Στον απόηχο της ανακοίνωσης του Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή νέου πακέτου δασμών σε κινεζικά και ασιατικά προϊόντα καθαρής ενέργειας, η επενδυτική κοινότητα καλείται να αντιμετωπίσει όχι μόνο τις πολιτικές ανατροπές που φέρνει η επιστροφή του πρώην προέδρου, αλλά και ένα νέο τοπίο γεωοικονομικού ρίσκου για την παγκόσμια κλιματική στρατηγική.

Όπως υπογραμμίζει στην ανάλυσή της η UBS Chief Investment Office, η κίνηση αυτή δεν είναι απλώς ένα πολιτικό εργαλείο πίεσης προς την Κίνα – είναι ένας μετωπικός εμπορικός πόλεμος με άμεσο κόστος για τις καθαρές τεχνολογίες και τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια πράσινης μετάβασης. Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν φτάνουν το 54% σε ορισμένες κατηγορίες κινεζικών προϊόντων, ενώ η Κίνα απαντά με αντίμετρα 34% σε αμερικανικές εξαγωγές, περιλαμβάνοντας και στρατηγικούς περιορισμούς σε σπάνιες γαίες και κρίσιμες πρώτες ύλες για μπαταρίες και εξοπλισμό ΑΠΕ.

Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στο φωτοβολταϊκό δυναμικό των ΗΠΑ, καθώς το 2023 πάνω από το 80% των εισαγωγών ηλιακών κυψελών προήλθε από τέσσερις ασιατικές χώρες: Βιετνάμ, Μαλαισία, Ταϊλάνδη και Καμπότζη. Όλες τους μπαίνουν στο νέο καθεστώς δασμών. Η παραγωγή στις ΗΠΑ, αν και έχει ενισχυθεί χάρη στα κίνητρα του Inflation Reduction Act, εξακολουθεί να είναι διπλάσια σε κόστος. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Solar Energy Industries Association (SEIA), ένα ηλιακό σύστημα στις ΗΠΑ κοστίζει περίπου 450 δολάρια ανά kW, όταν στην Κίνα κοστίζει λιγότερο από 200 δολάρια. Με άλλα λόγια, η αμερικανική αγορά κινδυνεύει να χάσει την ανταγωνιστικότητά της πριν καν την αποκτήσει.

Το πλήγμα από την πολιτική Τραμπ δεν περιορίζεται μόνο στα φωτοβολταϊκά. Οι εισαγωγές εξαρτημάτων ανεμογεννητριών στις ΗΠΑ έφτασαν τα 1,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, με βασικές προελεύσεις την Ευρώπη, το Μεξικό, το Βιετνάμ και την Ινδία. Όλα αυτά τα προϊόντα ενδέχεται να βρεθούν στο στόχαστρο νέων εμπορικών φραγμών. Ταυτόχρονα, ο νέος δασμός 25% σε όλα τα εισαγόμενα οχήματα, ανεξαρτήτως αν είναι ηλεκτρικά ή όχι, φέρνει άμεσες επιπτώσεις στο κόστος και τις πωλήσεις των EVs. Η Tesla, για παράδειγμα, βασίζεται σε παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες για εξαρτήματα και πρώτες ύλες – κάθε διατάραξη αυτών μεταφράζεται σε αύξηση τιμών ή καθυστερήσεις παραδόσεων.

Οι προειδοποιήσεις της UBS για την πολιτική Τραμπ

Η UBS προειδοποιεί ξεκάθαρα: το συνολικό αποτέλεσμα της πολιτικής Τραμπ είναι πληθωριστικό, αντικλιματικό και αντιεπενδυτικό για τη μετάβαση. Το κόστος για τις καθαρές τεχνολογίες θα αυξηθεί περαιτέρω, την ώρα που ήδη είναι υψηλότερο από τα παγκόσμια πρότυπα. Οι πολιτικές εντάσεις ενδέχεται να προκαλέσουν δομική καθυστέρηση στην αμερικανική ενεργειακή μετάβαση, με τους στόχους του IRA να τίθενται εν αμφιβόλω.

Επιπλέον, δημιουργείται και ένα τεκτονικό ρήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο καθαρής ενέργειας. Η Κίνα μπορεί να καταναλώσει εσωτερικά τις τεχνολογίες της, αλλά η Ευρώπη κινδυνεύει να εγκλωβιστεί ανάμεσα στις τιμές των ΗΠΑ και στις δασμολογικές πολιτικές της Ασίας, με αλυσιδωτές επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις και στα επενδυτικά σχέδια. Η απορρύθμιση της εφοδιαστικής αλυσίδας απειλεί όχι μόνο τις ΗΠΑ, αλλά και κάθε οικονομία που εξαρτάται από παγκοσμιοποιημένες ροές εξοπλισμού.

Το ερώτημα που θέτει η UBS είναι ξεκάθαρο: πώς επηρεάζονται οι επενδυτές και ποια είναι η επόμενη μέρα για τις αγορές; Η απάντηση που δίνει είναι ισορροπημένη, αλλά όχι καθησυχαστική. Από τη μία πλευρά, παρατηρείται στροφή προς εγχώριες ενεργειακές εταιρείες και utilities, που ίσως επωφεληθούν από την ανάγκη “Made in USA”. Από την άλλη, όμως, τα θεματικά ETFs πράσινης τεχνολογίας ενδέχεται να χάσουν ροή κεφαλαίων. Η ενσωμάτωση κριτηρίων ESG καθίσταται πιο περίπλοκη, καθώς οι γεωπολιτικές εξελίξεις έρχονται σε σύγκρουση με τις περιβαλλοντικές προτεραιότητες.

Σε αυτό το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, ο επενδυτικός προσανατολισμός θα πρέπει να μετατοπιστεί προς εταιρείες που διαθέτουν ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού, εγχώρια παραγωγή, και πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες (όπως λίθιο, χαλκός και σπάνιες γαίες). Η εστίαση στρέφεται επίσης σε λύσεις ευελιξίας του συστήματος, όπως αποθήκευση ενέργειας, έξυπνα δίκτυα, software διαχείρισης φορτίου και καινοτόμες τεχνολογίες demand response. Η UBS κλείνει με μια νηφάλια διαπίστωση: το 2025 δεν θα είναι έτος πράσινης έκρηξης, αλλά έτος κλιματικής γεωπολιτικής σύγκρουσης. Και σε αυτό το πεδίο, οι επενδυτικές αποφάσεις θα κριθούν από τη σταθερότητα των σχέσεων ΗΠΑ–Κίνας και την ικανότητα των οικονομιών να κινηθούν εντός ενός «κόσμου δύο ταχυτήτων» στη μετάβαση.

Διαβάστε ακόμη