Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ελληνική ενεργειακή στρατηγική, το Κάιρο φιλοξενεί την «Egypes 2025», τη μεγαλύτερη ενεργειακή έκθεση της Ανατολικής Μεσογείου. Η ταυτόχρονη παρουσία δύο πετρελαϊκών κολοσσών στην Ελλάδα ενισχύει τη δυναμική του ελληνικού προγράμματος υδρογονανθράκων, ενώ παράλληλα εδραιώνει τη θέση της χώρας ως δυνητικό κόμβο στη διεθνή ενεργειακή αγορά.

Οι πόρτες για την είσοδο της αμερικανικής Chevron, του δεύτερου μεγαλύτερου παγκοσμίως παραγωγού φυσικού αερίου άνοιξαν (και επισήμως) περίπου έναν μήνα πριν, μετά τη θετική ανταπόκριση της Ελλάδας στο αίτημα της αμερικανικής εταιρείας για τη διερεύνηση της περιοχής «Νότια της Πελοποννήσου». Στο ραντάρ φαίνεται πως μπαίνει τώρα και η Κρήτη. Η κυβέρνηση είχε κλείσει το μάτι στη Chevron, αφού εξαρχής είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επέκταση και σε άλλες περιοχές της ελληνικής επικράτειας. «Δύο αμερικανικές εταιρείες, η ExxonMobil και η Chevron, βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα, ενώ η Chevron ενδέχεται να ενδιαφέρεται για επέκταση και σε άλλες περιοχές της ελληνικής επικράτειας», είχε σημειώσει πρόσφατα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος για νέες παραχωρήσεις αξιολογώντας τις μεγάλες ανατροπές που φέρνει στο διεθνές ενεργειακό περιβάλλον η προεδρία Ντόναλντ Τραμπ. Την ίδια στιγμή, γίνεται σαφές ότι η Ελλάδα επανατοποθετείται στον ενεργειακό χάρτη, με το φυσικό αέριο να αποκτά κεντρικό ρόλο όχι μόνο για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και για τη συνολική στρατηγική της ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη. Οι εξελίξεις αυτές επιβεβαιώνουν ότι η ελληνική ενεργειακή πολιτική διαμορφώνεται πλέον με ορίζοντα τη διεθνή σκηνή, ενισχύοντας τη θέση της χώρας σε μια περίοδο ραγδαίων αλλαγών στον τομέα της ενέργειας.

Στο πλαίσιο του Egypt Energy Show (Egypes 2025), ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, πρόκειται να πραγματοποιήσει ξεχωριστές συναντήσεις με κορυφαία στελέχη των δύο αμερικανικών πετρελαϊκών κολοσσών, Chevron και ExxonMobil. Συγκεκριμένα, θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Chevron, Κλέι Νεφ, προκειμένου να συζητήσουν το ενδιαφέρον της εταιρείας και τις εκκρεμότητες που υπάρχουν, καθώς και με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil, Τζον Άντριλ. Είχε προηγηθεί την περασμένη εβδομάδα συνάντηση του κ. Σκυλακάκη με τον επικεφαλής των νέων μεγάλων έργων της Chevron, Luca Rigo de Righi και άλλα στελέχη της εταιρείας, προκειμένου να χαραχθούν τα επόμενα βήματα των Αμερικανών στην Ελλάδα.

Οι δύο εταιρείες, όπως και η ενεργειακή αγορά συνολικά, τηρούν στάση αναμονής ενόψει της προκήρυξης των διαγωνισμών για τις θαλάσσιες παραχωρήσεις «Νότια της Πελοποννήσου» και «Α2», έπειτα από την εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron. Η προκήρυξη αναμένεται να δημοσιευθεί στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ) και στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που θα σηματοδοτήσει την έναρξη της περιόδου εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η οποία, σύμφωνα με τη νομοθεσία, θα διαρκέσει 90 ημέρες. Για την παραχώρηση «Νότια της Πελοποννήσου», ενδιαφέρον έχει ήδη εκδηλώσει η Chevron, ενώ για την παραχώρηση «Α2» ενδιαφέρεται η Hellenic Energy.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει εκφράσει τη βούλησή της να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός μέχρι το τέλος του έτους. Μετά την υποβολή των προσφορών, η Επιτροπή της ΕΔΕΥΕΠ θα τις αξιολογήσει και θα επιλέξει την καλύτερη πρόταση ανά περιοχή. Θα ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις με τους υποψήφιους αναδόχους για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης, οι οποίες στη συνέχεια θα υποβληθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο και θα πρέπει να κυρωθούν από τη Βουλή.

