Για μήνες, η Chevron δούλευε αθόρυβα πίσω από τους χάρτες και η κυβέρνηση παρακολουθούσε. Τώρα, το ενδιαφέρον του αμερικανικού κολοσσού για δύο μπλοκ νότια της Κρήτης γίνεται επίσημο και αποδεκτό. Και μαζί του, ανοίγει ξανά το φιλόδοξο κεφάλαιο του ελληνικού προγράμματος υδρογονανθράκων. Η κινητοποίηση των δύο μεγαλύτερων αμερικανικών ενεργειακών κολοσσών, της Chevron και της ExxonMobil φέρνει τους υδρογονάνθρακες στην πρώτη γραμμή του εθνικού σχεδιασμού της χώρας. Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρουν στο energygame.gr πως στόχος είναι οι διαδικασίες να «τρέξουν και το ΥΠΕΝ να κινηθεί με ταχύτητα», ώστε να μην χαθεί η ευκαιρία και το momentum.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χθες σε δήλωσή της η εκπρόσωπος τύπου του αμερικανικού κολοσσού για την Ευρώπη και Μέση Ανατολή Sally Jones στο energygame.gr, «η Chevron διαθέτει μεγάλη και σημαντική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή που αποτελεί σημαντικό τμήμα του μέλλοντός μας και προτεραιότητά μας» υποστηρίζει. Προσθέτει πως «είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τον ρυθμιστή και την κυβέρνηση της Ελλάδας για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας αδειοδότησης». Η κα Jones επιβεβαιώνει πως η Chevron έχει εκδηλώσει μη δεσμευτικό ενδιαφέρον στην ΕΔΕΥΕΠ για τρεις περιοχές της Ελλάδας.
Το γεγονός ότι η Chevron εκδήλωσε επίσημα ενδιαφέρον για τρεις θαλάσσιες περιοχές στην ελληνική ΑΟΖ –δύο νοτίως της Κρήτης και μία νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου– δεν είναι απλώς ένα ακόμα επεισόδιο στο μακρόσυρτο σήριαλ των ερευνών υδρογονανθράκων. Είναι η στιγμή που το ελληνικό πρόγραμμα παίρνει νέα ώθηση και το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο αποκτά νέο επίκεντρο. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον με σαφήνεια στον χάρτη των στρατηγικών επιλογών των δύο μεγαλύτερων ιδιωτικών ενεργειακών ομίλων παγκοσμίως: της ExxonMobil και της Chevron.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την αποδοχή του ενδιαφέροντος της Chevron για τα μπλοκ «Νότια Κρήτη Ι» και «Νότια Κρήτη ΙΙ», περιοχές που είχαν ενταχθεί στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού του 2014. Προηγήθηκε τον Ιανουάριο η αποδοχή του αιτήματος για την περιοχή νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, σε μια πρώτη, πιο προσεκτική διείσδυση του αμερικανικού κολοσσού στο ελληνικό ενεργειακό τοπίο, προτού «ξεκλειδώσει» το πιο «καυτό» ενεργειακό πεδίο: την Κρήτη. Με τη χθεσινή απόφαση, το συνολικό ερευνητικό αποτύπωμα της Chevron αγγίζει τα 46.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, προσθέτοντας μαζί με το μπλοκ Α2 μια συνολική έκταση 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων προς εξερεύνηση – σχεδόν διπλασιασμός των ενεργών θαλάσσιων περιοχών υπό έρευνα στη χώρα. Η Chevron περνά στην πρώτη θέση από πλευράς έκτασης, ακολουθούμενη από την ExxonMobil με 35.655 τ.χλμ., την Helleniq Energy με 8.564 και την Energean με 2.414.
Όπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, η πρωτοβουλία πλέον περνά στα χέρια του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο καλείται να προχωρήσει στην προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού. «Το επενδυτικό ενδιαφέρον της Chevron χαρακτηρίζεται από αρμόδιους κύκλους ως σαφής ψήφος εμπιστοσύνης στην Ελλάδα και στην αξιοπιστία του πλαισίου».
