Πρόοδο σημειώνει ο τρικομματικός συνασπισμός στη Γερμανία όσον αφορά τη στρατηγική για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό, αλλά δεν μπορεί ακόμη να παρουσιάσει οριστικά αποτελέσματα.
Οι νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής αποτελούν προϋπόθεση για την ταχεία κατάργηση του άνθρακα. Η κατασκευή τους πρέπει να γίνει ελκυστική για τους φορείς εκμετάλλευσης με νέες συνθήκες πολιτικού πλαισίου.
Μοντέλο δύο πυλώνων
Η κατασκευή εφεδρικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια.
Στο μέλλον, οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας πρόκειται να παρεμβαίνουν κάθε φορά που οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά συστήματα δεν μπορούν να παράγουν αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για να καλύψουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.
Η πρώτη δόση των διαγωνισμών για τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα ακολουθήσει το κεφάλαιο για την προστασία του κλίματος των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών της Κομισιόν για τις κρατικές ενισχύσεις.
Συνολικά 5 γιγαβάτ (GW) ισχύος σταθμών ηλεκτροπαραγωγής πρόκειται να δημοπρατηθούν σε αυτή τη δόση. Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής θα λειτουργούν αρχικά με φυσικό αέριο και θα μετατραπούν σε υδρογόνο το αργότερο από το όγδοο έτος λειτουργίας.
Τα πέντε GW αντιστοιχούν περίπου σε δέκα μεγάλες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου. Σε αυτή την πρώτη δόση, θα προκηρυχθούν επίσης 2 GW για υφιστάμενους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που πρόκειται να εκσυγχρονιστούν και να μετατραπούν σε λειτουργία με υδρογόνο.
Επιπλέον, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας επιθυμεί να προκηρύξει διαγωνισμό δυναμικότητας 0,5 GW σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, οι οποίοι θα λειτουργούν εξαρχής με υδρογόνο (“σταθμοί sprinter”). Αυτό αποσκοπεί στην ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας του υδρογόνου, για παράδειγμα στην τεχνολογία των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
Η επιδότηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής πρόκειται να περιοριστεί σε 800 ώρες χρήσης κατ’ ανώτατο όριο ετησίως. Η χρήση πράσινου και μπλε υδρογόνου, το οποίο θα είναι σημαντικά ακριβότερο από το φυσικό αέριο, τουλάχιστον αρχικά, θα επιδοτηθεί.
Στον πρώτο πυλώνα, το υπουργείο σχεδιάζει επίσης να προκηρύξει διαγωνισμούς για εγκαταστάσεις μακροπρόθεσμης αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 0,5 GW.
Η δεύτερη δόση βασίζεται στο κεφάλαιο των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις που είναι αφιερωμένο στη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια. Εδώ θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για άλλα 5 GW νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου.
Πότε η Επιτροπή της ΕΕ θα δώσει την τελική της έγκριση;
Το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας παλεύει με την Κομισιόν εδώ και πάνω από ένα χρόνο για να λάβει έγκριση κρατικών ενισχύσεων για τη στρατηγική για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.
Το περασμένο καλοκαίρι, οι θέσεις εξακολουθούσαν να απέχουν πολύ μεταξύ τους. Η Κομισιόν ήταν της γνώμης ότι η στρατηγική για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής έπρεπε να είναι απολύτως σύμφωνη με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Το γερμανικό υπουργείο είχε διαφορετική άποψη. Έτσι, τώρα υπάρχουν δύο πυλώνες:
- Ο ένας ακολουθεί τις κατευθυντήριες γραμμές για την απαλλαγή από τον άνθρακα βάσει του νόμου περί κρατικών ενισχύσεων.
- Ο άλλος τις κατευθυντήριες γραμμές για την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Μία από τις κύριες διαφορές είναι ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της πρώτης δόσης υπόκεινται σε αυστηρότερους κανόνες για τη μετατροπή σε υδρογόνο.
Κύκλοι του υπουργείου αναφέρουν στη Handelsblatt ότι έχει πλέον επιτευχθεί πολιτικός συμβιβασμός με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο, η πραγματική απόφαση για την κρατική ενίσχυση εξακολουθεί να εκκρεμεί.
