Μεγάλη ημέρα η σημερινή για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σήμερα, Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου, αναμένεται να παρουσιαστεί από την Κομισιόν το πολυαναμενόμενο Clean Industrial Deal, που θα έχει στόχο την αναζωογόνηση της βιομηχανίας της ΕΕ, το Σχέδιο Δράσης για Προσιτή Ενέργεια (Affordable Energy Action Plan), μέσω του οποίου θα επιχειρηθεί η μείωση του ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και το πρώτο Omnibus simplification package, μια σειρά μέτρων που θα απλοποιήσουν τις διαδικασίες στις οποίες θα υποβάλλονται οι ευρωπαϊκές εταιρείες στον τομέα των ESG κριτηρίων. Το περιεχόμενο των τριών αυτών σχεδίων θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει η οικονομία της ΕΕ τα επόμενα χρόνια, στην προσπάθειά να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της, έναντι οικονομιών όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ.
Ξεκινώντας με το Clean Industrial Deal, τη λεγόμενη Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία, πληροφορίες του Politico αναφέρουν πως θα βασίζεται σε έξι θεματικούς τομείς. Οι τομείς αυτοί θα είναι οι εξής: ενεργειακή ασφάλεια και τιμές ενέργειας, χρηματοδότηση, ανακύκλωση και κρίσιμες πρώτες ύλες, αγορά εργασίας και δεξιότητες, ηγετικές αγορές (lead markets), και τέλος τη διεθνή δράση. Αναφορικά με το θέμα της ενέργειας, το υψηλό ενεργειακό κόστος δυσχεραίνει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων έναντι των διεθνών ανταγωνιστών τους. Κεντρικό στοιχείο της ενεργειακής πτυχής θα αποτελέσουν και οι επενδύσεις σε υποδομές. Ως προς τη χρηματοδότηση, η Κομισιόν θα πρέπει να δώσει πειστικές απαντήσεις στις βιομηχανίες της ΕΕ, οι οποίες αναμένουν οικονομική στήριξη.
Στον τομέα της ανακύκλωσης και των κρίσιμων πρώτων υλών, επισημαίνεται πως η Κομισιόν θα προτείνει μέσα στο επόμενο έτος μια Πράξη για την Κυκλική Οικονομία (Circular Economy Act), προκειμένου να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις πόρων και να μειώσει τα απόβλητα. Αναφερόμενη στην αγορά εργασίας με αφορμή το Clean Industrial Deal, η Επίτροπος για το Κλίμα και τον Ανταγωνισμό, Τερέζα Ριμπέρα, έχει δηλώσει πως «η ανάπτυξη της Συμφωνίας απαιτεί σκέψη γύρω από τις δεξιότητες, το εργατικό δυναμικό και τις ευκαιρίες απασχόλησης», κάνοντας σαφή τον προσανατολισμό της Κομισιόν. Ο όρος ηγετικές αγορές ή lead markets αναφέρεται σε μέτρα που δημιουργούν ζήτηση για προϊόντα απαλλαγμένα από άνθρακα, όπως η καθιέρωση ποσοστώσεων, αναφέρει το Politico. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η υποχρεωτική χρήση ενός ποσοστού κλιματικά φιλικών υλικών στις δημόσιες συμβάσεις. Τέλος, για τη διεθνή διάσταση, θα απαιτηθεί ένας συνδυασμός διπλωματίας και εμπορικών μέτρων.
Το σχέδιο της Κομισιόν για χαμηλότερο ενεργειακό κόστος
Το Affordable Energy Action Plan της Κομισιόν θα περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς άξονες. Αυτοί οι άξονες είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους, η ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης, η προσέλκυση επενδυτών και η περαιτέρω θωράκιση σε ενδεχόμενες νέες ενεργειακές κρίσεις. Στο πλαίσιο αυτών των αξόνων, θα περιλαμβάνονται στο Σχέδιο οχτώ επιμέρους δράσεις: πιο προσιτοί λογαριασμοί ρεύματος, περιορισμός του κόστους προμήθειας ρεύματος, βελτίωση των αγορών φυσικού αερίου για πιο δίκαιες τιμές, προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης, μια τριμερής συμφωνία για προσιτή ενέργεια στη βιομηχανία, ασφάλεια εφοδιασμού για πιο σταθερές τιμές και προετοιμασία για ενδεχόμενες κρίσεις τιμών.
