Η Βόρεια Μακεδονία έχει θέσει στόχο να σταματήσει τη χρήση άνθρακα στον ενεργειακό της τομέα μέχρι το 2050, όπως δήλωσε ο πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, Ιζέτ Μεξίτι. Αυτή η κίνηση σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή, καθώς η χώρα είχε προηγουμένως δεσμευτεί να καταργήσει σταδιακά τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έως το 2030. Τον περασμένο χρόνο, η Βόρεια Μακεδονία ξεκίνησε την Πλατφόρμα Επενδύσεων για Δίκαιη Μετάβαση, με στόχο να συγκεντρώσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ από ιδιωτικά και δημόσια κεφάλαια. Ωστόσο, ο νέος αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, Ιζέτ Μεξίτι, άφησε να εννοηθεί ότι η προθεσμία ενδέχεται να παραταθεί κατά 20 χρόνια, προκαλώντας αντιδράσεις στα εγχώρια μέσα ενημέρωσης.

Η νέα κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Χρίστιαν Μίτσκοσκι και το κεντροδεξιό κόμμα VMRO-DPMNE αντικατέστησε τον προηγούμενο κυβερνητικό σχηματισμό με επικεφαλής τον Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι από την Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας (SDSM) τον Ιούνιο. Ο Μεξίτι, ο οποίος παρευρέθηκε σε συνέδριο για την ενεργειακή ασφάλεια στην Ουάσιγκτον, δήλωσε στο Facebook ότι η χώρα θα τηρήσει τις προθεσμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο στόχος της Βόρειας Μακεδονίας είναι να σταματήσει τη χρήση άνθρακα μέχρι το 2050, αλλά, όπως είπε, θα απαιτηθεί ισχυρή οικονομική και τεχνική υποστήριξη.

Από την άλλη, ο πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός τόνισε ότι οι διατλαντικές προσπάθειες είναι απαραίτητες για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης. Η βοήθεια και η χρηματοδότηση είναι κλειδιά για τη βιώσιμη μεταμόρφωση και την εξασφάλιση δίκαιης μετάβασης για τις πληγείσες κοινότητες, όπως είπε ο Μεξίτι. «Η δημιουργία μηχανισμών πράσινης χρηματοδότησης θα διευκόλυνε τη μετάβαση από τον άνθρακα και την ανάπτυξη καθαρής ενέργειας, ενώ η περιφερειακή συνεργασία μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας θα βοηθούσε στη διαμόρφωση κοινών στρατηγικών για αυτόν τον σκοπό. Λαμβάνοντας υπόψη τη στρατηγική θέση της Βόρειας Μακεδονίας στα Βαλκάνια, καθώς και τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία και την επιρροή της Ρωσίας, τόνισα την ανάγκη για αυξημένη συμμετοχή των ΗΠΑ και της ΕΕ. Αυτή η υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί η ενεργειακή ανεξαρτησία και να μειωθεί η ρωσική επιρροή στην περιοχή», έγραψε ο πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός μετά την εκδήλωση.

Για το πλαίσιο, οι χώρες της περιοχής δεσμεύτηκαν το 2020 με τη Διακήρυξη της Σόφιας για την Πράσινη Ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια να αποανθρακοποιήσουν τις οικονομίες τους μέχρι τα μέσα του αιώνα, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η ΕΕ εργάζεται για τον τερματισμό της χρήσης άνθρακα ειδικότερα έως το 2040. Την ίδια στιγμή, οι σταθμοί άνθρακα σε όλη την ήπειρο μειώνουν την παραγωγή ή διακόπτουν τη λειτουργία τους νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Οι σταθμοί στα Δυτικά Βαλκάνια είναι κατά κύριο λόγο απαρχαιωμένοι και αναξιόπιστοι. Η Βόρεια Μακεδονία διαθέτει δύο συγκροτήματα εξόρυξης άνθρακα και θερμοηλεκτρικών σταθμών: το REK Μπίτολα και το REK Οσλομέι.

Διαβάστε ακόμη