Όπως απαιτείται σε τέτοιες διαδικασίες κρατικών ενισχύσεων, η δημόσια διαβούλευση έξι εβδομάδων σχετικά με τους προγραμματισμένους διαγωνισμούς θα πραγματοποιηθεί σύντομα. Μόνο τότε μπορεί να χορηγηθεί η έγκριση της κρατικής ενίσχυσης.
Εννιά είναι τα κρίσιμα ζητήματα επί του θέματος.
1)Πότε θα ξεκινήσουν οι διαγωνισμοί;
Ένα εσωτερικό έγγραφο του υπουργείου αναφέρει ότι εργάζονται με εντατικούς ρυθμούς για την εφαρμογή της στρατηγικής για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής «τόσο γρήγορα ώστε οι πρώτοι διαγωνισμοί να πραγματοποιηθούν το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους».
Αυτό σημαίνει ότι τα 2,5 GW από τα 5 GW της πρώτης δόσης θα δημοπρατηθούν αρχικά, ενώ ο διαγωνισμός για τα δεύτερα 2,5 GW θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί αργότερα το επόμενο έτος. Η δεύτερη δόση θα δημοπρατηθεί το 2026.
2) Γιατί μόνο 10 γιγαβάτ;
Η έκθεση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Οργανισμού Δικτύων για την ασφάλεια του εφοδιασμού υποθέτει ότι πρέπει να κατασκευαστούν σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο ισχύος 17 έως 21 GW. Στη βιομηχανία έχουν επανειλημμένα αναφερθεί υψηλότερα νούμερα.
Με την κατασκευή νέων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 10,5 GW, το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών υπολείπεται κατά πολύ αυτού του αριθμού. Το Υπουργείο Οικονομίας υποστηρίζει ότι τα υψηλότερα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου.
3) Πώς θα κατανεμηθούν περιφερειακά οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής;
Κύκλοι του υπουργείου δηλώνουν ότι οι συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την περιφερειακή κατανομή των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
Ωστόσο, ένα «μπόνους χρησιμότητας του συστήματος» είναι πιθανό. Αυτό έχει ως στόχο να τιμήσει τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που μπορούν να ενσωματωθούν αποτελεσματικά στο υπάρχον δίκτυο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα δυτικά και τα νότια της χώρας. Η Κομισιόν είχε αρχικά αντισταθεί στη συνεκτίμηση της πτυχής του δικτύου.
4) Τι θα συμβεί εάν το δίκτυο υδρογόνου δεν είναι αρκετά γρήγορα έτοιμο;
Εάν η προγραμματισμένη επέκταση του κεντρικού δικτύου υδρογόνου δεν προχωρήσει αρκετά γρήγορα ώστε να τροφοδοτήσει τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με υδρογόνο, οι φορείς εκμετάλλευσης μπορούν να καταφύγουν σε άλλα καύσιμα χωρίς άνθρακα, όπως το βιομεθάνιο. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει επίσης να είναι δυνατή η προσωρινή απόσυρση μέχρι να ολοκληρωθεί το κεντρικό δίκτυο.
5) Είναι ακόμη ρεαλιστική η σταδιακή κατάργηση του άνθρακα έως το 2030;
Η σταδιακή κατάργηση του άνθρακα είναι νομοθετικά κατοχυρωμένη για το έτος 2038, αλλά ο πολιτικός στόχος του συνασπισμού είναι η σταδιακή κατάργηση της ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έως το 2030, αν είναι δυνατόν. Προφανώς, όμως, το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας δεν επιδιώκει πλέον αυτόν τον στόχο με τη μεγαλύτερη φιλοδοξία. Σε εσωτερικό έγγραφο του υπουργείου αναφέρεται ότι «έως και 14 GW σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα θα μπορούσαν να συνεχίσουν να λειτουργούν και μετά το 2030, εφόσον η αξιοποίησή τους στην αγορά είναι κερδοφόρα, δηλαδή εξακολουθούν να χρειάζονται».
6) Πόσο υψηλό είναι το κόστος;
Στις αρχές του έτους, η γερμανική κυβέρνηση εκτιμούσε το κόστος σε 15 έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό κατανέμεται σε 15 χρόνια.