Υπενθυμίζεται πως μια ιδέα για το τι θα περιλαμβάνει το Σχέδιο Δράσης της Κομισιόν για χαμηλότερο ενεργειακό κόστος είχε δώσει πρόσφατα και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, μιλώντας στο International Energy Policy Forum 2025. Σύμφωνα με τον κ. Γιόργκενσεν, στα βραχυπρόθεσμα μέτρα του Σχεδίου είναι πιθανό να περιλαμβάνονται «κίνητρα για την απεμπλοκή των λογαριασμών ενέργειας λιανικής από τις υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων, αντιμετώπιση των μη ενεργειακών συνιστωσών των λογαριασμών ενέργειας, βελτίωση της εποπτείας και του ανταγωνισμού στις αγορές φυσικού αερίου, ώστε να εξασφαλιστούν οι καλύτερες δυνατές τιμές για τους καταναλωτές». Σαν μακροπρόθεσμος στόχος τίθεται η περαιτέρω ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, ανέφερε.
Οι αλλαγές στις υποχρεώσεις των εταιρειών για συμμόρφωση με τα ESG κριτήρια
Τέλος, ως προς το πρώτο Omnibus simplification package, θα στοχεύει στην απλούστευση των απαιτήσεων αναφοράς για τρεις βασικές ESG νομοθεσίες: την Οδηγία για την Εταιρική Αναφορά Βιωσιμότητας (CSRD), που υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να αναφέρουν τις επιπτώσεις, τους κινδύνους και τις ευκαιρίες τους σε θέματα βιωσιμότητας σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Βιωσιμότητας, την Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια της Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSDDD), που απαιτεί από τις επιχειρήσεις να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο περιβάλλον, τόσο στις λειτουργίες τους όσο και στην εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς και τον Κανονισμό της ΕΕ για την Ταξινομία (EU Taxonomy), που καθορίζει κοινές προδιαγραφές για περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες, ώστε να προσανατολίζει τις επενδύσεις προς αυτές.
Όπως αναφέρει η Ricardo, η πρωτοβουλία Omnibus στοχεύει στην απλούστευση των υφιστάμενων απαιτήσεων βιώσιμης αναφοράς από τις εταιρείες. Οι απαιτήσεις αυτές έχουν αποτελέσει πηγή πολυπλοκότητας και επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Η πρωτοβουλία Omnibus εντάσσεται στην Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2025, και αποσκοπεί στην ενίσχυση της καινοτομίας, της απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα και της οικονομικής ασφάλειας της ΕΕ, διατηρώντας παράλληλα υψηλά πρότυπα ESG (Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Εταιρική Διακυβέρνηση).
Μια κρίσιμη αλλαγή για τις επιχειρήσεις αφορά στην οδηγία CSRD. Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία μιας νέας κατηγορίας εταιρειών, μεταξύ των «μεγάλων επιχειρήσεων» και των ΜμΕ (Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων), η οποία θα αφορά εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι ένα μέρος των εταιρειών που σήμερα εμπίπτουν στον ορισμό των «μεγάλων επιχειρήσεων» της CSRD, οι οποίες έχουν μεγαλύτερες υποχρεώσεις αναφοράς, θα μπορούσε να εξαιρεθεί από αυτόν και να μεταφερθεί στη νέα κατηγορία.
Όπως αναφέρει η D. A. Carlin and Company, με βάση αυτά που έχουν διαρρεύσει για το Omnibus, μόνο εταιρείες με πάνω από 1.000 υπαλλήλους και τζίρο 450 εκατ. ευρώ ενδέχεται να χρειάζεται να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις της CSRD. Το όριο προηγουμένως ήταν 250 υπάλληλοι και 40 εκατ. ευρώ. Αυτό εξαιρεί το 85% των εταιρειών που καλύπτονταν προηγουμένως. Ως προς τη CSDDD, με βάση το προσχέδιο, οι εταιρείες θα χρειάζεται να αξιολογούν μόνο τους άμεσους προμηθευτές τους, όχι όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Επίσης, αναφορικά με το CSDDD, οι εταιρείες δεν θα αντιμετωπίζουν νομικές συνέπειες για τη μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων βιωσιμότητας.
Διαβάστε ακόμη
