Σε μια σημαντική κλιμάκωση των διατλαντικών εμπορικών εντάσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) θα επιβάλει από τον επόμενο μήνα δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ (28,33 δισεκατομμυρίων δολαρίων) ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο, ανέφερε η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της σήμερα, Τετάρτη 12 Μαρτίου.

Μια αναλογική αντίδραση στις εμπορικές διαταραχές

Η Επιτροπή εξέφρασε βαθιά λύπη για την απόφαση των ΗΠΑ, τονίζοντας ότι οι δασμοί αυτοί είναι αδικαιολόγητοι και επιζήμιοι τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Σύμφωνα με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Ursula von der Leyen), «οι δασμοί είναι φόροι. Είναι κακοί για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότεροι για τους καταναλωτές. Αυτοί οι δασμοί διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Φέρνουν αβεβαιότητα για την οικονομία. Διακυβεύονται θέσεις εργασίας. Οι τιμές θα αυξηθούν -στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα αντίμετρα που λαμβάνουμε σήμερα είναι ισχυρά αλλά αναλογικά. Καθώς οι ΗΠΑ εφαρμόζουν δασμούς αξίας 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εμείς απαντάμε με αντίμετρα αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό αντιστοιχεί στο οικονομικό εύρος των αμερικανικών δασμών. Τα αντίμετρά μας θα εισαχθούν σε δύο στάδια. Ξεκινώντας από την 1η Απριλίου και θα εφαρμοστούν πλήρως από τις 13 Απριλίου».

Ως αντίδραση στους αμερικανικούς δασμούς, η ΕΕ θα επιτρέψει πρώτα να λήξει την 1η Απριλίου η αναστολή των αντιμέτρων από το 2018 και το 2020. Αυτά τα μέτρα που είχαν επιβληθεί προηγουμένως στόχευαν τις αμερικανικές εξαγωγές ως απάντηση στους δασμούς που επηρέασαν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αξίας 8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το δεύτερο βήμα περιλαμβάνει τη θέσπιση νέων αντίμετρων έως τα μέσα Απριλίου, τα οποία θα ευθυγραμμιστούν με την κλίμακα των αμερικανικών δασμών. Τα μέτρα αυτά, που έχουν σχεδιαστεί για να είναι αναλογικά, θα καλύψουν επιπλέον εξαγωγές των ΗΠΑ αξίας 18 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα ο συνολικός αντίκτυπος των αντίμετρων της ΕΕ να ανέλθει σε 26 δισ. ευρώ.

Ιστορικό πλαίσιο

Η εμπορική σύγκρουση χρονολογείται από τον Ιούνιο του 2018, όταν οι ΗΠΑ, υπό τον πρόεδρο Τραμπ, επέβαλαν δασμούς σε ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αξίας 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίοι αργότερα, τον Ιανουάριο του 2020, αυξήθηκαν για να συμπεριλάβουν πρόσθετους δασμούς σε παράγωγα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ αξίας 40 εκατομμυρίων ευρώ. Η ΕΕ αντέδρασε με αντίμετρα σε αμερικανικές εξαγωγές ύψους 2,8 δισ. ευρώ το 2018 και σχεδίασε πρόσθετα μέτρα εξισορρόπησης ύψους 3,6 δισ. ευρώ. Ωστόσο, αυτά ανεστάλησαν μετά από διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με ένα σύστημα ποσοστώσεων βάσει δασμών. Η αναστολή ορίστηκε να διαρκέσει έως τις 31 Μαρτίου 2025, παρέχοντας χώρο για μια μακροπρόθεσμη λύση.

Ωστόσο, οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ που ανακοινώθηκαν τον Φεβρουάριο του 2025 άλλαξαν για άλλη μια φορά το τοπίο, ωθώντας την ΕΕ να αναλάβει αποφασιστική δράση. Οι αμερικανικοί δασμοί, που επηρεάζουν τον βιομηχανικό χάλυβα και το αλουμίνιο, τα ημιέτοιμα και τα τελικά προϊόντα, καθώς και τα παράγωγα εμπορικά προϊόντα (από εξαρτήματα μηχανημάτων έως βελόνες πλεξίματος), απειλούν να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να αυξήσουν το κόστος για τις βιομηχανίες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Τα επόμενα βήματα της ΕΕ

Η αντίδραση της ΕΕ ακολουθεί μια δομημένη διαδικασία βάσει του κανονισμού της ΕΕ για την επιβολή της νομοθεσίας. Μια διαβούλευση δύο εβδομάδων με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η οποία θα διαρκέσει έως τις 26 Μαρτίου, θα συλλέξει πληροφορίες για την οριστικοποίηση της πρότασης για τα αντίμετρα. Μετά τις διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή στοχεύει να εγκρίνει το νομικό πλαίσιο για τα αντίμετρα έως τα μέσα Απριλίου.

Παρά την αποφασιστική αυτή απάντηση, η Κομισιόν παραμένει ανοικτή σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν επανέλαβε την προθυμία της ΕΕ να συμμετάσχει σε διάλογο, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως: «Πιστεύουμε ακράδαντα πως σε έναν κόσμο γεμάτο γεωπολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες, δεν είναι προς το κοινό μας συμφέρον να επιβαρύνουμε τις οικονομίες μας με δασμούς». Ο επίτροπος Εμπορίου Maroš Šefčovič έχει αναλάβει να επαναλάβει τις συζητήσεις με τις ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί μια αμοιβαία επωφελής λύση.

Η διατλαντική εμπορική σχέση παραμένει μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο, συμβάλλοντας στην οικονομική ευημερία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και στις δύο πλευρές. Ωστόσο, η επιβολή δασμών έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον αβεβαιότητας. Ενώ η ΕΕ ενήργησε αποφασιστικά, η πόρτα παραμένει ανοιχτή για μια λύση με διαπραγμάτευση που θα μπορούσε να αντιστρέψει τα μέτρα αυτά και να αποκαταστήσει τη σταθερότητα στις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις.

Διαβάστε ακόμη