Η Ρωσία προωθεί την ανάπτυξη του αγωγού φυσικού αερίου Power of Siberia 2 (PS-2), ο οποίος, εφόσον ολοκληρωθεί, θα μεταφέρει 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου ετησίως στην Κίνα. Αυτή η κίνηση είναι ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία, καθώς οι εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά 80% από το 2021. Ο PS-2 θα μπορούσε να αντισταθμίσει σχεδόν τις μισές από αυτές τις απώλειες.
Σύμφωνα με ανάλυση του Center of Global Energy Policy του Πανεπιστημίου Columbia, από τη ρωσική σκοπιά, ο PS-2 είναι ένα στρατηγικό έργο με πολλαπλά οφέλη. Γεωπολιτικά, θα μπορούσε να ενισχύσει τους δεσμούς της Ρωσίας με την Κίνα, έναν σημαντικό σύμμαχο σε μια εποχή αυξανόμενης απομόνωσης από τη Δύση. Οικονομικά, ο αγωγός αναμένεται να αποφέρει ετήσια ελεύθερη ταμειακή ροή 2,5 έως 4,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη στην ανατολική Ρωσία. Επιπλέον, η ολοκλήρωση του έργου θα ενίσχυε τη θέση της Gazprom, της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου της Ρωσίας, η οποία αντιμετωπίζει αυξανόμενο ανταγωνισμό από εγχώριους αντιπάλους.
Το έργο PS-2 αποτελεί πρόκληση για την Gazprom
Η Gazprom, η κρατική εταιρεία που έχει το μονοπώλιο των αγωγών φυσικού αερίου στη Ρωσία, έχει τους δικούς της λόγους να υποστηρίζει τον PS-2, οι οποίοι συμπίπτουν με εκείνους του Κρεμλίνου. Το 2023, η Gazprom υπέστη κατάρρευση των εσόδων από το φυσικό αέριο, με αποτέλεσμα μια εκπληκτική καθαρή ζημία 6,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων – την πρώτη ετήσια ζημία της εταιρείας από το 1999. Εκτός από τα πρόσφατα οικονομικά της προβλήματα, η εταιρεία δεν έχει προγραμματίσει μεγάλης κλίμακας έργα υποδομής εκτός από τον PS-2 και τον ακινητοποιημένο τερματικό σταθμό LNG της Βαλτικής. Το έργο PS-2 αποτελεί επομένως μια υπαρξιακή πρόκληση για την Gazprom: η ολοκλήρωσή του μπορεί να επιβεβαιώσει τον ρόλο της ως πρωταθλητή του ρωσικού φυσικού αερίου, ενώ η αποτυχία να το πράξει θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη της εταιρείας, με τα περιουσιακά της στοιχεία να κινδυνεύουν να διαμοιραστούν μεταξύ διαφόρων ελίτ ομάδων εντός της Ρωσίας.
Ο κύριος εγχώριος αντίπαλος της Gazprom, η Rosneft, επιδιώκει να αμφισβητήσει το μονοπώλιο της Gazprom στις εξαγωγές φυσικού αερίου στη Ρωσία. Το 2014, η Rosneft προσπάθησε να συνδεθεί με τον PS-1, αλλά η Gazprom κατάφερε να διατηρήσει τον πλήρη έλεγχο της δυναμικότητας του αγωγού, παρά την πολιτική επιρροή της Rosneft. Το 2023, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Rosneft επανέλαβε τα επιχειρήματα μιας δεκαετίας πριν για να επιτραπεί στην εταιρεία να χρησιμοποιήσει τον PS-2: τη δυνατότητα δημιουργίας εσόδων από 8 bcm/y συνοδευτικού φυσικού αερίου στην Ανατολική Σιβηρία, την προοπτική απελευθέρωσης πρόσθετης παραγωγής πετρελαίου στην περιοχή και την πιθανότητα μείωσης της καύσης και της επανεγχύσεως φυσικού αερίου. Η Rosneft εξακολουθεί να επιδιώκει να εξασφαλίσει πρόσβαση, αν και αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες. Ωστόσο, η εταιρεία παρακολουθεί στενά την Gazprom για τυχόν λάθη που μπορούν να πείσουν τους Ρώσους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να αλλάξουν πορεία.
Ωστόσο, η Κίνα δεν έχει ακόμη δεσμευτεί για το έργο. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η Κίνα δεν θα χρειαστεί το επιπλέον φυσικό αέριο από τον PS-2 πριν από τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Επιπλέον, η Κίνα έχει διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας της, υπογράφοντας νέες συμβάσεις LNG, αυξάνοντας τις εισαγωγές από την Κεντρική Ασία και εξερευνώντας εγχώριες πηγές φυσικού αερίου. Η Κίνα πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει τη διαπραγματευτική της δύναμη για να εξασφαλίσει μια ελκυστική τιμή για το φυσικό αέριο του PS-2.
Η ολοκλήρωση του αγωγού PS-2 θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου. Με την παροχή έως και 50 bcm φυσικού αερίου στην Κίνα, ο αγωγός θα μπορούσε να εκτοπίσει το LNG από το χαρτοφυλάκιο εισαγωγών της Κίνας, επιδεινώνοντας ενδεχομένως την παγκόσμια υπερπροσφορά LNG που προβλέπεται από τα μέσα της δεκαετίας του 2020 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2030. Αυτό θα μπορούσε επίσης να υπονομεύσει τα σχέδια της Ρωσίας να αυξήσει τις εξαγωγές LNG, καθώς η Κίνα είναι ένας βασικός πιθανός αγοραστής.
Επιπλέον, ο PS-2 θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση της Κίνας ως παγκόσμιου εμπόρου LNG. Η προσθήκη 50 bcm/y αγωγού φυσικού αερίου θα απαιτούσε από τις κινεζικές εταιρείες να γίνουν πιο ευέλικτες στη διαχείριση των ροών εισαγωγών, ενδεχομένως οδηγώντας σε αυξημένες δυνατότητες επαναφόρτωσης εντός της Κίνας, κοινά προγράμματα βελτιστοποίησης LNG με άλλους εισαγωγείς και την κράτηση δυναμικότητας αεριοποίησης LNG σε υπερπόντιους τερματικούς σταθμούς.
Το μέλλον του PS-2 παραμένει αβέβαιο, καθώς η Κίνα ζυγίζει τις επιλογές της. Η απόφαση της Κίνας θα εξαρτηθεί από παράγοντες όπως η τιμή του φυσικού αερίου, η σχέση της με τις ΗΠΑ και οι μακροπρόθεσμες ανάγκες της σε φυσικό αέριο. Ωστόσο, εάν ο αγωγός κατασκευαστεί, πιθανότατα θα είναι με τους όρους της Κίνας, οι οποίοι θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη Ρωσία και στις παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου.
Διαβάστε ακόμη
