Ο κύβος ερρίφθη. Η ώρα της μεγάλης σύσκεψης που θα λάβει χώρα στη Λευκωσία έφτασε. Η συνάντηση αυτή αποτελεί το επιστέγασμα των μαραθώνιων διαβουλεύσεων μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου για την τύχη του ηλεκτρικού καλωδίου. Η κυβέρνηση ενόψει της σημερινής σύσκεψης, παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη έχει βάλει στη φαρέτρα των επιχειρημάτων της τη στήριξη των ΗΠΑ, αλλά και το αδιαπραγμάτευτο όφελος που έχει το έργο για την Κυπριακή Δημοκρατία. Το έργο προσφέρει στην Κύπρο ενεργειακή ασφάλεια, βάζοντας ένα τέλος στην ενεργειακή της απομόνωση, ενώ θα αποδώσει γεωπολιτικά πλεονεκτήματα σε Ευρωπαϊκή και περιφερειακή κλίμακα.
Οι δύο πλευρές έρχονται στο τραπέζι με συγκεκριμένα επιχειρήματα. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Θόδωρος Σκυλακάκης στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών «το πρόβλημα με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου είναι ότι δεν έχει επιτευχθεί η οικονομική βιωσιμότητα του έργου από πλευράς ρυθμιστικού πλαισίου, ώστε να διασφαλιστεί ο φορέας υλοποίησης ότι θα κατασκευάσει το έργο χωρίς ζημία. Ο υπουργός έδωσε τις απαιτούμενες διευκρινίσεις, λέγοντας ότι η οικονομική βιωσιμότητα δεν έχει επιτευχθεί αν και αποτελεί υποχρέωση των ρυθμιστικών αρχών με βάση τους σχετικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προπαντός μετά από την απόφαση της ΡΑΕΚ τον περασμένο Ιούλιο και παρά το γεγονός ότι παρήλθαν οι σχετικές συμβατικές προθεσμίες με τον κατασκευαστή του καλωδίου.
Ο κ. Σκυλακάκης είπε για τον Great Sea Interconnector πως κατά τη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης, δεν αντιμετωπίζει κανένα θέμα οικονομικής σκοπιμότητας, από πλευράς ωφελειών που παρέχει, προπαντός στους Κυπρίους καταναλωτές. Πρόκειται για δήλωση που βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τη δήλωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης συνέντευξης στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως εφόσον εξασφαλιστεί η οικονομική του βιωσιμότητα, το έργο θα γίνει.
«Με βάση τα στοιχεία της μελέτης του μοντέλου του ΑΔΜΗΕ και τα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τη λειτουργία των δύο αγορών, οι διαφορές τιμών μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου είναι τόσο μεγάλες (ακριβότερη κατά 72 ευρώ η κυπριακή αγορά από την ελληνική το 2024), που σε όλα τα πιθανώς ρεαλιστικά σενάρια το καλώδιο έχει σημαντικά κέρδη από πλευράς Κυπρίων καταναλωτών», υποστήριξε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Συναντήθηκαν για συντονισμό οι Κύπριοι
Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και στο προσκήνιο αλλά και στο παρασκήνιο. Η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης δοκιμάζει τις αντοχές του άξονα Αθηνών – Λευκωσίας. Χθες πραγματοποιήθηκε προπαρασκευαστική συνάντηση υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, παρουσία της Νομικής Υπηρεσίας, των αρμόδιων Υπουργών και αρμόδιων κρατικών αρχών και υπηρεσιών στο Προεδρικό Μέγαρο, ενόψει της σύσκεψης της Τρίτης. Όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, η εν λόγω συνάντηση έγινε για σκοπούς συντονισμού με τους εμπλεκόμενους φορείς ενόψει της αυριανής σύσκεψης για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας.
