Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Μπρούνο Λεμέρ δήλωσε ότι θα συγκαλέσει στις 4 Μαρτίου συνάντηση των χωρών της ΕΕ που τάσσονται υπέρ της πυρηνικής ενέργειας για να συζητήσουν την έναρξη ενός «σημαντικού έργου κοινού ενδιαφέροντος (IPCEI)» στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, σύμφωνα με το Euractiv.

Ο Λεμέρ έκανε την ανακοίνωση αυτή την Τετάρτη (21 Φεβρουαρίου) στο περιθώριο μιας τελετής στο Παρίσι για να σηματοδοτήσει τη στενότερη συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας μεταξύ της Γαλλίας και της Βουλγαρίας.

Η Γαλλία «θα θέσει στο τραπέζι την ιδέα ενός σημαντικού έργου κοινού ενδιαφέροντος (IPCEI) στον πυρηνικό τομέα», δήλωσε ο Λεμέρ στην τελετή.

Τα IPCEI εισήχθησαν το 2014 για τη στήριξη στρατηγικών έργων στα οποία συμμετέχουν πολλές χώρες της ΕΕ. Συνήθως επικεντρώνονται σε τεχνολογίες αιχμής ή κλάδους που είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της ΕΕ και συχνά περιλαμβάνουν συνδυασμό δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, με την ΕΕ να παρέχει οικονομική στήριξη.

Το κρίσιμο είναι ότι τα έργα με καθεστώς IPCEI επωφελούνται από χαλαρούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, επιτρέποντας στις χώρες της ΕΕ να τα χρηματοδοτούν με την ευλογία της αρχής ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η χρηματοδότηση της πυρηνικής ενέργειας από την ΕΕ είναι αμφιλεγόμενη. Χώρες όπως η Αυστρία είναι κατηγορηματικά αντίθετες, λέγοντας ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση πυρηνικών έργων.

Μια IPCEI στον πυρηνικό τομέα έχει τεθεί επί τάπητος από τότε που η Επιτροπή επιβεβαίωσε στις αρχές Φεβρουαρίου ότι θα ξεκινήσει σύντομα μια ευρωπαϊκή βιομηχανική συμμαχία για μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR).

Πολλά από αυτά τα έργα υπάρχουν ήδη στους τομείς του υδρογόνου, των μπαταριών ή της ηλιακής ενέργειας και ακολουθούν επίσης τη δημιουργία βιομηχανικών συμμαχιών στους τομείς αυτούς για ανάπτυξη σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

«Αυτό είναι σημαντικό, διότι οι κρατικές ενισχύσεις είναι ένα μέσο για την απομείωση του κινδύνου των έργων και τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης», εξηγεί η Βαλερί Φοντόν γενική αντιπρόσωπος της Γαλλικής Εταιρείας Πυρηνικής Ενέργειας, μιας ένωσης υπεράσπισης της πυρηνικής ενέργειας.

Στο μέτωπο της πυρηνικής ενέργειας, οι τομείς συνεργασίας εξακολουθούν να είναι «προς συζήτηση», δήλωσε το γραφείο του Λεμέρ  στην Euractiv France. Αυτοί θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν «ερευνητικές υποδομές, κύκλο καυσίμου, SMR…», αναφέρει.

Η συμμαχία για την πυρηνική ενέργεια

Όσον αφορά το αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να είναι δεκτική, λέει ότι οι συζητήσεις είναι «πραγματικά προκαταρκτικές» αυτή τη στιγμή.

Επιβεβαιώνοντας την έναρξη μιας συμμαχίας της πυρηνικής βιομηχανίας στις αρχές Φεβρουαρίου, η Ευρωπαία επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, δήλωσε επίσης ότι στόχος της είναι να αναπτυχθούν οι πρώτοι SMR στην Ευρώπη έως το 2030.

Η πρόταση θα υποβληθεί επίσημα από τον Λεμέρ στις 4 Μαρτίου σε συνεδρίαση της Πυρηνικής Συμμαχίας, μιας άτυπης ομάδας δώδεκα χωρών της ΕΕ που ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη της τεχνολογίας.

Μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, τα μέλη της συμμαχίας δήλωσαν τον περασμένο Μάιο ότι επιθυμούν η ΕΕ να διαθέτει 150 GW δυναμικότητας παραγωγής πυρηνικής ενέργειας έως το 2050.

Η συνάντηση της πυρηνικής συμμαχίας θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο του Συμβουλίου Ενέργειας στις Βρυξέλλες, στο οποίο συμμετέχουν οι υπουργοί των 27 κρατών μελών της ΕΕ.

Ο Λεμέρ, το χαρτοφυλάκιο της οικονομίας του οποίου διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει την ενέργεια στον τελευταίο ανασχηματισμό της γαλλικής κυβέρνησης, αναμένεται να συμμετάσχει, ίσως μαζί με τον εντεταλμένο υπουργό του για την ενέργεια και τη βιομηχανία, Ρόλαντ Λεσκίρ.

Βουλγαρικές πυρηνικές φιλοδοξίες

Εν τω μεταξύ, η Γαλλία και η Βουλγαρία υπέγραψαν δήλωση προθέσεων για την καθιέρωση κοινής συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας.

Το έγγραφο υπογράφηκε στο Παρίσι την Τετάρτη (21 Φεβρουαρίου) από τον υπουργό Ενέργειας της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ, ο οποίος συμμετείχε σε επίσημη αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον πρωθυπουργό του Νικολάι Ντένκοφ. Ο Βούλγαρος ηγέτης είχε νωρίτερα συναντηθεί με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.

Η διμερής συνεργασία μεταξύ Γαλλίας και Βουλγαρίας απορρέει από την ανάγκη για «ενεργειακή ασφάλεια» και μείωση της εξάρτησης της Βουλγαρίας από τις ρωσικές πηγές ενέργειας, δήλωσε ο Λεμέρ.

Στόχος είναι η διευκόλυνση των ανταλλαγών σχετικά με τα αντίστοιχα πυρηνικά προγράμματα των δύο χωρών – συμπεριλαμβανομένων των μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων και των προηγμένων τεχνολογιών αντιδραστήρων -, τη βιομηχανική διαδικασία και τη διαδικασία προμηθειών, τους κανονισμούς ασφάλειας και συντήρησης, την προμήθεια και διαχείριση καυσίμων, την έρευνα και ανάπτυξη και το ανθρώπινο δυναμικό.

«Μοιραζόμαστε την κατανόησή μας για το μέλλον μας, αλλά και για την ασφάλειά μας, για την ανταγωνιστικότητά μας», δήλωσε ο Ράντεφ.

Στα τέλη του 2022, η χώρα εξασφάλισε τις υπηρεσίες του γαλλικού προμηθευτή πυρηνικών καυσίμων Framatome, με σκοπό να γίνει ανεξάρτητη από τα ρωσικά καύσιμα έως το 2025.