Παράλληλα, η ενεργειακή αγορά στρέφει το βλέμμα της και στην ExxonMobil, αφού το δικό της πόρισμα θα επηρεάσει ως ένα βαθμό και τις κινήσεις της Chevron. Η ExxonMobil αναμένεται να λάβει την τελική της απόφαση σχετικά με το αν θα προχωρήσει στην πρώτη ερευνητική γεώτρηση στα θαλάσσια blocks «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Η κοινοπραξία ExxonMobil – HELLENiQ ENERGY έχει ήδη προχωρήσει στη δεύτερη φάση του ερευνητικού της προγράμματος στο block «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Υπενθυμίζεται πως για το block «Δυτικά της Κρήτης», η εταιρεία έχει ζητήσει παράταση προκειμένου να ολοκληρώσει την ερμηνεία των σεισμικών δεδομένων που συλλέχθηκαν την περίοδο 2022-2023. Αν η ExxonMobil αποφασίσει να προχωρήσει στην επόμενη φάση των ερευνών της και για το block «Δυτικά της Κρήτης», τότε θα ξεκλειδώσει η επενδυτική της απόφαση για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση.

Και η διεθνής συγκυρία γέρνει την πλάστιγγα υπέρ της Ελλάδας. Οι πιθανότητες εκτέλεσης πρόσθετων ερευνητικών γεωτρήσεων αυξάνονται σημαντικά, καθώς ο ανταγωνισμός μεταξύ των ενεργειακών κολοσσών εντείνεται, σε μια περίοδο όπου η ερευνητική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται σε διαρκή άνοδο. Η πρόσφατη ανακάλυψη φυσικού αερίου από την ExxonMobil στην Αίγυπτο, καθώς και η έναρξη της ερευνητικής γεώτρησης στο οικόπεδο 5 της Κύπρου πριν από λίγες ημέρες, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της αυξανόμενης κινητικότητας.

Πέφτουν οι υπογραφές για το φυσικό αέριο στην Κύπρο

Σημειώνεται πως στο Κάιρο μετέβη χθες, Κυριακή, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, ενόψει της υπογραφής σημαντικών συμφωνιών που αφορούν την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη» καθώς και τις ανακαλύψεις υδρογονανθράκων στο Τεμάχιο 6 της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Ενέργειας, σήμερα, Δευτέρα, ο Υπουργός θα υπογράψει, εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και του Αδειούχου (Chevron Cyprus Limited, NewMed Energy LP και BG Cyprus Limited) για την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη». Παράλληλα, θα υπογραφεί Συμφωνία Φιλοξενούσας Χώρας μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και του Αδειούχου (Eni Cyprus Limited και TotalEnergies EP Cyprus B.V.) για την ανάπτυξη των υδρογονανθράκων του Τεμαχίου 6 στην Κυπριακή ΑΟΖ.

Οι υπογραφές θα πραγματοποιηθούν στο περιθώριο της διεθνούς ενεργειακής έκθεσης και συνεδρίου EGYPES 2025, παρουσία των Προέδρων Κύπρου και Αιγύπτου, Νίκου Χριστοδουλίδη και Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, καθώς και του Αναπληρωτή Πρωθυπουργού της Ιταλίας, Ματέο Σαλβίνι. Θα προηγηθεί διμερής συνάντηση των αντιπροσωπειών Κύπρου και Αιγύπτου, υπό την ηγεσία των δύο Προέδρων. Οι Συμφωνίες αυτές είναι καθοριστικές τόσο από οικονομική σκοπιά, καθώς αφορούν την εμπορευματοποίηση των κυπριακών αποθεμάτων, όσο και για τον γενικότερο ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, που περιλαμβάνει και τη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι γεωτρήσεις έχουν ξεκινήσει …