Στη σύσκεψη της Τρίτης οι εμπλεκόμενες πλευρές θα θέσουν στο τραπέζι όλα τα θέματα που έχουν προκύψει από αρχές του καλοκαιριού, όπως σχολιάζει ο κυπριακός τύπος. Η κυπριακή πλευρά, η οποία σε πολιτικό επίπεδο θα εκπροσωπείται από τους υπουργούς Οικονομικών και Ενέργειας και την υφυπουργό παρά τω Προέδρω, αναμένεται να παρουσιάσει τις πτυχές που προκαλούν ανησυχία στη Λευκωσία και αφορούν, αφενός το κόστος που θα επωμιστούν οι Κύπριοι καταναλωτές, και αφετέρου τι δικλείδες ασφαλείας υπάρχουν, εάν το έργο δεν ολοκληρωθεί ποτέ με ευθύνη της Τουρκίας. Υπό την ομπρέλα αυτής της ανησυχίας γεννάται και το ερώτημα ποιος θα επωμιστεί το οικονομικό κόστος.
Υπενθυμίζεται πως αναφορικά με το οικονομικό σκέλος έχει γίνει γνωστή η είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), φέρεται να μελετά ξανά τη δανειοδότηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, την οποία αρχικά είχε αρνηθεί. Σε επιστολή που απέστειλε η τράπεζα τη περασμένη εβδομάδα στη Λευκωσία κάνει γνωστό ότι μετά τα στοιχεία της μελέτης κόστους – οφέλους (CBA), που της κατέθεσε ο ΑΔΜΗΕ, ανοίγει ξανά το φάκελο του έργου, το οποίο αρχικά είχε κρίνει ως «μη βιώσιμο», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να το χρηματοδοτήσει.
Η Κύπρος σύμφωνα με κυπριακά μέσα αναμένεται να θέσει και τα ζητήματα που την έχουν ενοχλήσει και αφορούν «τη στάση ΑΔΜΗΕ προς τη Λευκωσία εν είδει τελεσιγράφου». Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Το ειδικό βάρος στη σύσκεψη από κυπριακής πλευράς θα το φέρουν οι υπουργοί Οικονομικών και Ενέργειας, οι οποίοι δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν το όλο θέμα από το ίδιο σημείο. Από το υπουργείο Οικονομικών εκφράζονται ζωηρές ανησυχίες για την οικονομική πτυχή του έργου, με τον ίδιο τον υπουργό Μάκη Κεραυνό να ζητάει περισσότερα στοιχεία προκειμένου να αρθούν οι όποιες επιφυλάξεις υπάρχουν. Από την άλλη, ο υπουργός Ενέργειας δημόσια δήλωσε πως πείστηκε από τα στοιχεία που παρουσίασε ο ΑΔΜΗΕ για τους κινδύνους βιωσιμότητας του έργου, βάζοντας το ενεργειακό αποτύπωμα του έργου στην πρώτη θέση των προτεραιοτήτων και επιδιώξεων της Κυπριακής Δημοκρατίας ακόμα και αν οι καταναλωτές επωμιστούν ένα επιπλέον κόστος.
Η παρουσία της γαλλικής NEXANS στη σύσκεψη είναι εξίσου σημαντική, μιας και το ειδικό βάρος της εταιρείας δεν περιορίζεται στην κατασκευή του καλωδίου που θα ποντιστεί, αλλά και στο γεωπολιτικό αποτύπωμά της όπως αυτό προκύπτει από την παρουσία και άλλων μεγάλων γαλλικών εταιρειών στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Πάντως, παρά τις δεύτερες σκέψεις της Κύπρου και τα κωλύματα των τελευταίων ημερών το έργο έλαβε «ψήφο εμπιστοσύνης» από τις ΗΠΑ, όπως ανακοινώθηκε διά στόματος Τζέφρι Πάιατ. Εν πολλοίς, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για το αποτέλεσμα της σύσκεψης υπό το σκεπτικό ότι η κυπριακή πλευρά μετά το ναυάγιο του Βασιλικού είναι διπλά προσεκτική.
Διαβάστε ακόμη