7) Ποιος θα πληρώσει;
Η πρώτη δόση θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο για το κλίμα και τον μετασχηματισμό (KTF), η δεύτερη δόση μέσω εισφοράς που θα εισπράττεται από όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των λογαριασμών τους. Θα ήταν πιθανό να μην εισαχθεί νέα εισφορά, αλλά να επεκταθεί ανάλογα μια υφιστάμενη εισφορά – όπως η εισφορά για την προώθηση της συνδυασμένης παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας (ΣΗΘ). Δεν έχει γίνει ακόμη καμία δήλωση σχετικά με το απόλυτο ποσό της εισφοράς. Ωστόσο, κύκλοι του υπουργείου έχουν δηλώσει ότι πρόκειται για «πολύ μικρά δεκαδικά ψηφία». Η αναμενόμενη εισφορά απέχει πολύ από άλλες επιβαρύνσεις, όπως η εισφορά βάσει του νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (EEG), η οποία έπρεπε να καταβληθεί στο ακέραιο από τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι τα μέσα του 2022.
8) Πότε έρχεται η αγορά δυναμικότητας;
Η εισαγωγή των λεγόμενων μηχανισμών δυναμικότητας συνδέεται στενά με τη στρατηγική των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Πρόκειται για μέσα που ανταμείβουν την παροχή δυναμικότητας σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Σύμφωνα με το υπουργείο, ένα «έγγραφο επιλογών» θα παρουσιαστεί στο εγγύς μέλλον. Ειδικότερα, η δεύτερη δόση της στρατηγικής για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής θα πρέπει να θεωρηθεί ως «γέφυρα προς έναν ολοκληρωμένο μηχανισμό δυναμικότητας».
9) Τι λέει ο κλάδος;
Οι φορείς εκμετάλλευσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής είναι ανακουφισμένοι που υπάρχει ακόμη κίνηση επί του θέματος πριν από τις θερινές διακοπές. «Αυτή η συναίνεση αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, προσφέρει στον ενεργειακό κλάδο την απαραίτητη ασφάλεια σχεδιασμού και μας δίνει την ευκαιρία να προωθήσουμε ένα βιώσιμο και προσανατολισμένο στο μέλλον ενεργειακό τοπίο», δήλωσε η εταιρεία Uniper με έδρα το Ντίσελντορφ, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα. Η RWE, μεταξύ άλλων, είχε επανειλημμένα ζητήσει να διεξαχθούν επειγόντως φέτος οι πρώτοι διαγωνισμοί. Ωστόσο, το παρόν σχέδιο περιέχει και κάποια άλλα πράγματα που οι εταιρείες ζητούσαν εδώ και μήνες.
Η RWE, η EnBW, η Steag και η Uniper είχαν όλες ανακοινώσει την πρόθεσή τους να κατασκευάσουν σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου που να μπορούν να χρησιμοποιούν υδρογόνο, εάν οι συνθήκες του πλαισίου ήταν κατάλληλες. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες εκφράζουν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι οι διαγωνισμοί θα είναι μεγαλύτεροι από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Στα μάτια της ενεργειακής βιομηχανίας, η ευελιξία όσον αφορά την πρώτη ύλη για την τροφοδοσία των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με υδρογόνο είναι επίσης η σωστή απόφαση.
Τμήματα της ενεργειακής βιομηχανίας είχαν επίσης υποστηρίξει τη συνεκτίμηση των περιφερειακών πτυχών: Οι νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής θα έπρεπε να κατασκευαστούν ακριβώς εκεί όπου η επέκταση του δικτύου υστερούσε σε σχέση με τους στόχους και επομένως οι νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής ήταν ούτως ή άλλως απαραίτητοι. Τώρα οι περιοχές αυτές θα λάβουν τουλάχιστον ένα μπόνους.
Ωστόσο, ένα σημαντικό σημείο κριτικής είναι ότι δεν είναι ακόμη σαφές πώς οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής θα είναι κερδοφόροι στην αγορά. «Ο δεύτερος γύρος υποβολής προσφορών δεν έχει ακόμη προγραμματιστεί και δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση σχετικά με το μοντέλο του μηχανισμού δυναμικότητας που προβλέπεται από το 2028», προειδοποίησε ο διευθύνων σύμβουλος της EnBW, Γκιόργκ Σταματελόπουλος, στην Handelsblatt. Αυτό ενέχει τον κίνδυνο περαιτέρω καθυστερήσεων. Οι φορείς εκμετάλλευσης επικρίνουν την ανάγκη για ασφάλεια σχεδιασμού. Καμία επενδυτική απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί πριν από τότε.
Διαβάστε ακόμη
