ερευνητικών περιοχών στην Ελλάδα. Για λόγους σύγκρισης, η ExxonMobil διαχειρίζεται σήμερα έκταση 35.655 τ.χλμ., η Helleniq Energy 8.564 τ.χλμ. και η Energean 2.414 τ.χλμ. Το ενισχυμένο χαρτοφυλάκιο της Chevron προσδίδει νέα δυναμική στον ανταγωνισμό και ανεβάζει τον πήχη των τεχνικών προσδοκιών, καθώς οι συγκεκριμένες περιοχές χαρακτηρίζονται από μεγάλο βάθος και υψηλό βαθμό γεωλογικής πρόκλησης – με αντίστοιχες δυνατότητες υψηλών αποδόσεων σε περίπτωση εντοπισμού κοιτασμάτων.

«Έχουν υπάρξει κάποιες καθυστερήσεις, αλλά η πρόθεση είναι να τρέξουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε», λένε κύκλοι της αγοράς εκφράζοντας ορισμένες αμφιβολίες για το κατά πόσον θα δούμε την πρώτη γεώτρηση της Chevron εντός του 2026.

Για να καταστεί εφικτό το χρονοδιάγραμμα το οποίο έχει βάλει στο τραπέζι το ΥΠΕΝ θα πρέπει και η «ελληνική πραγματικότητα» – με ό,τι συνεπάγεται ο όρος σε επίπεδο γραφειοκρατίας, θεσμικών καθυστερήσεων και μεταβλητών πολιτικών προτεραιοτήτων – να συναντήσει τους αντικειμενικούς χρόνους που διέπουν τις διεθνείς βιομηχανικές πρακτικές στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων. Αλλιώς, κινδυνεύει να χαθεί το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας που προσφέρει η τρέχουσα ευνοϊκή συγκυρία – γεωπολιτική, θεσμική και τεχνική – πριν αυτή ανατραπεί από μεταβολές στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς ενεργειακούς συσχετισμούς.

Διαβάστε ακόμη