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Chevron είχε ξεκαθαρίσει την πρόθεσή της να μελετήσει διεξοδικά τα σεισμικά δεδομένα που είχαν συλλεχθεί την περίοδο 2010-2011, γεγονός που δείχνει ότι η σημερινή της κινητοποίηση δεν είναι συγκυριακή, αλλά προϊόν βαθιάς και μεθοδικής προεργασίας. Το γεωπολιτικό αποτύπωμα των περιοχών –αφού περνούν εν μέρει από τη ζώνη του τουρκολιβυκού μνημονίου– απαιτούσε πολιτικό χειρισμό υψηλής ευαισθησίας, με την κυβέρνηση να «ξεπαγώνει» την παραχώρηση τη στιγμή που οι συνθήκες ωρίμασαν. Σημαντικό ρόλο φέρεται να διαδραμάτισε και το γεγονός ότι η Λιβύη, στον δικό της ενεργειακό χάρτη με τα 22 οικόπεδα που ανακοίνωσε, δεν παραβιάζει τη μέση γραμμή με την Ελλάδα – μια διακριτική υποχώρηση που φαίνεται να λειτούργησε εκτονωτικά.
Σημειώνεται πως στα βόρεια του θαλάσσιου οικοπέδου για το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον η Chevron βρίσκονται τα ελληνικά μπλοκ «Δυτική Κρήτη» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης», τα οποία έχουν ήδη παραχωρηθεί στην κοινοπραξία ExxonMobil – Helleniq Energy. Συνεπώς, ο ανταγωνισμός γύρω από τα ελληνικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων εντείνεται. Παράλληλα, η εξέλιξη αυτή αναμένεται να δρομολογήσει μια σειρά θετικών επιπτώσεων: την περαιτέρω ποιοτική αναβάθμιση των ερευνητικών προγραμμάτων, τη διατήρηση υψηλών ρυθμών εξερεύνησης, καθώς και τον εμπλουτισμό των γεωλογικών μοντέλων και των σεναρίων εξέλιξης της περιοχής, ενισχύοντας την προοπτική εντοπισμού νέων δυνητικών στόχων ενδιαφέροντος. Αντίστοιχα, αναμένεται να αυξηθούν τα διαθέσιμα κεφάλαια για γεωτρήσεις μεγάλου βάθους, γεγονός που ενισχύει σημαντικά τις πιθανότητες εντοπισμού αξιοποιήσιμων αποθεμάτων υδρογονανθράκων. «Η παρουσία πολλών, αυξάνει και τις πιθανότητες για καλύτερα αποτελέσματα», σχολιάζουν αρμόδιες πηγές.
Τα μηνύματα Μητσοτάκη και Παπασταύρου
Σαφές μήνυμα για τη σημασία της συνεργασίας με τους δύο αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς, Chevron και ExxonMobil, έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Όπως υπογράμμισε, το νέο ενδιαφέρον της Chevron για τα μπλοκ νότια της Κρήτης, σε συνέχεια της εμπλοκής της και στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Πελοποννήσου, δεν είναι τυχαίο αλλά αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς. «Η Chevron αναγνωρίζει έμπρακτα την ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή», τόνισε, ενώ έκανε ειδική αναφορά στη στάση της Λιβύης, η οποία στις πρόσφατες δικές της παραχωρήσεις ακολούθησε τη μέση γραμμή, σεβόμενη ουσιαστικά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Παράλληλα, σημείωσε ότι η ExxonMobil διατηρεί προβάδισμα στις περιοχές νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου, όπου ενδεχομένως να ξεκινήσουν οι πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις ήδη από το 2025.
