«Γκάζι» ετοιμάζεται να πατήσει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) για να «βάλει στην πρίζα» το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, καθώς η δημόσια διαβούλευση αποδείχθηκε πολύ πιο χρονοβόρα και απαιτητική σε σχέση με τους αρχικούς σχεδιασμούς. Ως αποτέλεσμα, καταγράφεται καθυστέρηση αρκετών μηνών σε σχέση με το «σφιχτά» χρονοδιαγράμματα που είχαν τεθεί ώστε να υλοποιηθεί ο στόχος να λειτουργούν offshore αιολικά ισχύος 1,9 GW έως το τέλος της δεκαετίας.

Η θετική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) και η άρση των ενστάσεων που είχε διατυπώσει για την ανάπτυξη Υπεράκτιων Αιολικών για δυο από τα θαλάσσια οικόπεδα που είχαν προταθεί για το «πρώτο κύμα», η οποία δημοσιεύθηκε χθες, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης. Όπως σημείωσε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αρης Στεφάτος, άμεσα πλέον αναμένεται η έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και την υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) που θα περάσουν στο επόμενο στάδιο μελετών και να προκηρυχθούν οι σχετικοί διαγωνισμοί. Πρόκειται για το πρώτο ορόσημο που κατά τον αρχικό σχεδιασμό έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί στις αρχές του έτους, άρα μιλάμε ήδη για μια καθυστέρηση δέκα μηνών.

Οι περιοχές του πρώτου «κύματος» των Υπεράκτιων Αιολικών

Οι περιοχές αυτές θα είναι η περιοχή ανοιχτά των Αγ. Αποστόλων στην Εύβοια (Δ. Κύμης -Αλιβερίου), ο Βόρειος Πατραϊκός Κόλπος (ανάμεσα στο Αντίρριο και τη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού), η θαλάσσια περιοχή στη Ρόδο (νότια από το Πρασονήσι), η Δονούσα, η ανατολική Κρήτη και η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κέας και Γυάρου.

Προκειμένου να επιταχυνθεί η διεξαγωγή των απαιτητικών και ανεμολογικών και βυθομετρικών ερευνών στις περιοχές -με ορίζοντα ολοκλήρωσής τους το 2026, η ΕΔΕΥΕΠ προτεραιοποιεί τώρα τις διαδικασίες για τη σύσταση Οχήματος Ειδικού Σκοπού (SPV) που θα αναθέσει τις μελέτες, στο οποίο θα έχουν συμμετοχή ο ΑΔΜΗΕ και ενδεχομένως άλλοι φορείς. Η σχετική νομοθετική ρύθμιση ψηφίστηκε τον Απρίλιο, όμως το SPV δεν έχει ακόμα συσταθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, επιδίωξη είναι να έχει συσταθεί έως το τέλος του έτους-αρχές 2025, καθώς επιχειρείται να καλυφθεί το χαμένο έδαφος σε όλα τα στάδια.

Τα επόμενα ορόσημα

Η έγκριση της ΣΜΠΕ αποτελεί το πρώτο από τα μεγάλα ορόσημα για να φτάσουμε στους πρώτους διαγωνισμούς διαγωνισμό για υπεράκτια αιολικά που τοποθετούνται πλέον προς 2027-2028. Το δεύτερο είναι τα Προεδρικά Διατάγματα για την οριοθέτηση των περιοχών όπου θα εγκατασταθούν τα έργα. Θα ακολουθήσουν οι ξεχωριστές ΣΜΠΕ για κάθε μια από περιοχές, η προκήρυξη τω διαγωνισμών για τις ανεμολογικές μελέτες και τις έρευνες βυθού (που θα «τρέξει» το SPV) και η κατακύρωσή τους στους αναδόχους και η έγκριση από την Κομισιόν του σχήματος κρατικής στήριξης για τις συγκεκριμένες επενδύσεις.

