Η 28η Διάσκεψη για το Κλίμα του ΟΗΕ (COP28) ενέτεινε αντί να καταλαγιάσει τη διαμάχη για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, με έντονες τις κριτικές σχετικά με τις αναφορές για μείωση και όχι σταδιακή κατάργηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος, μια τοποθέτηση που ναι μεν ικανοποιεί τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη της Μέσης Ανατολής αλλά προκαλεί αντιδράσεις από την Ε.Ε, τη Βρετανία, την Αυστραλία και όχι μόνον.
Σύμφωνα με τους Financial Times, ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και ένας από τους εμπνευστές της παγκόσμιας εκστρατείας για το κλίμα, Αλ Γκορ, δήλωσε πριν ακόμη επιτευχθεί τελική συμφωνία μεταξύ σχεδόν 200 χωρών που συμμετέχουν στην COP28 πως η διεθνής διάσκεψη θα ήταν «ιστορική επιτυχία» εάν κατέληγε σε μια συναίνεση για τη σταδιακή κατάργηση των εκπομπών ρύπων και μια αποτυχία εάν όχι. Μέχρι και νωρίς την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου, δηλαδή την επίσημη ημερομηνία για την ολοκλήρωση της COP28, δεν είχε βρεθεί κοινό έδαφος για το τελικό ανακοινωθέν. Πηγές του Reuters κάνουν λόγο για παράταση.
Στις διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν τις προηγούμενες δυο εβδομάδες συγκρούστηκαν οι πεποιθήσεις δυο διαφορετικών κόσμων. Ενός σύμπαντος που θεωρεί πως τα ορυκτά καύσιμα θα συνεχίσουν να έχουν παρουσία στο ενεργειακό μείγμα της παγκόσμιας και ενός άλλου που υπενθυμίζει πως δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την κατάργησή τους ώστε να συγκρατηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη ιδανικά στους 1,5οC σε σχέση με τα προ βιομηχανικά επίπεδα.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του υπουργού Ενέργειας και Κλίματος της Αυστραλίας, Κρις Μπόουεν, ο οποίος είπε πως δεν βλέπει να υπάρχει μέλλον για τα ορυκτά καύσιμα ακόμη και αν η χώρα του διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο ως εξαγωγέας ορυκτών καυσίμων. Από την άλλη πλευρά, πληροφορίες θέλουν το Κουβέιτ, ως επικεφαλής του ΟΠΕΚ, να παροτρύνει τους συμμετέχοντες να απορρίψουν αναφορές γενικά στα ορυκτά καύσιμα, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της αντιπροέδρου της ισπανικής κυβέρνησης, Τερέσα Ριμπέρα, που χαρακτήρισε «αποτρόπαια» αυτή τη στάση.
Πληροφορίες του διεθνούς Τύπου ήθελαν επίσης τη Σαουδική Αραβία να ασκεί πιέσεις στην προεδρία της COP28, δηλαδή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), για να μην δοθεί βάρος στα ορυκτά καύσιμα. Αναφορές στην ανάγκη κατάργησης των εκπομπών ρύπων αποτελούσαν βασική προϋπόθεση για τις COP, αλλά η 28η διεθνής διάσκεψη για το κλίμα διοργανώθηκε υπό την αιγίδα των ΗΑΕ στο Ντουμπάι, με εμφανή και μεγάλη την παρουσία του κλάδου πετρελαίου και φυσικού αερίου όχι μόνον μέσω του ΟΠΕΚ αλλά και εκπροσώπων από τους ενεργειακούς ομίλους της Δύσης.
Από την άλλη πλευρά, ο Βότκα Χόκστρα, αρμόδιος της Ε.Ε στις διαβουλεύσεις για την COP28, είπε πως το προσχέδιο ήταν σαφώς «ανεπαρκές» καθώς η επιστημονική κοινότητα είναι «ξεκάθαρη για το τι χρειάζεται και στην κορυφή αυτής της λίστας είναι η κατάργηση των ορυκτών καυσίμων διότι υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα σε αυτό και στο να είμαστε βέβαιοι πως ο πλανήτης και εμείς οι άνθρωποι δεν θα πάθουμε μεγαλύτερο κακό». Ανάλογες ανησυχίες εξέφρασε ο Τζον Κέρι, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Κλίμα.
Ακόμη πιο δραματική ήταν η έκκληση κυβερνητικών εκπροσώπων από τον αναπτυσσόμενο κόσμο που είναι ευάλωτος από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, όπως είναι οι πλημμύρες και η άνοδος της στάθμης των ωκεανών έως η παρατεταμένη ξηρασία. Οι αρμόδιοι υπουργοί της Βραζιλίας, των Φιλιππίνων και των Νήσων Μάρσαλ ξεκαθάρισαν πως επιθυμούν μεγαλύτερες δεσμεύσεις. Πηγές στην COP28 σχολιάζουν πως ακόμη και η δημιουργία ενός ταμείου για τη στήριξη των χωρών που είναι πιο εκτεθειμένες στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης δεν αποσαφηνίζει πώς θα διασφαλιστούν τα τεράστια ποσά που είναι απαραίτητα να υπάρξει απτό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της UNCTAD (Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και το Κλίμα) από το 2019, οι ανάγκες χρηματοδότησης των αναπτυσσόμενων χωρών για το κλίμα και την ανάπτυξη υπολογίζονταν στα 2,5 τρισ. δολάρια, ετησίως. Έκτοτε ο «λογαριασμός» αυτός έχει αυξηθεί λόγω της πανδημίας και των διαδοχικών οικονομικών προκλήσεων, αναφέρει ο ΟΗΕ σε πρόσφατο άρθρο του.
