Εν αναμονή του νομοθετικού πλαισίου για την παραγωγή βιομεθανίου βρίσκεται η αγορά, με τον κλάδο του βιοαερίου -που αποτελεί κρίσιμο κρίκο στην αλυσίδα παραγωγής- να ζητά κίνητρα για την μετατροπή των μονάδων ώστε να διευκολυνθεί ο μετασχηματισμός του κλάδου. Την ίδια στιγμή, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στέλνει σήμα για «λελογισμένη» στήριξη και τάσσεται κατά των μακροχρόνιων ταριφών, που μπορεί να λειτουργήσουν ως «παγίδες» σε περιβάλλον ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων.

Αυτά ήταν τα βασικά συμπεράσματα από την ημερίδα που οργάνωσε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Παραγωγών Βιοαερίου (EΣΠΑΒ) με τίτλο «Βιοαέριο και Βιομεθάνιο: Βασικοί Πυλώνες Κυκλικής Οικονομίας για την Πράσινη Μετάβαση», την Τρίτη, 5 Νοεμβρίου 2024, στην οποία έδωσαν το παρών όλοι οι stakeholders των δυο κλάδων και των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου.

Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο Υπουργός ΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης έκανε λόγο για λάθος αρχή στο βιοαέριο, τονίζοντας ότι ο κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, καθώς «το κόστος ενέργειας θα μειωθεί πολύ σημαντικά τα επόμενα χρόνια και οι αγορές ενέργειας δε θα είναι προστατευμένες». Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο δίνει προτεραιότητα -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- στην ανάπτυξη των κλάδων όπου η χώρα διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ενώ σκιαγραφώντας το νέο πλαίσιο που αναμένεται να παρουσιαστεί σύντομα, είπε ότι θα πρέπει να συντείνει στην διόρθωση ενός βασικού προβλήματος του κλάδου, δηλαδή την έλλειψη πρώτης ύλης για την παραγωγή βιοαερίου και εν συνεχεία βιομεθανίου με ανταγωνιστικούς όρους. Αναφέρθηκε επίσης στο θέμα της σύνδεσης των μονάδων παραγωγής βιοαερίου με το δίκτυο, ενώ τόνισε την ανάγκη μετασχηματισμού του κλάδου βιοαερίου σε άλλες κατευθύνσεις, πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή. Αναφορικά με τα αιτήματα του κλάδου για εγγυημένες ταρίφες και ευρύτερη στήριξη ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση στο βιομεθάνιο, το μήνυμα του κ. Σκυλακάκη ήταν ότι «δεν αποκλείουμε την ενίσχυση, αλλά δεν δεσμευόμαστε και γι’ αυτή. Το κλειδί είναι να γίνει η μετάβαση με τρόπο που να βγάζει νόήμα». Ξεκαθάρισε πάντως ότι «δεν θέλουμε μακροχρόνιες ταρίφες που σε περιβάλλον μεγάλων τεχνολογικών αλλαγών είναι παγίδες, πολλώ δε μάλλον καθώς η δική μας ευθύνη είναι πρωτίστως έναντι του καταναλωτή».

