Η Γερμανία έχει μια τελευταία ευκαιρία να ανατρέψει τους δασμούς της δασμούς της ΕΕ για τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε ψηφοφορία των χωρών μελών. Όμως η επίτευξη της απαιτούμενης πλειοψηφίας αποκλεισμού φαίνεται να είναι ανέφικτη, αναφέρει δημοσίευμα του Politico.

Τo δημοσίευμα μας εξηγεί πώς λειτουργεί η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μπλοκ αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία για ορισμένα σημαντικά ζητήματα – και οι κανόνες πρόκειται να δοκιμαστούν όταν οι 27 χώρες μέλη του θα διεξαγάγουν τελική ψηφοφορία για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων.

Πρόκειται για μια απόφαση με εκτεταμένες συνέπειες για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, την οποία οι Βρυξέλλες έχουν διατάξει να καταργήσει σταδιακά τα αυτοκίνητα που κινούνται με ντίζελ ή βενζίνη έως το 2035. Οι προστατευτικοί δασμοί, για να αντισταθμίσουν τις κινεζικές επιδοτήσεις προς τους ταχέως αναπτυσσόμενους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων, θα μπορούσαν να κερδίσουν χρόνο για να προσαρμοστούν εταιρείες, όπως η VW ή η Stellantis.

Αλλά η επιβολή των δασμών θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει έναν ολοκληρωμένο εμπορικό πόλεμο με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, με το Πεκίνο να απειλεί ήδη με αντίποινα κατά των εξαγωγών ευρωπαϊκού κονιάκ, χοιρινού κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων – και αυτοκινήτων υψηλής ποιότητας.

Η Γερμανία (σκεφτείτε τις Porsche ή τις Mercedes που θα μπορούσαν να κυκλοφορούν στους δρόμους της Σαγκάης), έχει δώσει πολύμηνη μάχη οπισθοφυλακής κατά των δασμών – χωρίς αποτέλεσμα. Η επικείμενη ψηφοφορία θα είναι η τελευταία ευκαιρία για τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να τους σταματήσει.

Σε αυτό το σημείο έρχεται η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία ή QMV. Για να μπλοκάρει τους δασμούς, το Βερολίνο θα χρειαζόταν διπλή υπερπλειοψηφία, η οποία, πρώτον, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να συγκεντρωθεί και, δεύτερον, δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν για να ανατραπεί ένα μέτρο εμπορικής άμυνας της ΕΕ.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ξεκίνησε την έρευνα κατά των επιδοτήσεων πριν από σχεδόν ένα χρόνο και κατέληξε στη σύσταση δασμών που κυμαίνονταν μεταξύ 8% και 35% για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα Made in China. Οι διαφοροποιήσεις προέκυψαν επειδή ορισμένες εταιρείες (όπως η Tesla) συνεργάστηκαν με την έρευνα και άλλες (όπως η SAIC) όχι, και επειδή η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι έλαβαν διαφορετικά επίπεδα κρατικών επιδοτήσεων.

Μετά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες μεταξύ του επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της ΕΕ Βάλντις Ντομπρόβσκις και του Κινέζου υπουργού Εμπορίου Γουάνγκ Γουεντάο, κατά την οποία δεν κατέστη δυνατή η επίτευξη συμφωνίας, η Επιτροπή αναμένεται να στείλει τις τελικές συστάσεις της σε επικυρωτική ψηφοφορία από τις χώρες μέλη της ΕΕ.

Αυτό θα πρέπει να γίνει εντός 10 ημερών από την υποβολή της σε μια ασαφή ομάδα -που ονομάζεται επιτροπή μέσων εμπορικής άμυνας- η οποία ομαδοποιεί αξιωματούχους που κάθονται στις εθνικές πρωτεύουσες. Και εδώ είναι που μπαίνουν σε εφαρμογή οι φοβεροί κανόνες για την ειδική πλειοψηφία, ή QMV.

Τι είναι λοιπόν η ειδική πλειοψηφία της ΕΕ;

Σε μια πρώτη ψηφοφορία, η TDIC θα μπορούσε είτε να εγκρίνει είτε να απορρίψει τους δασμούς με απλή πλειοψηφία – ή 14 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ.

Αλλά αν υπάρξει πλειοψηφία κατά, αυτό δεν θα ήταν το τέλος της ιστορίας.

Οι δασμοί θα μπορούσαν στη συνέχεια να υποβληθούν σε δεύτερη, τελική ψηφοφορία. Και εδώ, για να τους απορρίψουν, οι αντίπαλοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν ειδική πλειοψηφία 15 χωρών μελών που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ.

Στην τελευταία συνιστώσα της QMV, οι χώρες σταθμίζονται αναλογικά με βάση τον πληθυσμό τους. Και αυτό σημαίνει ότι οι μεγάλες χώρες της ΕΕ έχουν βαρύνουσα σημασία.

