«Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος» βρίσκονται σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr τα ελληνικά τερματικά FSRU μέσω των οποίων θα μπορούσε να διοχετευτεί αμερικανικό φυσικό αέριο για λογαριασμό της Ουκρανίας. Το εικοσαετές συμβόλαιο συμβόλαιο προμήθειας φυσικού αερίου μέσω LNG που υπέγραψαν η αμερικανική Venture Global με την ουκρανική D.Trading, θυγατρική της DTEK δίνει σύμφωνα με πηγές της αγοράς το εναρκτήριο λάκτισμα για να αυξηθεί η βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών FSRUs. «Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να καρπωθεί αυτή την ευκαιρία που παρουσιάστηκε», σχολιάζουν οι ίδιες πηγές.

«Η πιο σημαντική είδηση είναι ότι κλείστηκε το εν λόγω συμβόλαιο», αναφέρουν. Το αμερικανικό φυσικό αέριο θα υγροποιείται στις εγκαταστάσεις της Venture Global στις ακτές των ΗΠΑ, θα μεταφέρεται με πλοία στην Ευρώπη  και έπειτα θα αεριοποιείται σε ευρωπαϊκά  τερματικά. Στη συνέχεια, θα ακολουθεί το δίκτυο αγωγών μέχρι την Ουκρανία για να βοηθήσει τη χώρα να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες σε μία ιδιαίτερα τεταμένη περίοδο, λόγω του πολέμου που εξελίσσεται στην περιοχή. Μάλιστα, η έναρξη των προμηθειών σχεδιάζεται να γίνει από φέτος, ώστε να καλυφθούν οι χειμερινές ανάγκες της χώρας. Αυτό που δεν είναι ακόμη γνωστό είναι το πλήθος των φορτίων και οι ακριβείς όγκοι.

«Σε μία περίοδο κατά την οποία αμφισβητείται η βιωσιμότητα των εν λόγω επενδύσεων το συμβόλαιο αυτό είναι η απάντηση», αναφέρουν κύκλοι της αγοράς. Πριν δύο χρόνια η δημιουργία σταθμών υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου ήταν η μόνη λύση για την ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία. Ωστόσο, εν έτει 2024 η προοπτική για την ανάπτυξη των περίφημων FSRU χαρακτηρίστηκε λιγότερο ευοίωνη από κάποιους. Το γεγονός πως η Ουκρανία δεν διαθέτει τερματικά LNG, δημιουργεί ένα νέο τοπίο. «Έχουμε μία χώρα που επενδύει μακροπρόθεσμα, βλέπει μπροστά και κάνει μία σοβαρή προσπάθεια να διασφαλίσει επαρκώς τον εφοδιασμό της, μέσα από διαφοροποιημένες πηγές προμήθειας. Αναμένεται να ανοίξει ένας νέος κύκλος και να δούμε κι άλλες χώρες να βαδίζουν σε αυτό το μονοπάτι.

Η διττή σημασία του συμβολαίου

Η Ελλάδα είναι μέρος αυτής της προσπάθειας, της αλυσίδας μίας και το LNG θα περνάει μέσα από τη χώρα, χρησιμοποιώντας τις εγκαταστάσεις και το δίκτυο της, γεγονός που την μετατρέπει σε ενεργειακή λεωφόρο. «Η χώρα αποτελεί a priori ενεργειακό κόμβο, μέσω και του Κάθετου Διαδρόμου. Η μεγαλύτερη όμως προστιθέμενη αξία που έχει να επιδείξει η Ελλάδα είναι το ευρύτερο πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του συστήματός και την πρόσβαση σε αυτό. Τόσο η πρόσβαση στο terminal της Ρεβυθούσας, και η πρόσβαση στο ευρύτερο δίκτυο, όσο και το να κλείσει κανείς δυναμικότητα λειτουργούν μέσα από ένα διαφανές πλαίσιο προς τους χρήστες, ισότιμο διασφαλίζοντας την προέλευση του φυσικού αερίου», σημειώνουν πηγές με γνώση του θέματος στο energygame.gr.

