Η τεράστια πτώση των τιμών των φωτοβολταϊκών κατά 50% τους τελευταίους μήνες «κρύβεται» πίσω από τις έρευνες, τις οποίες ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η Κομισιόν κατά κινεζικών εταιρειών ενέργειας με την κατηγορία περί κρατικών επιδοτήσεων οι οποίες οδήγησαν σε αθέμιτο ανταγωνισμό.
Οι έρευνες τις οποίες ξεκίνησε η Κομισιόν για δύο κινεζικές εταιρείες φωτοβολταϊκών, σύμφωνα με ανακοινώσεις της περασμένης εβδομάδας, είχαν ως αφετηρία κατηγορίες σύμφωνα με τις οποίες οι εταιρείες αυτές «παίζουν» στην Ευρώπη ανταγωνιστικά χάρη στην «αθέμιτη» κρατική επιδότηση.
«Οι έρευνες σχετίζονται με τον δυνητικά στρεβλωτικό για την αγορά ρόλο των ξένων επιδοτήσεων που χορηγούνται στους προσφέροντες σε μια διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους οι Βρυξέλλες.
Οι έρευνες αυτές βασίζονται στον ισχυρισμό πως χάρη στις επιδοτήσεις από την Κίνα, οι εταιρείες μπόρεσαν να υποβάλουν σημαντικά ευνοϊκότερη προσφορά από τον ανταγωνισμό και έτσι να κερδίσουν τον διαγωνισμό.
«Εάν υπάρχουν ενδείξεις για αθέμιτη επιδότηση μιας εταιρείας, είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ενδελεχούς έρευνας», δήλωσε στη Handelsblatt ο Μπερντ Λάνγκε (Bernd Lange) από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD), πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις εταιρείες Longi Solar και Shanghai Electric, δύο ενεργειακές εταιρείες με έδρα την Κίνα, και έναν διαγωνισμό για ένα δημόσιο έργο στη Ρουμανία. Το έργο αφορά τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία ενός φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 110 μεγαβάτ, που αντιστοιχεί περίπου σε μια μέση μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα.
Φτηνά φωτοβολταϊκά από την Κίνα
Η έρευνα αφορά μόνο ένα έργο, ωστόσο έρχεται σε μια εξαιρετικά συμβολική στιγμή. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία φωτοβολταϊκών βρίσκεται σε βαθιά κρίση – κυρίως λόγω της πλημμυρίδας φθηνών μονάδων από την Κίνα.
Κατασκευαστές όπως η Meyer Burger, η Solarwatt και η Heckert Solar λένε ότι δεν θα είναι σε θέση να διατηρήσουν την παραγωγή τους στη Γερμανία για πολύ καιρό ακόμη.
Στην Meyer Burger, οι γραμμές συναρμολόγησης στο εργοστάσιο μονάδων στην ανατολική Γερμανία έχουν σταματήσει εδώ και μερικές εβδομάδες. Η παραγωγή πρόκειται να διακοπεί εντελώς στα τέλη του τρέχοντος μηνός.
Ανώτατα στελέχη εταιρειών φωτοβολταϊκών όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Meyer Burger, Γκούντερ Έρφουρτ (Gunter Erfurt) και ο διευθύνων σύμβουλος της Solarwatt, Ντέτλεφ Νόιχαουζ (Detlef Neuhaus), έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για αθέμιτες στρεβλώσεις της αγοράς από τους Κινέζους ανταγωνιστές.
Ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες επιβεβαίωσαν επίσης ότι κανείς δεν μπορεί να λειτουργήσει κερδοφόρα στις τιμές στις οποίες οι κινεζικοί ηγέτες της αγοράς πωλούν σήμερα τις μονάδες στην παγκόσμια αγορά. Οι εταιρείες εμφανίζουν ζημίες. Η βιομηχανία φωτοβολταϊκών στην Κίνα βρίσκεται επίσης σε κρίση.
Αυτό ισχύει επίσης για τον παγκόσμιο ηγέτη της αγοράς Longi, ο οποίος επηρεάζεται τώρα. Μόλις πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα περικόψει το 5% του εργατικού δυναμικού της, δηλαδή συνολικά 4.000 θέσεις εργασίας.
Οι εκπρόσωποι του κλάδου στην Κίνα κρούουν τώρα επίσης τον κώδωνα του κινδύνου: «Επέκταση ή θάνατος» είναι το σύνθημα, ανέφερε πρόσφατα η οικονομική εφημερίδα «Yicai» που επικαλέστηκε έναν γνώστη της βιομηχανίας.
Οι τιμές των φωτοβολταϊκών έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ
Τους τελευταίους έξι μήνες, οι τιμές των φωτοβολταϊκών στην Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά περισσότερο από 50%. Αυτό έχει πλήξει ιδιαίτερα σκληρά την ευρωπαϊκή βιομηχανία φωτοβολταϊκών, η οποία ήδη παλεύει να επιβιώσει.
Πιθανά μέτρα ενίσχυσης συζητούνται σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο εδώ και μήνες. Ωστόσο, οι πολιτικοί δεν έχουν ακόμη καταφέρει να καταλήξουν σε συμφωνία. Ως εκ τούτου, η έρευνα για δύο ηγέτες της κινεζικής αγοράς αποτελεί έκπληξη. Αλλά, η διαδικασία αυτή βασίζεται σε «αντικειμενικά γεγονότα» και δεν χρησιμεύει «ως πολιτικό εργαλείο», διευκρινίζει ο πολιτικός του SPD, Λάνγκε.
Η Κομισιόν αιτιολογεί την ενέργειά της ως εξής: «Μετά από προκαταρκτική εξέταση όλων των υποβληθέντων προτάσεων, η Επιτροπή έκρινε δικαιολογημένη την έναρξη εμπεριστατωμένων ερευνών για δύο προσφέροντες, καθώς υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι και οι δύο έχουν λάβει ξένες επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την εσωτερική αγορά». Τα αποτελέσματα των ερευνών αναμένονται σε τρεις έως τέσσερις μήνες.
Η έρευνα καθίσταται δυνατή χάρη στον κανονισμό για τις ξένες επιδοτήσεις (FSR), ο οποίος ισχύει μόλις από τον Ιούλιο του 2023. Ο κανονισμός αποσκοπεί στην εξάλειψη των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που προκαλούνται από τις ξένες επιδοτήσεις και στη διασφάλιση μιας δίκαιης αγοράς στην ΕΕ.
Στην περίπτωση έργων αξίας άνω των 250 εκατομμυρίων ευρώ και στα οποία ξένες εταιρείες έχουν λάβει επιδοτήσεις άνω των τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ, η Επιτροπή μπορεί να ανακαλέσει την ανάθεση ή να απαιτήσει αντισταθμιστικά μέτρα από τις εταιρείες.