Τα τελευταία χρόνια οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν όλο και περισσότερο για αναβίωση της πυρηνικής ενέργειας, ωστόσο οι δεκαετίες παραμέλησης στον τομέα είναι φανερές και εντείνεται ο φόβος ότι μπορεί να είναι αργά. Το τεράστιο αρχικό κόστος και οι επανειλημμένες καθυστερήσεις σε νέες καινοτομίες, όπως οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες, σημαίνουν ότι ο τομέας θα αγωνιστεί μόνο για να διατηρήσει το σημερινό του μερίδιο στο ενεργειακό μείγμα.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει το Bloomberg, η Σύνοδος Κορυφής για την πυρηνική ενέργεια την Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024, στις Βρυξέλλες συγκέντρωσε μια ομάδα δώδεκα χωρών, με επικεφαλής τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, προκειμένου να πιέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να σταματήσει το ρουσφέτι. Κεντρικό αίτημα η εκτόξευση της ατομικής ενέργειας στο επίκεντρο της βιομηχανικής στρατηγικής του μπλοκ, καθώς ο χρόνος εξαντλείται για νέες επενδύσεις που θα συμβάλουν ουσιαστικά στους κλιματικούς στόχους, δεδομένου του μεγάλου χρόνου παράδοσης των αντιδραστήρων.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνέβαλε στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την τεχνολογία αυτή στην Ευρώπη. Οι υποστηρικτές λένε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν θα είναι σε θέση να καλύψουν όλες τις ενεργειακές ανάγκες του μπλοκ λόγω του χώρου που καταλαμβάνουν και της ανάγκης για εφεδρεία εάν δεν φυσάει ο άνεμος ή δεν λάμπει ο ήλιος. Η ατομική ενέργεια μπορεί επίσης να βοηθήσει στην παραγωγή υδρογόνου για τη βιομηχανία, ένα άλλο καύσιμο που βρίσκεται στο επίκεντρο των σχεδίων ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
Η ΕΕ έχει μείνει πίσω, Κίνα και Ρωσία έχουν το προβάδισμα
Όμως, η παραμέληση δεκαετιών δεν θα αναιρεθεί εύκολα. Ενώ η Κίνα έχει 23 πυρηνικούς αντιδραστήρες υπό κατασκευή, η ΕΕ έχει μόλις δύο – έναν στη Σλοβακία και έναν στη Γαλλία. Η Γερμανία, που κάποτε ήταν πρωτοπόρος, εγκατέλειψε πέρυσι την ατομική παραγωγή στο πλαίσιο μιας μακρόχρονης προγραμματισμένης αντίδρασης στις ανησυχίες του κοινού για την ασφάλεια.
Η ανάπτυξη μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων, οι οποίοι θεωρούνται κατάλληλοι αντικαταστάτες των μονάδων ορυκτών καυσίμων, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον 15 κρατών μελών της ΕΕ, αλλά εξακολουθούν να απέχουν τουλάχιστον μια δεκαετία από το ενδεχόμενο να τεθούν σε σειριακή παραγωγή.
Η Κίνα και η Ρωσία, εν τω μεταξύ, τα έχουν ήδη σε λειτουργία.
Μεγάλο μέρος της Ευρώπης και των ΗΠΑ εξακολουθούν να βασίζονται στον κύκλο πυρηνικών καυσίμων της Ρωσίας για την τροφοδοσία των αντιδραστήρων τους. Δεν διαθέτουν δυναμικό σε βασικές βαριές βιομηχανίες, όπως η ειδική χαλυβουργία, που απαιτούνται για την κατασκευή περισσότερων εργοστασίων. Αλλά οι μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η χρηματοδότηση και η εξεύρεση επενδυτών. Το μέσο κόστος κεφαλαίου ενός νέου αντιδραστήρα στη Γαλλία είναι 9 εκατομμύρια δολάρια ανά μεγαβάτ, τρεις φορές περισσότερο από ό,τι στην Κίνα, σύμφωνα με το BloombergNEF.
Η Πυρηνική Συμμαχία, μια ομάδα περίπου 12 χωρών της ΕΕ με επικεφαλής τη Γαλλία που ασκεί πιέσεις για την εξομοίωση της πυρηνικής ενέργειας με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θέλει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να συμβάλει στη μείωση του κόστους αυτού, προκειμένου να προωθηθεί μια «πυρηνική αναγέννηση», σύμφωνα με σχέδιο δήλωσης που είδε το Bloomberg.
