Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές υψηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα θα μπορούσε να πλήξει τις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας, αλλά είναι απίθανο να οδηγήσει σε μεγάλες μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, δήλωσε η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB) σε έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.

Ο Μηχανισμός Προσαρμογής των Συνόρων Άνθρακα (CBAM) εισήχθη για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες ότι η εξωτερική ανάθεση της παραγωγής είχε θέσει μεγάλα τμήματα της αλυσίδας εφοδιασμού της ΕΕ εκτός της εμβέλειας του συστήματος εμπορίας εκπομπών (ETS), μια κατάσταση που περιγράφεται ως «διαρροή άνθρακα».

Σχεδιάστηκε για να εξισώσει τους όρους ανταγωνισμού και να κάνει τους ξένους προμηθευτές να πληρώνουν την ίδια τιμή άνθρακα με τους εγχώριους, ακόμη και αν δεν υπόκεινται σε ETS ή φόρο άνθρακα στην πατρίδα τους.

Σύμφωνα με το Reuters, η ADB δήλωσε ότι η CBAM αναμένεται να μειώσει τις ασιατικές εξαγωγές προς την ΕΕ, ιδίως από τη δυτική και νοτιοδυτική Ασία, ενώ ο χάλυβας από την Ινδία είναι επίσης πιθανό να δεχθεί πλήγμα.

Αλλά οποιαδήποτε μικρή μείωση των εκπομπών θα αντισταθμιζόταν γρήγορα από τη συνεχιζόμενη αύξηση της παραγωγής έντασης άνθρακα σε ολόκληρη την Ασία και οι μηχανισμοί για την ανταλλαγή τεχνολογίας μείωσης των εκπομπών θα ήταν πιο αποτελεσματικοί, είπε.

«Είναι στην πραγματικότητα μια σχετικά περιορισμένη πολιτική αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Νιλ Φόστερ-ΜκΓκρέγκορ, ανώτερος οικονομολόγος της ADB. «Εισάγει μόνο στην ΕΕ (και) καλύπτει μόνο έξι τομείς.

Θα συνεχίσουμε να βλέπουμε αύξηση των εκπομπών

«Με τον τρόπο που αυξάνεται η κλίμακα της παραγωγής, ακόμη και αν κάνουμε αυτή την τιμολόγηση του άνθρακα ευρύτερα σε όλο τον κόσμο, θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε αύξηση των εκπομπών, εκτός αν δούμε μια θεμελιώδη αλλαγή στις τεχνικές παραγωγής», πρόσθεσε.

Η CBAM θα μπορούσε να συγκεντρώσει έσοδα περίπου 14 δισεκατομμυρίων ευρώ (15,2 δισεκατομμύρια δολάρια) έως το 2030 και τα έσοδα θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την παροχή χρηματοδότησης για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες για την απαλλαγή από τον άνθρακα στην παραγωγή, δήλωσε ο Φόστερ-ΜκΓκρέγκορ.

Ένας από τους στόχους της CBAM ήταν να δοθούν κίνητρα στις οικονομίες εκτός ΕΕ να επιβάλουν αυστηρότερες δικές τους πολιτικές για το κλίμα: εάν τα κράτη εξαγωγής μπορούν να αποδείξουν ότι έχει ήδη καταβληθεί μια τιμή άνθρακα, η εισφορά CBAM θα μειωθεί.

Η Ινδία έχει ήδη συζητήσει το ενδεχόμενο επιβολής εξαγωγικών φόρων στα προϊόντα που καλύπτονται από το CBAM και πωλούνται στην Ευρώπη, και η Κίνα επεκτείνει το ETS της για να καλύψει εξαγωγικούς τομείς όπως ο χάλυβας.

Και οι δύο χώρες έχουν επικρίνει την CBAM, με την Κίνα να προειδοποιεί την Ευρώπη να μην χρησιμοποιεί το κλίμα ως δικαιολογία για να εμπλακεί σε εμπορικό προστατευτισμό.

Ενώ η CBAM χρησιμεύει ως δασμός για τους ξένους παραγωγούς, θα αυξήσει επίσης το κόστος των πρώτων υλών, όπως ο χάλυβας και τα λιπάσματα, για τους μεταγενέστερους κατασκευαστές της ΕΕ, και θα μπορούσε ακόμη και να τους δώσει κίνητρο να μεταφέρουν περισσότερη παραγωγική ικανότητα στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της Ασίας, προειδοποίησε η έκθεση της ADB.

«Πυροβολούν τα πόδια τους», δήλωσε ο Τζονγκ Γου Κανγκ, ένας άλλος ανώτερος οικονομολόγος της ADB