Αντίστοιχα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, σε δήλωσή του χθες, τόνισε ότι η αποδοχή του ενδιαφέροντος της Chevron επιβεβαιώνει τη στρατηγική της κυβέρνησης για μια Ελλάδα «ενεργειακά ασφαλή, επενδυτικά ελκυστική και γεωστρατηγικά ισχυρή», κάνοντας ειδική μνεία στη συμβολή της ΕΔΕΥΕΠ και του διευθύνοντος συμβούλου της, Αριστοφάνη Στεφάτου. Παράλληλα, το Υπουργείο θα προχωρήσει άμεσα στην έκδοση των υπουργικών αποφάσεων που αφορούν τον προσδιορισμό των συντεταγμένων των περιοχών, τον τύπο της σύμβασης (αναμένεται να είναι σύμβαση μίσθωσης) και την έγκριση του κειμένου της προκήρυξης.
Τσάφος: «Η παραγωγή φυσικού αερίου στην Ελλάδα είναι πράξη στρατηγικής αυτονομίας»
Με αφορμή την ανακοίνωση ο υφυπουργός του ΥΠΕΝ ανέφερε πως μέσα «σε ένα περιβάλλον όπου η Ευρώπη εισάγει ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό των ενεργειακών της αναγκών σε φυσικό αέριο, η παραγωγή εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης – και ειδικά στην Ελλάδα – δεν είναι απλώς μια οικονομική επιλογή, αλλά μια πράξη εθνικής ασφάλειας και στρατηγικής αυτονομίας.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει επιταχύνει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες όσο καμία άλλη. Και σήμερα, αυτή η προσπάθεια δικαιώνεται με την εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron για έρευνες νότια της Κρήτης. Πρόκειται για μια ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα – γεωλογικά, επενδυτικά αλλά και πολιτικά. Είναι επίσης ένα απτό παράδειγμα μιας ρεαλιστικής ενεργειακής πολιτικής: που προχωρά με συνέπεια την πράσινη μετάβαση, αλλά χωρίς να παραβλέπει τον κομβικό ρόλο του φυσικού αερίου. Και είναι, τέλος, μια πράξη για το αυτονόητο: να αποκτήσουμε μια καθαρή εικόνα για τον υποθαλάσσιο πλούτο που ενδέχεται να διαθέτουμε. Να γνωρίζουμε, ώστε να μπορέσουμε να τον αξιοποιήσουμε προς όφελος όλων των Ελλήνων.
Με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ / HEREMA), Άρης Στεφάτος, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron, τονίζοντας τη στρατηγική σημασία της εξέλιξης: «Είμαι ενθουσιασμένος που μοιράζομαι τα νέα για την εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων σε δύο περιοχές νότια της Κρήτης, όπως ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Σταύρο Παπασταύρου και τον Υφυπουργό Νίκο Τσάφο.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται λίγους μήνες μετά το ενδιαφέρον για δύο ακόμη περιοχές στα ανοικτά της Πελοποννήσου (“Νότια Πελοπόννησος” και “Μπλοκ Α2”), και σε παράλληλη χρονική συγκυρία με τις δραστηριότητες της ExxonMobil στις δικές της παραχωρήσεις. Το γεγονός ότι οι μεγαλύτεροι ενεργειακοί όμιλοι του κόσμου, με τεράστια εμπειρία στις γεωτρήσεις σε μεγάλα θαλάσσια βάθη και βαθιά γνώση της Ανατολικής Μεσογείου, συγκλίνουν στην Ελλάδα, λέει πολλά για το δυναμικό εξερεύνησης που διαθέτουμε. Είμαι εξαιρετικά υπερήφανος για την ομάδα μας στη HEREMA και παραμένουμε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, στηρίζοντας την ενεργειακή μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας».