Υπενθυμίζεται ότι ξεκίνησαν οι γεωτρητικές εργασίες στο οικόπεδο 5 της κυπριακής ΑΟΖ από την κοινοπραξία ExxonMobil – QatarEnergy, με το πλοίο-γεωτρύπανο «Valaris DS-9» να επιχειρεί στον στόχο «Elektra-1», υπό την επίβλεψη της Υπηρεσίας Υδρογονανθράκων του κυπριακού Υπουργείου Ενέργειας. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, η γεώτρηση εντάσσεται στο ευρύτερο ενεργειακό πλάνο της Κύπρου, με στόχο την ανάδειξή της ως αξιόπιστης εναλλακτικής πηγής φυσικού αερίου για την ΕΕ, όπως σημείωσε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δημοσιεύοντας εικόνες από την έναρξη των εργασιών. Παρότι η Navtex για το Οικόπεδο 5 έχει ισχύ έως τις 19 Ιουνίου 2025, ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, εκτίμησε ότι δεν θα χρειαστεί να εξαντληθεί το χρονικό περιθώριο, με τα πρώτα αποτελέσματα της γεώτρησης να αναμένονται τέλη Φεβρουαρίου και την επίσημη ανακοίνωση για τις ποσότητες του κοιτάσματος να ακολουθεί στα τέλη Μαρτίου, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Και η Αίγυπτος “χτυπά” τη φλέβα του φυσικού αερίου

Σε ρυθμούς φυσικού αερίου χορεύει και η Αίγυπτος, αφού πριν ένα μήνα η ExxonMobil ανακάλυψε κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά των μεσογειακών ακτών της Αιγύπτου. Πρόκειται για μία εξέλιξη που θα μπορούσε να ενισχύσει τη στρατηγική του Καΐρου για αύξηση της παραγωγής του, όπως μετέδωσε το Bloomberg. Η ανακάλυψη ήρθε σε μια περίοδο όπου η παραγωγή φυσικού αερίου της Αιγύπτου έχει σημειώσει πτώση, φτάνοντας τον Ιούνιο στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2017, γεγονός που την ανάγκασε να αυξήσει τις εισαγωγές LNG στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων έξι ετών. Παράλληλα, η χώρα αντιμετωπίζει έλλειψη δολαρίου, γεγονός που οδήγησε τις ξένες ενεργειακές εταιρείες να επιβραδύνουν τις επενδύσεις, λόγω των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών του αιγυπτιακού κράτους.

Η ExxonMobil ολοκλήρωσε την ερευνητική γεώτρηση «Nefertari-1» στο μπλοκ North Marakia, που βρίσκεται περίπου πέντε μίλια ανοικτά των βόρειων ακτών της Αιγύπτου, επιβεβαιώνοντας την παρουσία κοιτασμάτων φυσικού αερίου. «Εντοπίστηκαν κοιτάσματα που περιέχουν αέριο και θα συνεχίσουμε να αξιολογούμε τα αποτελέσματα», ανέφερε η εταιρεία. Η ExxonMobil είχε εισέλθει στο North Marakia το 2019, ενώ το 2022 πούλησε ποσοστό 40% στην QatarEnergy. Η γεώτρηση πραγματοποιήθηκε με το γεωτρύπανο DS9 της Valaris, προσθέτοντας ακόμη μία κρίσιμη εξέλιξη στον γεωπολιτικό και ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου.

Τα βλέμματα όλων θα είναι στραμμένα στην στην EGYPES 2025. Στην Ελλάδα ίσως λίγο παραπάνω γιατί είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει Έλληνας υπουργός. Στην ελληνική αποστολή ηγείται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, ενώ παρούσα είναι και η Υφυπουργός Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, καθώς και ο επικεφαλής της ΕΔΕΥΕΠ, Άρης Στεφάτος. Επίσης, με δικά τους περίπτερα συμμετέχουν ο Όμιλος Κοπελούζου, που προωθεί την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY), η Enterprise Greece, η HELLENiQ ENERGY, η Energean, καθώς και άλλες ενεργειακές εταιρείες. Στο περιθώριο της έκθεσης, ο Θόδωρος Σκυλακάκης και ο Υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Καρίμ Μπαντάουι, θα υπογράψουν μνημόνιο κατανόησης στον τομέα των τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης CO₂, ενισχύοντας τη διμερή συνεργασία Ελλάδας – Αιγύπτου στον ενεργειακό τομέα.

Διαβάστε ακόμη