Η εξοικονόμηση φυσικού αερίου από τις επιχειρήσεις και τους πολίτες σε ολόκληρη την ΕΕ συνέβαλε σημαντικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η οποία προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια. Συλλογικά, η ΕΕ μείωσε τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 18% μεταξύ Αυγούστου 2022 και Δεκεμβρίου 2023, εξοικονομώντας περίπου 101 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.
Οι προσπάθειες αυτές υπερβαίνουν τον στόχο εξοικονόμησης 15% που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της νομοθεσίας έκτακτης ανάγκης που εγκρίθηκε το καλοκαίρι του 2022 και ήταν απαραίτητες για τη διατήρηση σταθερών προμηθειών, τη σταθεροποίηση των ενεργειακών αγορών στην ΕΕ και την επίδειξη αλληλεγγύης προς την Ουκρανία.
Καθώς η νομοθεσία έκτακτης ανάγκης λήγει στις 31 Μαρτίου και η κατάσταση είναι πιο σταθερή από ό,τι ήταν τα τελευταία δύο χρόνια, η Κομισιόν προτείνει τώρα την έκδοση σύστασης του Συμβουλίου για τη συνέχιση των μέτρων μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου.
Η σύσταση αυτή, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να λαμβάνουν εθελοντικά μέτρα για τη διατήρηση της συλλογικής μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%, σε σύγκριση με τη μέση ζήτηση μεταξύ Απριλίου 2017 και Μαρτίου 2022. Η πρόταση θα συζητηθεί από τον Επίτροπο Ενέργειας Kadri Simson και τους Υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ στο Συμβούλιο Ενέργειας τη Δευτέρα 4 Μαρτίου.
Χάρη στο ευρύ φάσμα των μέτρων έκτακτης ανάγκης που τέθηκαν σε εφαρμογή μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ενεργειακές προοπτικές της ΕΕ έχουν βελτιωθεί:
- ο εφοδιασμός είναι πιο διαφοροποιημένος,
- έχει εγκατασταθεί μεγαλύτερη δυναμικότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- έχει επιτευχθεί εντυπωσιακή εξοικονόμηση ενέργειας
- οι αποθήκες φυσικού αερίου βρίσκονται πλέον σε υγιέστερο επίπεδο.
Αυτό έχει συμβάλει στη μείωση και σταθεροποίηση των τιμών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, δεδομένης της συνέχισης των γεωπολιτικών εντάσεων, της στενότητας των παγκόσμιων αγορών φυσικού αερίου και του στόχου της ΕΕ να απαλλαγεί πλήρως από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, η συνεχής εξοικονόμηση ενέργειας εξακολουθεί να είναι απαραίτητη. Η συνεχιζόμενη εξοικονόμηση φυσικού αερίου θα συμβάλει στη διατήρηση και βελτίωση της τρέχουσας σταθερότητας της αγοράς, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την αναπλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου την άνοιξη και το καλοκαίρι. Θα υποστηρίξει επίσης τις προσπάθειες της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα.
Η σημερινή σύσταση βασίζεται στα πορίσματα μιας έκθεσης για την επανεξέταση του κανονισμού για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου και της δεύτερης έκθεσης για τον κανονισμό της ΕΕ για την αποθήκευση φυσικού αερίου. Εκτός από τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού, και τα δύο μέτρα έχουν συμβάλει στη σταθεροποίηση των τιμών ενέργειας, ωφελώντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ και μειώνοντας τους λογαριασμούς για τους πολίτες από τις κορυφές που παρατηρήθηκαν τον Αύγουστο του 2022 μετά τη ρωσική εισβολή.