Να σημειωθεί ότι ο στόχος για υπεράκτια αιολικά 1,9 GW έως το 2030 περιλαμβάνει και τα πιλοτικά offshore σταθερής βάσης 600 MW που αναμένεται να αναπτυχθούν στην θαλάσσια περιοχή βόρεια της Αλεξανδρούπολης, για τα οποία έχουν ήδη δοθεί οι πρώτες άδειες έρευνας σe ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (που θα συμπράξει με την Motor Oil) και τον Όμιλο Κοπελούζου που συμπράττει με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες. Η συγκεκριμένη περιοχή έχει «προβάδισμα» αναφορικά με την ωρίμανση των πάρκων, καθώς οι αδειοδοτημένες εταιρείες έχουν ήδη ξεκινήσει τις μετρήσεις πεδίου, ενώ αναμένεται η τεχνική μελέτη έργου και η ολοκλήρωση της δεύτερης ΣΜΠΕ που θα είναι πιο εστιασμένη σε επίπεδο έργου.

Τα οφέλη και οι προκλήσεις

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) και της Norwegian Offshore Wind, η εγχώρια οικονομία μπορεί να αποκομίσει σημαντικά οφέλη από την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων στις ελληνικές θάλασσες, μέσω της δημιουργίας εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας και των απαραίτητων υποδομών. Όπως υπογραμμίζεται στη μελέτη, η Ελλάδα διαθέτει -πέρα από το εξαιρετικό αιολικό δυναμικό- μια σειρά πλεονεκτημάτων, όπως διεθνώς ανταγωνιστικές χαλυβουργίες, τσιμεντοβιομηχανίες και εταιρείες παραγωγής υποθαλάσσιων καλωδίων (με τα Ελληνικά Καλώδια να έχουν ήδη αναλάβει σειρά έργων για offshore αιολικά στο εξωτερικό), καθώς και εκτεταμένη εμπειρία στο ναυτιλιακό και ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο.

Υπάρχουν δηλαδή τα προαπαιτούμενα για δημιουργία εγχώριας προστιθέμενης αξίας (που μπορεί να μετουσιωθεί σε 1,9 δις ευρώ ετήσια συνεισφορά στο ΑΕΠ για την περίοδο 2024-2050 και διατήρηση 44 χιλιάδων θέσεων εργασίας κατά μέσο όρο κάθε χρόνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ). Αξία που θα προέλθει κυρίως από την κατασκευή στοιχείων υποδομής των υπεράκτιων αιολικών (πλην των ανεμογεννητριών) όπως η ανάπτυξη εξεδρών για πλωτά αιολικά πάρκα, την εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των έργων κλπ.

Την ίδια στιγμή, όμως, η ελληνο-νορβηγική μελέτη αποκαλύπτει και τις προκλήσεις που καλούνται να υπερβούν οι εμπλεκόμενοι φορείς. Στην ανάλυση SWOT (Ισχυρά και Αδύνατα Σημεία, Ευκαιρίες και Απειλές) που διεξήχθη στο πλαίσιο της μελέτης, ψηλά στη λίστα των απειλών είναι οι καθυστερήσεις και η γραφειοκρατία, που ήδη έκαναν την εμφάνισή τους από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας.

Επομένως, ο δρόμος για να γίνουν πραγματικότητα τα πρώτα Υπεράκτια Αιολικά είναι μακρύς και για να κερδηθεί το στοίχημα και να διατηρηθεί το ζωηρό ενδιαφέρον της αγοράς (καθώς όλοι οι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι και σειρά ξένων από την Ocean Winds και την RWE μέχρι την Masdar, την Parkwind και την Copenhagen Infrastructure Partners) έχουν δώσει το παρών απαιτούνται πολύ ταχύτεροι ρυθμοί σε σχέση με τους σημερινούς, κάτι που είναι σε γνώση όλων των εμπλεκόμενων φορέων.

Διαβάστε ακόμη