Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος ρυπαίνων της Ευρώπης, υποστηρίζει ένα νορβηγικό έργο 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο νησί Blomoyna για την άντληση διοξειδίου του άνθρακα από τις εγκαταστάσεις παραγωγής σε αποθήκες κάτω από τον βυθό της θάλασσας. Οι πρώτες ενέσεις μπορεί να ξεκινήσουν ήδη από τον επόμενο χρόνο. Ο άνθρακας θα συλλαμβάνεται από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, θα μεταφέρεται με πλοίο σε τερματικό σταθμό υποδοχής και στη συνέχεια θα αποθηκεύεται μόνιμα κάτω από τη Βόρεια Θάλασσα.
Εγκαταλείποντας προηγούμενες αντιρρήσεις, η κυβέρνηση του Βερολίνου βασίζεται τώρα στην τεχνολογία της υπεράκτιας αποθήκευσης, καθώς η βιομηχανική της βάση παλεύει με προκλήσεις από το υψηλό ενεργειακό κόστος έως τον κινεζικό ανταγωνισμό. Υποστηρίζει, πάντως, ότι θα χρησιμοποιηθεί μόνο για βιομηχανικούς τομείς όπως το τσιμέντο, τα λιπάσματα και ο χάλυβας και όχι για την καύση περισσότερου πετρελαίου και φυσικού αερίου, σύμφωνα με την Ίνγκριντ Νέστλ, νομοθέτη του συγκυβερνώντος κόμματος των Πρασίνων.
Ενώ η Γερμανία μπορεί να θέλει να περιορίσει την τεχνολογία για να δικαιολογήσει μια πολιτική στροφή, η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει την ευρύτερη χρήση. Σύμφωνα με πρόταση του εκτελεστικού βραχίονα του μπλοκ, θα πρέπει να δεσμεύονται 450 εκατομμύρια τόνοι CO2 ετησίως έως το 2050 για την επίτευξη των στόχων μηδενικού ισοζυγίου, συμπεριλαμβανομένων 100 εκατομμυρίων τόνων από γεννήτριες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα.
Εν μέσω ζητημάτων κόστους και σκοπιμότητας, τα τρέχοντα σχέδια δεν πλησιάζουν καν αυτούς τους όγκους. Αυτό καθιστά το έργο στη Νορβηγία ένα σημαντικό τεστ, με επιπτώσεις για τη Γερμανία, καθώς και για τις παγκόσμιες βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η τεχνολογία περιλαμβάνει πολύπλοκα συστήματα που απομονώνουν το CO2 από τις εργοστασιακές εκπομπές. Στη συνέχεια, ο ρύπος συμπιέζεται, ξηραίνεται και ψύχεται σε υγρή κατάσταση, ώστε να μπορεί να φορτωθεί σε πλοίο ή να σταλεί μέσω αγωγού σε τερματικό σταθμό αποθήκευσης, όπως αυτός στο Blomoyna.
Σύμφωνα με το BloombergNEF, υπάρχουν σχέδια για περίπου 30 μεγάλης κλίμακας κόμβους δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα που προσφέρουν μεταφορά και αποθήκευση σε όλο τον κόσμο. Οι περισσότεροι συνδέονται με εταιρείες ορυκτών καυσίμων και μόνο λίγοι βρίσκονται υπό κατασκευή ή σε προχωρημένη ανάπτυξη.
Το Longship θα είναι ο πρώτος κόμβος CCS σε λειτουργία
Το έργο Longship της Νορβηγίας ύψους 27 δισεκατομμυρίων κορώνων (2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων) πρόκειται να αποτελέσει τον πρώτο κόμβο CCS σε λειτουργία. Ο τερματικός σταθμός υποδοχής στο Blomoyna θα αποθηκεύει το διοξείδιο του άνθρακα σε 12 δεξαμενές – η καθεμία έχει ύψος περίπου όσο ένα 10όροφο κτίριο και όλες μαζί μπορούν να χωρέσουν 8.000 κυβικά μέτρα. Το υγροποιημένο αέριο θα διοχετεύεται στη συνέχεια μέσω αγωγού σε μια δεξαμενή 2,6 χιλιομέτρων κάτω από τον πυθμένα της Βόρειας Θάλασσας.