Όπως όλα δείχνουν πνέει ούριος άνεμος για την αγορά. «Τέτοιου είδους συμβόλαια, αυξάνουν τη βιωσιμότητα των FSRUs δίνοντας παραπάνω κίνητρο για επενδύσεις του ίδιου βεληνεκούς. Η Ελλάδα είναι εδώ παίζει κομβικό ρόλο στην όλη διαδικασία. Της έχει παρουσιαστεί μία ευκαιρία και δεν πρέπει να αφήσουμε να την καρπωθεί κάποιος άλλος», τονίζουν οι ίδιες πηγές.

Την ίδια ώρα, αναδύεται εκ νέου η σημασία του Κάθετου Διαδρόμου που ενισχύει την ανθεκτικότητα των ενεργειακών συστημάτων και δημιουργεί πολλαπλές οδούς εισαγωγής. Με την υλοποίηση του Vertical Corridor θα ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον δρόμο προς την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο κεντρικός άξονας του Κάθετου Διαδρόμου περνά από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία ενώ θα διασχίζουν τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Ο Κάθετος Διάδρομος φιλοδοξεί να ενισχύσει σημαντικά τις δυνατότητες μεταφοράς φυσικού αερίου στην αγορά της ΕΕ, από την Ελλάδα στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και αντίστροφα, μέσα από Ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG, αξιοποιώντας τις ενισχυμένες δυνατότητες των νέων και υπό ανάπτυξη FSRUs. Η δυναμική αυτή δύναται να επεκταθεί περαιτέρω με τη χρήση των εν λόγω υποδομών για τη μεταφορά ανανεώσιμων αεριών και υδρογόνου.

Η συμφωνία και οι ΗΠΑ που γίνονται κυρίαρχος προμηθευτής LNG παγκοσμίως

Στο φόντο αυτής της συμφωνίας βρίσκονται οι νέες ενέργειες των ΗΠΑ που προσπαθούν να πλήξουν το ρωσικό LNG. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times η κίνηση του αμερικανικού εξαγωγέα Venture Global είναι το τελευταίο βήμα προς την επίτευξη ενός μεγάλου στόχου της κυβέρνησης Μπάιντεν, να αυξήσει τις εξαγωγές ενέργειας στην ανατολική Ευρώπη και να μειώσει την ισχύ της Ρωσίας στην περιοχή μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία το 2022.

Ενώ η Ευρώπη ήταν ήδη ο μεγαλύτερος αποδέκτης των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ, ποτέ πριν δεν έχει αγοραστεί απευθείας από την Ουκρανία. Η περιοχή προσπαθεί να απογαλακτιστεί από τις εισαγωγές ρωσικών αγωγών, λίγους μήνες πριν από τη λήξη της πενταετούς συμφωνίας με τη ρωσική Gazprom για τη διοχέτευση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας σε διαμετακόμιση προς την Ευρώπη. Η συμφωνία έρχεται σε μία χρονική περίοδο κατά την οποία έχουν κλιμακωθεί οι επιθέσεις της Ρωσίας στις υποδομές αποθήκευσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης και διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.

Σύμφωνα με τους όρους του συμβολαίου, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός παραγωγός ενέργειας της Ουκρανίας, DTEK, θα αρχίσει να αγοράζει μια απροσδιόριστη ποσότητα φορτίων LNG από την Venture Global αργότερα φέτος και θα συνεχίσει μέχρι το τέλος του 2026. Το φυσικό αέριο θα παρέχεται από τις εγκαταστάσεις Plaquemines της Venture Global στην ακτή του κόλπου της Λουιζιάνα και θα προμηθεύει την Ουκρανία και άλλα έθνη στην ανατολική Ευρώπη.