Τα επόμενα βήματα
Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί έχει ως εξής: με τη δημοσίευση της προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, ξεκινά η 90ήμερη προθεσμία για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών. Εάν ο διαγωνισμός προκηρυχθεί εντός Μαΐου, τότε οι προσφορές θα υποβληθούν μέχρι τα τέλη Αυγούστου ή το αργότερο Σεπτέμβριο. Εφόσον υπάρχει μία μόνο προσφορά –κάτι που θεωρείται πιθανό– η ΕΔΕΥΕΠ θα την αξιολογήσει και θα εισηγηθεί προς το ΥΠΕΝ την επιλογή του αναδόχου. Ακολουθεί η διαπραγμάτευση και η υπογραφή της σύμβασης, η οποία πρέπει να περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο και τη Βουλή, με στόχο η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025. Από εκεί και πέρα ξεκινά η φάση των ερευνών, διάρκειας 7 έως 8 ετών, που προβλέπει τρεις φάσεις: σεισμικές έρευνες, αξιολόγηση, και –εφόσον υπάρχουν ενδείξεις– γεωτρήσεις. Αν υπάρξει συμπίεση χρονοδιαγραμμάτων, είναι πιθανό να δούμε την πρώτη ερευνητική γεώτρηση ακόμα και μέσα στο 2030, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο για την εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου.
Η μεγάλη εικόνα
Την ίδια στιγμή, η ExxonMobil ανακοίνωσε θετικά αποτελέσματα από τη γεώτρηση Nefertari-1 στο οικόπεδο North Marakia της αιγυπτιακής ΑΟΖ, ενισχύοντας τις προσδοκίες για την ευρύτερη γεωλογική λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, στην οποία εντάσσονται και τα ελληνικά μπλοκ. Ο αμερικανικός κολοσσός διαχειρίζεται ήδη, σε κοινοπραξία με τη Helleniq Energy, τις παραχωρήσεις Νότια και Νοτιοδυτικά της Κρήτης, ακριβώς στα βόρεια των δύο περιοχών για τις οποίες εκδήλωσε ενδιαφέρον η Chevron. Το νέο σχήμα που διαμορφώνεται δημιουργεί έναν άξονα εξερεύνησης υψηλής έντασης, με τις δύο κορυφαίες ενεργειακές εταιρείες παγκοσμίως να βρίσκονται σε επιχειρησιακή εγγύτητα, αλλά και στρατηγική σύγκλιση.
Η Chevron, πέραν των ελληνικών οικοπέδων, δραστηριοποιείται ενεργά σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της στην περιοχή. Μαζί με την Eni, εκτελεί νέες ερευνητικές γεωτρήσεις στα ανοικτά της Αιγύπτου, ενώ συμμετέχει στην κοινοπραξία του κυπριακού κοιτάσματος Αφροδίτη, μαζί με τη Shell (35%) και τη NewMed (30%). Παράλληλα, κατέχει κυρίαρχο ρόλο στο γιγαντιαίο κοίτασμα «Λεβιάθαν» του Ισραήλ, ενισχύοντας τη γεωοικονομική της παρουσία στην περιοχή.
Η επένδυση της Chevron στις τρεις ελληνικές περιοχές –δύο νοτίως της Κρήτης και μία νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου– δεν είναι μεμονωμένη πρωτοβουλία. Εντάσσεται σε ένα συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο, που δένει με τις υπάρχουσες παραχωρήσεις της στην Αίγυπτο, στην Κύπρο και στο Ισραήλ, σχηματίζοντας έναν ενεργειακό διάδρομο από νότο προς βορρά. Η γεωπολιτική του σημασία είναι πολλαπλή: εφοδιασμός, ασφάλεια, διαφοροποίηση πηγών και ρόλος της Ελλάδας ως δυνητικού ενεργειακού κόμβου προς την Ευρώπη.
Το momentum είναι ιδανικό. Η παρουσία των δύο αμερικανικών κολοσσών δεν διαμορφώνει μόνο επενδυτική βαρύτητα, αλλά και γεωπολιτική ασφάλεια. Η Ελλάδα τοποθετείται ξανά στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, όχι ως παρατηρητής, αλλά ως ενεργός διαμορφωτής εξελίξεων.
Διαβάστε ακόμη