Οι προτάσεις του ΕΣΠΑΒ για βιοαέριο και βιομεθάνιο

«Το βιομεθάνιο είναι ο μοναδικός αντικαταστάτης του φυσικού αερίου», ανέφερε από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Παραγωγών Βιοαερίου δρ. Αλέξανδρος Υφαντής, τονίζοντας από το βήμα της ημερίδας την ανάγκη για μετασχηματισμό αλλά και τη διασφάλιση «πρώτης ύλης» για την παραγωγή των μονάδων, όπως είχε σημειώσει και σε πρόσφατες δηλώσεις του στο energygame.gr. Μεταξύ άλλων υπογράμμισε ότι υπάρχουν «μικρές διεσπαρμένες εγκαταστάσεις βιοαερίου αλλά και έλλειψη κινήτρων και απουσία ελέγχων με αποτέλεσμα να υπάρχει υψηλό κόστος για την πρώτη ύλη». Ο ίδιος κατέθεσε μια σειρά προτάσεων για την ανάπτυξη του κλάδου που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την εξαίρεση από τους ειδικούς Περιορισμούς Παραγωγής και τις μηδενικές χρεώσεις, τη θέσπιση νέας Ειδικής Τιμής Αναφοράς (ΕΤΑ) για το Βιοαέριο που να αντιπροσωπεύει την μεσοσταθμική τιμή με την οποία αποζημιώνουν οι ΦΟΣΕ τις μονάδες Βιοαερίου ώστε να υπάρχει πραγματική αποζημίωση μέχρι την τιμή αναφοράς από τον ΔΑΠΕΕΠ, ενίσχυση και για το 2025, ειδικό πλαίσιο διακοψιμότητας ώστε οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με βιοαέριο να μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί βάσης (αν και η κατεύθυνση από το ΥΠΕΝ είναι ότι οι εν λόγω μονάδες πρέπει να αξιοποιηθούν ως μονάδες κάλυψης αιχμιακών φορτίων και όχι ως μονάδες βάσης), προτεραιότητα στην μετατροπή σε βιομεθάνιο και πλαίσιο με feed in tariff (εγγυημένες τιμές αποζημίωσης) για τα πρώτα 250 MW βιομεθανίου (2,1 TWh – στόχος 2030). Όπως σημείωσε ο κ. Υφαντής, για να επιτευχθεί ο στόχος των 2.1 ΤWh για το 2030 χρειάζεται άμεσα σταθερό πλαίσιο στήριξης και στην συνέχεια ανταγωνιστικές διαδικασίες (αφού θα έχει δημιουργηθεί η αγορά).

Η μελέτη της Deloitte

Σύμφωνα με μελέτη της Deloitte για τον κλάδο βιοαερίου στην Ελλάδα, τα πρώτα συμπεράσματα της οποίας παρουσίασε το στέλεχος της εταιρείας Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, η μεγαλύτερη εγκατεστημένη ισχύς μονάδων βιοαερίου συγκεντρώνεται στην Περιφέρεια Αττικής (38,3 MW) με μονάδες βιοαερίου που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια κυρίως από απορρίμματα. Τόσο σε αριθμό (78%) όσο και σε εγκατεστημένη ισχύ (57) οι περισσότερες μονάδες χρησιμοποιούν αγροκτηνοτροφικά απόβλητα ως πρώτη ύλη.

Με βάση τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, οι μονάδες βιοαερίου που είναι συνδεδεμένες στην Μέση και την Χαμηλή Τάση παρουσίασε σημαντική αύξηση την τελευταία 10ετία, καθώς από 16 μονάδες το 2014, πλέον ανέρχονται σε 88 μονάδες (2024). Αντίστοιχα η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων βιοαερίου αυξήθηκε από 47,3MW το 2014 (κυρίως ΧΥΤΑ & Λύματα) στα 126,1 MW το 2024, σημειώνοντας αύξηση 266%.

Από το 2000, συνολικά έχουν γίνει 553 αιτήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ για σύνδεση μονάδων βιοαερίου, εκ των οποίων οι 420 ακυρώθηκαν. Από τις υπολειπόμενες 133 αιτήσεις, 88 είχαν ήδη ενεργοποιηθεί μέχρι τον Αύγουστο 2024 (συν 1 που συνδέθηκε στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ) και από τις 45 αιτήσεις που δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί, 43 έχουν υπογεγραμμένη σύμβαση σύνδεσης ή έχει κατατεθεί η σχετική εγγυητική επιστολή. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς που προβλέπεται να προστεθεί με τα ανωτέρω έργα ανέρχεται σε 57,8 MW (52,8 MW ΔΕΔΔΗΕ και 5 MW ΑΔΜΗΕ).

Κατά την ίδια μελέτη με βάση το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) προβλέπεται, μείωση της εγκατεστημένης ισχύος μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα & βιοαέριο και ιδιαίτερη στόχευση στην παραγωγή βιομεθανίου από βιοαέριο με στόχο την έγχυση σε δίκτυα φυσικού αερίου. Παράλληλα προβλέπεται η αξιοποίηση του δυναμικού παραγωγής βιοαερίου της Ελλάδος με στόχο την έγχυση 2,1 TWh βιομεθανίου το έτος 2030 στο δίκτυο φυσικού αερίου. Ωστόσο, όπως αναφέρεται, οι ενδείξεις από την αγορά, με την επαύξηση της εγκατεστημένης ισχύος, και τα έργα που προγραμματίζονται φαίνεται, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, να μην συμβαδίζει απόλυτα με την μείωση της εγκατεστημένη ισχύος που προβλέπεται στο νέο ΕΣΕΚ.

Διαβάστε ακόμη