Σε μια άτυπη ψηφοφορία που διεξήχθη στις 15 Ιουλίου, μπορούμε να έχουμε μια ιδέα πώς ψηφίζουν οι χώρες μέλη.

Ποιες χώρες ψηφίζουν υπέρ και ποιες κατά

Η ομάδα των χωρών που τάσσονται υπέρ των δασμών αντιπροσωπεύει το 62,5% του πληθυσμού του μπλοκ – που σημαίνει ότι για να τους ανατρέψουν θα πρέπει πολλές χώρες να αλλάξουν στρατόπεδο και να ψηφίσουν κατά.

Σε αυτήν, 10 χώρες υποστήριξαν τους δασμούς. Η μεγαλύτερη ήταν η Γαλλία, η οποία άσκησε με επιτυχία πιέσεις για να ξεκινήσει εξ αρχής η έρευνα κατά των επιδοτήσεων. Η Ιταλία και η Ισπανία συμμετείχαν επίσης.

Η Επιτροπή ερμήνευσε επίσης τη σιωπή δύο χωρών – της Τσεχίας και της Ελλάδας – ως συναίνεση, ανεβάζοντας το σύνολο σε 12. Σε σταθμισμένη βάση, αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 60% του πληθυσμού της ΕΕ τάσσεται υπέρ των δασμών. Η Τσεχία έχει μια σημαντική αυτοκινητοβιομηχανία και θα μπορούσε ενδεχομένως να ψηφίσει κατά, αν έρθει η ώρα της πίεσης.

Στο στρατόπεδο των «κατά» ήταν μόλις τέσσερις χώρες – η Κύπρος, η Μάλτα, η Ουγγαρία και η Σλοβακία – ενώ οι υπόλοιπες 11 απείχαν.

Η Γερμανία ήταν μεταξύ αυτών που ήταν διστακτικές, αλλά αυτό οφείλεται στην εσωτερική πολιτική: Ο κεντροαριστερός συνασπισμός του Σολτς είναι διχασμένος ως προς τα καθήκοντα, με τους Σοσιαλδημοκράτες του να αντιτίθενται σθεναρά και τους Πράσινους του υπουργού Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ να είναι τουλάχιστον αμφίθυμοι. Για να φτάσουμε στο «όχι» θα πρέπει πρώτα οι Γερμανοί να συμφωνήσουν μεταξύ τους.

Ο Χάμπεκ κάλεσε τα αφεντικά των αυτοκινητοβιομηχανιών σε μια «σύνοδο κορυφής» κρίσης τη Δευτέρα, εν μέσω των εκκλήσεων του κύριου λόμπι της γερμανικής βιομηχανίας να σταματήσουν οι δασμοί για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Λίγα πράγματα προέκυψαν από τη σύσκεψη, με τον Χάμπεκ να λέει: «Καλύτερα καμία δράση παρά γρήγορες λύσεις».

Θα ήταν αυτό αρκετό για να ανατρέψει τους επιπλέον ψηφοφόρους; Αν το Βερολίνο ήθελε να συγκεντρώσει αρκετή υποστήριξη για να εμποδίσει τους δασμούς για τα ηλεκτρικά ρεύματα, θα έπρεπε πρώτα να μεταστρέψει τους «αναποφάσιστους» στο στρατόπεδο του «όχι». Όμως, με εξαίρεση τη Γερμανία, οι χώρες που απείχαν τον Ιούλιο είναι πολύ μικρές για να κάνουν ουσιαστική διαφορά – μεταξύ τους αντιπροσωπεύουν μόνο το 15% του πληθυσμού της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι το στρατόπεδο του «όχι» θα εξακολουθεί να υπολείπεται κατά πολύ του πληθυσμιακού ορίου που απαιτείται για να κερδίσει την ειδική πλειοψηφία. Για να επικρατήσει, η Γερμανία θα χρειαστεί να αποστατήσουν περισσότερες -μεγάλες- χώρες που υποστήριξαν τους δασμούς τον Ιούλιο. Και αν οι βαριάς κατηγορίας χώρες αποστατήσουν;

Η Ισπανία και η Ιταλία θα μπορούσαν, τουλάχιστον θεωρητικά, να ανοίξουν ένα «παράθυρο». Παρά το γεγονός ότι ψήφισαν υπέρ των δασμών τον Ιούλιο, και οι δύο έχουν ζητήσει λύση με διαπραγμάτευση με το Πεκίνο.

Σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Κίνα, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ  προέτρεψε την Επιτροπή και άλλες χώρες να «επανεξετάσουν» τη στάση τους, προσθέτοντας ότι «δεν χρειαζόμαστε άλλον πόλεμο».

Οι διαφοροποιήσεις προέκυψαν επειδή ορισμένες εταιρείες (όπως η Tesla) συνεργάστηκαν με την έρευνα και άλλες (όπως η SAIC) όχι, και επειδή η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι έλαβαν διαφορετικά επίπεδα κρατικών επιδοτήσεων.

Διαβάστε ακόμη