Σημειώνεται πως ένα ακόμα εργοστάσιο εξαγωγής LNG στις Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύει να ξεκινήσει την παραγωγή στα μέσα του 2024. Συγκεκριμένα η Venture Global LNG Inc. αναμένει να ξεκινήσει την παραγωγή της στη δεύτερη δική της εγκατάσταση εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Λουιζιάνα στα μέσα του 2024, εδραιώνοντας περαιτέρω τις ΗΠΑ ως τον μεγαλύτερο προμηθευτή αυτού του τύπου ορυκτού καυσίμου στον κόσμο. Η εταιρεία με έδρα το Άρλινγκτον της Βιρτζίνας ζήτησε έγκριση για na εκκινήσει την ψύξη του εξοπλισμού της ως μέρος της διαδικασίας εκκίνησης στην εγκατάσταση LNG Plaquemines, σύμφωνα με μια κανονιστική κατάθεση με ημερομηνία 22 Απριλίου. Αυτό είναι ένα βασικό βήμα πριν ξεκινήσει η διαδικασία εξαγωγής LNG. Αυτή η εγκατάσταση εξαγωγής LNG Venture Global θα είναι η όγδοη κατά σειρά για τις ΗΠΑ. Η πρώτη εγκατάσταση της Venture Global – Calcasieu Pass – άρχισε να παράγει LNG το 2022, αλλά δεν αναμένεται να εισέλθει σε εμπορικές δραστηριότητες μέχρι τα τέλη του 2024. Αυτό καθυστέρησε την έναρξη της προμήθειας στους πελάτες της στο Calcasieu Pass, συμπεριλαμβανομένων των Shell Plc., BP Plc. και Repsol SA, οι οποίες διεκδικούν δικαστικά τα συμφέροντά τους καθώς υποστηρίζουν ότι τα συμβόλαιά τους θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει νωρίτερα.

Η Venture Global, σχεδιάζει να μεταφέρει τα φορτία από τερματικούς σταθμούς στην ακτή του Κόλπου των ΗΠΑ χιλιάδες μίλια πέρα από τον Ατλαντικό σε πολλά λιμάνια στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, τα οποία έχουν συνδέσεις αγωγών με την Ουκρανία, αναφέρει το δημοσίευμα των Financial Times. Δεν ήταν αμέσως σαφές πόση από τη ζήτηση φυσικού αερίου της Ουκρανίας θα εξυπηρετηθεί από τη συμφωνία προμήθειας των ΗΠΑ.

Την ίδια ώρα, η DTEK έχει δεσμευτεί να αγοράσει έως και 2 εκατ. τόνους ετησίως LNG από το έργο CP2 της Venture Global που δεν έχει ακόμη κατασκευαστεί, επίσης στη Λουιζιάνα, για περίοδο 20 ετών. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτέλεσε εφαλτήριο για τη βιομηχανία των ΗΠΑ, η οποία άδραξε την ευκαιρία ώστε να καλύψει το κενό που άφησε το «ντόμινο» των ενεργειακών κυρώσεων που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία. Ως αποτέλεσμα οι ΗΠΑ έγιναν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο το 2023.Εβδομάδες μετά την εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσαν ένα στρατηγικό σύμφωνο βάσει του οποίου οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα επιδιώξουν να εγγυηθούν τη ζήτηση για αμερικανικό LNG σε μια προσπάθεια να οδηγήσουν στην κατασκευή μεγαλύτερης εξαγωγικής ικανότητας. Τριγμούς, βέβαια, προκαλεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε στα τέλη Ιανουαρίου ότι παύει τη χορήγηση αδειών εξαγωγής LNG, εν μέσω των αντιδράσεων περιβαλλοντικών οργανώσεων για τους τερματικούς σταθμούς, οι οποίες εκφράζουν φόβους ότι οι εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να «κλειδώσουν» τη χρήση ορυκτών καυσίμων για τις επόμενες δεκαετίες. Η απόφαση αυτή -σύμφωνα με τους FT- δεν αναμένεται να επηρεάσει τις βραχυπρόθεσμες προμήθειες. Οι παραδόσεις LNG των ΗΠΑ αναμένεται να διπλασιαστούν μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, καθώς η ζήτηση σε ολόκληρη την Ασία αυξάνεται γρήγορα και η Ευρώπη κινείται προς αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου. Σημειώνεται πως το ρωσικό φυσικό αέριο που αποστέλλεται μέσω της Ουκρανίας αντιπροσωπεύει περίπου το πέντε τοις εκατό των προμηθειών της ΕΕ.

Διαβάστε ακόμη