Η νέα κυβέρνηση της Πολωνίας του Ντόναλντ Τουσκ, είναι διατεθειμένη να εξετάσει την υποψηφιότητα της γαλλικής Electricite de France SA (EDF) για το δεύτερο στάδιο του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας, αφού η προηγούμενη κυβέρνηση επέλεξε αμερικανικές εταιρείες για την κατασκευή των πρώτων αντιδραστήρων της χώρας.
Η απόφαση για το επόμενο εργοστάσιο και την τοποθεσία του, η οποία πρέπει να ληφθεί μέχρι το 2028, είναι ακόμη «ένα ανοιχτό ζήτημα και οι Γάλλοι ενδιαφέρονται πολύ για το έργο αυτό», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg ο αναπληρωτής υπουργός Κλίματος Μίλος Μοτίκα (Milosz Motyka).
Η Πολωνία το 2022 επέλεξε μια προσφορά της Westinghouse Electric Co. και της Bechtel Group Inc. για την κατασκευή των τριών πρώτων αντιδραστήρων της χώρας. Η επιλογή των αμερικανικών εταιρειών για τη συμφωνία των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων φάνηκε φυσική, καθώς η Βαρσοβία επεδίωκε να ενισχύσει τους δεσμούς με την Ουάσινγκτον μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μια πιθανή στροφή προς τη Γαλλία στο δεύτερο στάδιο του σχεδίου έρχεται καθώς η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ προσπαθεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την ταραχώδη οκταετία εθνικιστικής διακυβέρνησης.
«Το πρώτο σχέδιο θα πρέπει να υλοποιηθεί με την αμερικανική πλευρά, όπως έχει συμφωνηθεί», δήλωσε ο Motyka. «Ωστόσο, όσον αφορά τα επόμενα έργα του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της δεύτερης τοποθεσίας, το θέμα είναι ανοιχτό».
Η γαλλική πλευρά υποστήριξε ότι η τεχνολογία της χρησιμοποιείται ήδη σε όλη την Ευρώπη, μεταξύ άλλων στη Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που καθιστά ευκολότερη τη συνεργασία των δύο χωρών της ΕΕ, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό. Ο Τουσκ συζήτησε την πυρηνική ενέργεια με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα.
Ενεργειακό μείγμα
Η σχεδιαζόμενη επένδυση εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Πολωνίας να αντικαταστήσει τα γερασμένα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ. Το πρώτο έργο ισχύος 3,75 γιγαβάτ ήταν προγραμματισμένο να τεθεί σε λειτουργία το 2033, αλλά ο Μοτίκα δήλωσε ότι η τήρηση της προθεσμίας θα είναι δύσκολη και κατηγόρησε την προηγούμενη κυβέρνηση για την καθυστέρηση.
Ξεχωριστά, η Πολωνία θέλει να υιοθετήσει νόμο που θα απελευθερώσει τις επενδύσεις σε χερσαία αιολικά πάρκα μέχρι το τέλος Ιουνίου. Ο Μοτίκα δήλωσε ότι το σχέδιο για τη μείωση της ελάχιστης επιτρεπόμενης απόστασης για την κατασκευή ανεμογεννητριών κοντά σε κατοικημένες περιοχές θα μπορούσε να προσθέσει 10 γιγαβάτ δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2030.
Όλα αυτά τα μέτρα θα πρέπει να βοηθήσουν τη χώρα να επιτύχει τον στόχο της να αντιπροσωπεύουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το 60% του ενεργειακού της μείγματος μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας σε σύγκριση με το 50% που επεδίωκε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Η Πολωνία έχει δει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας να αυξάνεται κατακόρυφα μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε επιδοτήσει τα νοικοκυριά για να βοηθήσει στην αποφυγή κοινωνικών αναταραχών πριν από τις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου.
Το τρέχον πρόγραμμα στήριξης λήγει τον Ιούνιο και η νέα κυβέρνηση σχεδιάζει να προτείνει μια νέα εκδοχή του τον Μάρτιο, σύμφωνα με τον Μοτίκα. Η χρηματοδότηση για τις επιδοτήσεις πρόκειται να μετατοπιστεί από έναν ειδικό φόρο στην ελεγχόμενη από το κράτος Orlen SA και στον προϋπολογισμό. Η σταδιακή κατάργηση του ανώτατου ορίου τιμών μπορεί να κοστίσει έως και 8,5 δισεκατομμύρια ζλότι μέχρι τον Ιούλιο του 2025, είπε.