Το έργο Longship © norlights.com
Το σχέδιο, το οποίο χρηματοδοτείται κατά τα δύο τρίτα από τη νορβηγική κυβέρνηση, αποτελεί μέρος της στροφής της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα προς καθαρότερα προϊόντα, όπως το μπλε υδρογόνο.
Η Northern Lights, η οποία ελέγχεται από την Equinor ASA, τη Shell Plc και την TotalEnergies SE, -η συνιστώσα μεταφοράς και αποθήκευσης του κόμβου CCS- έχει ως στόχο να συνδέσει τον τερματικό σταθμό Blomoyna και τη δεξαμενή της Βόρειας Θάλασσας μέσω πλοίου με κατασκευαστές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το πρώτο από τα τέσσερα πλοία αναμένεται να παραδοθεί το επόμενο έτος.
«Νομίζω ότι ο κόσμος φανταζόταν το CCS ως δίκτυο στο παρελθόν, αλλά δεν ήταν εφικτό επειδή δεν υπήρχαν οι επιλογές αποθήκευσης και μεταφοράς», δήλωσε η Grete Tveit, επικεφαλής της Equinor για λύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα, σε συνέντευξή της τον Νοέμβριο.
Ο νορβηγικός πετρελαϊκός κολοσσός διοχετεύει CO2 στον πυθμένα της θάλασσας στο κοίτασμα Sleipner West από το 1996. Μια δεύτερη δεξαμενή στο κοίτασμα Snohvit στη Θάλασσα Barents προστέθηκε το 2008. Και τα δύο έργα αντιμετώπισαν παιδικές ασθένειες, όπως διακοπές κατά τη διάρκεια της έγχυσης και μέτρα που δεν απομάκρυναν πλήρως το διοξείδιο του άνθρακα. Αλλά οι υποστηρικτές επιμένουν ότι τα ζητήματα αυτά μπορούν να διορθωθούν.
Εμπόδια στα έργα δέσμευσης άνθρακα
Στο Blomoyna, οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί κατά 90%. Τον Μάρτιο, θα τοποθετηθεί το τελευταίο σκέλος ενός αγωγού μεταφοράς 100 χιλιομέτρων προς τον ταμιευτήρα. Το έργο έχει προσελκύσει την προσοχή, με 6.400 άτομα να το επισκέπτονται από το 2021.
Ωστόσο, ο τομέας είναι γεμάτος από αποτυχημένες πρωτοβουλίες και το κόστος για τους χρήστες παραμένει ένα μεγάλο εμπόδιο. Η βελγική εταιρεία παραγωγής ασβέστη Lhoist SA – η οποία εργάζεται σε διάφορα έργα δέσμευσης άνθρακα – λέει ότι τα μοντέλα της δείχνουν ότι η τιμή του άνθρακα θα πρέπει να διπλασιαστεί, αν όχι να τριπλασιαστεί, από το πρόσφατο εύρος της, για να γίνει επιχειρηματική υπόθεση η αποθήκευση, χωρίς δημόσιες επιδοτήσεις.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι κατασκευαστές είναι έτοιμοι να κάνουν το μεγάλο βήμα. Στις αρχές του περασμένου έτους, η βρετανική INEOS Group Holdings SA και η γερμανική Wintershall Dea AG ήταν οι πρώτες που μετέφεραν άνθρακα πέρα από τα εθνικά σύνορα – από το Βέλγιο στη Δανία.
Ο γίγαντας των λιπασμάτων Yara International ASA και η δανέζικη εταιρεία αιολικής ενέργειας Orsted AS υπέγραψαν πρόσφατα μακροχρόνιες συμβάσεις με το Northern Lights. Και περίπου 100 εταιρείες ζήτησαν από τον διαχειριστή δικτύου της Γερμανίας OGE να τις συνδέσει με ένα δίκτυο αγωγών διοξειδίου του άνθρακα.
Η Heidelberg Materials AG πρόκειται να είναι η πρώτη που θα στείλει τις εκπομπές μέσω του δικτύου Longship, στοχεύοντας σε περίπου 400.000 τόνους CO2 ετησίως από το εργοστάσιο τσιμέντου Brevik δυτικά του Όσλο προς το Blomoyna. Με την απομάκρυνση του άνθρακα, η γερμανική τσιμεντοβιομηχανία μπορεί να παράγει μια αποκλειστικά πιο πράσινη έκδοση.
