Πολιτική απόφαση που θα βάλει «φρένο» στις ροές φθηνού ρωσικού αερίου στην Νοτιοανατολική Ευρώπη θα πρέπει να πάρει η Ευρώπη, κάτι όμως που δεν είναι διόλου απλό επισημαίνει ο πρώην υφυπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ , πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Αζερμπαϊτζάν και άριστος γνώστης της «γειτονιάς» των Βαλκανίων, Μάθιου Μπράιζα. Στη συνέντευξή του στο energygame.gr, ο κ. Μπράιζα τονίζει ότι οι ΗΠΑ θεωρούν την Ελλάδα σύμμαχο στο εγχείρημα της διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων και της πράσινης μετάβασης στην περιοχή και αναλύει την «επαμφοτερίζουσα» στάση της Τουρκίας.

1. Οι ΗΠΑ στηρίζουν τις υποδομές φυσικού αερίου που προωθούν την απεξάρτηση από τη Ρωσία και τη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων στην Ανατολική Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή, η περιοχή κατακλύζεται από φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο, κάτι που υπονομεύει αυτό το αφήγημα και την πράσινη μετάβαση. Πώς το σχολιάζετε ;

Πράγματι, η Νοτιοανατολική Ευρώπη κατακλύζεται από ρωσικό φυσικό αέριο που έρχεται κυρίως μέσω Τουρκίας δια του αγωγού Turkstream. Και θα έρθει και άλλο, επειδή η Τουρκία θέλει να δημιουργήσει κόμβο εμπορίας φυσικού αερίου στο έδαφός της. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν το αποκαλεί τουρκικό κόμβο εμπορίας φυσικού αερίου…για το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο στόχος του είναι να χρησιμοποιήσει αυτές τις διασυνδέσεις για να συνεχίσει να διοχετεύει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη μετά το 2027, που είναι η ημερομηνία-στόχος για να σταματήσει η ΕΕ να εισάγει ρωσικό αέριο. Αν οι ευρωπαϊκές αρχές δεν παρέμβουν για να σταματήσουν αυτές τις ροές, θα συνεχιστούν για το λόγο που αναφέρατε. H Ρωσία θα τιμολογεί το αέριό της σε χαμηλότερα επίπεδα για να διαταράσσει την αγορά. Επομένως απαιτείται μια γενναία ρυθμιστική απόφαση από τις Βρυξέλλες για να κλείσει η στρόφιγγα του ρωσικού αερίου. Αυτό θα οδηγήσει σε πολιτικές εντάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θυμηθείτε τι έγινε στη Γαλλία, όταν ο Μακρόν φορολόγησε τα ορυκτά καύσιμα και «επιβραβεύθηκε» με το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων».
Ο κόσμος θέλει και φθηνή ενέργεια και πράσινη μετάβαση ταυτόχρονα, οπότε πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι θα υπάρξουν κόστη για να γίνει η μετάβαση αυτή, έστω και αν τα οφέλη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα είναι μεγαλύτερα. Και η αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ δεν αρκεί για να ολοκληρωθεί η πράσινη μετάβαση. Απαιτούνται επενδύσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ που θα απαιτήσουν υψηλή δημόσια χρηματοδότηση. Οπότε η απάντηση στο ερώτημα είναι ότι οι κυβερνήσεις, εθνικές ή υπερεθνικές, πρέπει να καταστήσουν σαφές στους ψηφοφόρους τους ότι θα υπάρξουν υψηλότερα κόστη, άρα δύσκολες και αντιδημοφιλείς πολιτικές.

2.Πώς μπορεί να ληφθεί μια απόφαση για απαγόρευση των ροών ρωσικού αερίου όταν αυτή τη στιγμή την προεδρία της ΕΕ έχει η Ουγγαρία ;

Έτσι είναι και η ΕΕ πρέπει να βρει πολιτική λύση στο γρίφο το πώς να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο, όταν υπάρχουν χώρες που το θέλουν και έχουν περιορισμένες εναλλακτικές. Ο αντίλογος είναι ότι οι χώρες αυτές θα μπορούσαν να έχουν επεκτείνει τις επιλογές τους για να μεταφέρουν φυσικό αέριο από άλλους προμηθευτές –όχι από τη Ρωσία- εδώ και χρόνια και δεν το έκαναν. Ένας από τους βασικούς μου στόχους πριν 15 χρόνια όταν εργαζόμουν για την αμερικανική κυβέρνηση ήταν να πείσω την τότε κυβέρνηση της Ουγγαρίας να μειώσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο. Και η Ελλάδα επί κυβέρνησης Καραμανλή δυσκολεύθηκε, αλλά στη συνέχεια «άλλαξε ρότα» και τώρα είναι ηγέτης στην περιοχή των Βαλκανίων.

3.Επομένως οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως σύμμαχο στο εγχείρημα της διαφοροποίησης των πηγών και οδεύσεων ενέργειας και της πράσινης μετάβασης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια ;

Ξεκάθαρα ναι, και στα ανατολικά Βαλκάνια και ιδίως στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, οι χώρες των οποίων χαρακτηρίζονται από αναποτελεσματικούς ενεργειακούς τομείς με υψηλή εξάρτηση από τον άνθρακα. Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν τα πιο σύγχρονα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου σε αυτό το τμήμα της Ευρώπης, κάτι πολύ σημαντικό γιατί δεν υπάρχει όριο στην ποσότητα υδρογόνου που μπορεί να περάσει από τους σωλήνες. Αυτό σημαίνει η Ελλάδα είναι καλά τοποθετημένη και για την επόμενη ημέρα του υδρογόνου και των ανανεώσιμων αερίων Με τον Τερματικό Σταθμό της Ρεβυθούσας, το FSRU της Αλεξανδρούπολης, τον IGB (ελληνο-βουλγαρικός αγωγός) και τον αγωγό Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, η Ελλάδα έχει γίνει μια σημαντική πύλη LNG προς την Ευρώπη. Είναι επίσης πολύ σημαντικό ότι η ελληνική κυβέρνηση και ο ΔΕΣΦΑ έχουν θεσπίσει πλαίσιο που διευκολύνει τις ιδιωτικές επενδύσεις και προωθεί τον σχεδιασμό της Ελλάδας να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην περιοχή.

4.Η Τουρκία από ενεργειακής πλευράς βρίσκεται πιο κοντά στη Ρωσία ή στην Ευρώπη; Τι πιστεύετε ;

Η Τουρκία προσπαθεί να τοποθετηθεί στο ενδιάμεσο και να επωφεληθεί από τους πάντες, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας, όπου από τη μια δεν συμμετείχε στις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, από την άλλη παρείχε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και έχει καταδικάσει επανειλημμένα την ρωσική εισβολή. Επί των ημερών μου, ΗΠΑ και Τουρκία είχαν συνεργαστεί στενά για την κατασκευή του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου που μεταφέρει αζέρικο αέριο από τη Κασπία στην Τουρκία και στη συνέχεια στην Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία κα την υπόλοιπη Ευρώπη.. Την ίδια περίοδο, όμως, προώθησαν τον αγωγό Blue Stream από τη Ρωσία προς την Τουρκία ! Είναι μια χώρα που προσπαθεί πάντα να εκμεταλλεύεται τη γεωγραφική της θέση. Θεωρώ δε ότι είναι σημαντικό να συνεργαστούν η Ελλάδα με την Τουρκία όταν η Ελλάδα γίνει ενεργειακός κόμβος, ένας κόμβος αξιόπιστος λόγω της διαφανούς ρυθμιστικής δομής και της ασφάλειας εφοδιασμού.

Διαβάστε ακόμη