Καθώς η παγκόσμια στροφή προς την καθαρή ενέργεια επιταχύνεται, ένα λιγότερο προβεβλημένο αλλά κρίσιμο κομμάτι της αλυσίδας αξίας της ηλιακής τεχνολογίας αναδύεται στο προσκήνιο: η δευτερογενής αγορά των μεταχειρισμένων φωτοβολταϊκών πάνελ. Μέσα σε έναν κόσμο που επιδιώκει όλο και πιο βιώσιμες και οικονομικά αποδοτικές λύσεις, τα πάνελ που ολοκλήρωσαν την πρώτη τους ζωή βρίσκουν νέες εφαρμογές, επαναπροσδιορίζοντας τη θέση τους στην ενεργειακή μετάβαση.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg σε διαδικτυακές κοινότητες όπως το Reddit (r/solar) και το DIY Solar Power Forum, οι χρήστες ανταλλάσσουν εμπειρίες, συμβουλές και τεχνικά κόλπα, δημιουργώντας ένα δυναμικό δίκτυο υποστήριξης για όσους θέλουν να δημιουργήσουν το δικό τους ενεργειακό σύστημα με περιορισμένο κόστος. Οι μεταχειρισμένες μονάδες αποτελούν ελκυστική επιλογή όχι μόνο για όσους έχουν περιορισμένο προϋπολογισμό, αλλά και για όσους ακολουθούν έναν πιο αυτάρκη τρόπο ζωής – τους λεγόμενους homesteaders. Η τιμή τους ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία και την ισχύ: παλαιότερα πάνελ χαμηλότερης απόδοσης μπορούν να βρεθούν σε τιμές κάτω των 50 δολαρίων, ενώ τα νεότερα –με μεγαλύτερη ισχύ– πωλούνται ακριβότερα. Σε κάθε περίπτωση, η τοπική αγορά έχει το επιπλέον πλεονέκτημα της απουσίας δασμών, σε αντίθεση με την πλειονότητα των νέων πάνελ που εισάγονται και επιβαρύνονται με σχετικές επιβαρύνσεις.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της νέας αυτής τάσης είναι η εταιρεία SanTan Solar με έδρα την Αριζόνα, η οποία δραστηριοποιείται τόσο στη διάθεση καινούργιων όσο και μεταχειρισμένων πάνελ. Η μητρική της εταιρεία, Fabtech Solar Solutions, διαθέτει μονάδα ανακύκλωσης πάνελ από αποξηλωμένα έργα και τα επαναφέρει σε κυκλοφορία ύστερα από ποιοτικό έλεγχο. Τα μεταχειρισμένα πάνελ της SanTan διατίθενται με εγγύηση ενός έτους, στοιχείο που προσφέρει ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας στους καταναλωτές που διστάζουν να επενδύσουν σε άγνωστης προέλευσης μονάδες.

Ο Rusty Thatcher, υπεύθυνος πωλήσεων της SanTan Solar, σημειώνει ότι το ενδιαφέρον για μεταχειρισμένα πάνελ εκτοξεύθηκε την περίοδο της πανδημίας, όταν οι Αμερικανοί πέρασαν περισσότερο χρόνο στο σπίτι και αναζήτησαν οικονομικούς τρόπους για να μειώσουν την ενεργειακή τους εξάρτηση. «Οι βασικοί χρήστες είναι άνθρωποι που θέλουν ενεργειακή ανεξαρτησία και δίνουν προτεραιότητα στον προϋπολογισμό τους. Θέλουν μια φθηνή εναλλακτική λύση αντί των άλλων πηγών ενέργειας», δηλώνει χαρακτηριστικά. Πολλοί από αυτούς στήνουν φωτοβολταϊκά συστήματα για RV, εξοχικά ή απλώς ανανεώνουν μεμονωμένα τμήματα παλαιότερων εγκαταστάσεων.

Σε αρκετές περιπτώσεις, ενδιαφερόμενοι κατάφεραν μέσα σε μία μόλις ημέρα να προμηθευτούν μέσω αγγελιών ένα μεταχειρισμένο πάνελ ισχύος 250 watt και έναν βασικό ρυθμιστή φόρτισης, με συνολικό κόστος περίπου 100 δολαρίων. Η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος, ιδανικού για μικρές εφαρμογές όπως η φόρτιση ηλεκτρικών ποδηλάτων ή η ενεργειακή υποστήριξη σε τροχόσπιτα, ολοκληρώνεται μέσα σε λίγα λεπτά. Όσοι έχουν δοκιμάσει αυτή τη λύση, επισημαίνουν ότι η εξοικονόμηση κόστους είναι εντυπωσιακή και καθιστά τη μεταχειρισμένη αγορά «την καλύτερη επιλογή για όσους θέλουν να το κάνουν όσο πιο φθηνά γίνεται».

Τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα

Η επιλογή μεταχειρισμένων πάνελ έχει και περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα. Αντί να καταλήγουν νωρίς στον κύκλο των αποβλήτων, τα πάνελ μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως. Η Διεθνής Υπηρεσία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) εκτιμά ότι τα παγκόσμια απόβλητα από φωτοβολταϊκά πάνελ θα φτάσουν τους 4 εκατ. τόνους έως το 2030 και σχεδόν 50 εκατ. τόνους έως το 2040. Παρότι η τυπική διάρκεια ζωής ενός πάνελ είναι τα 30 έτη, πολλά αποσύρονται νωρίτερα λόγω αντικατάστασης ή αναβάθμισης. Ωστόσο, η περιβαλλοντική επιβάρυνση της παραγωγής τους είναι η ίδια είτε μείνουν σε λειτουργία για 3 είτε για 30 χρόνια.

Παρόλα αυτά, η λύση των μεταχειρισμένων πάνελ δεν είναι κατάλληλη για κάθε περίσταση. Η ανάγκη αξιολόγησης της ποιότητας μέσω ιδιωτικών αγγελιών, τα έξοδα μεταφοράς μεγάλων αποστάσεων, οι πιθανές φθορές και η μειωμένη απόδοση λόγω παλαιότητας είναι ζητήματα που απασχολούν όσους αναζητούν μέγιστη απόδοση. Εξάλλου, τα πάνελ συνήθως αποτελούν μόνο ένα μέρος του συνολικού κόστους εγκατάστασης ενός ηλιακού συστήματος, καθώς απαιτούνται επίσης inverter, καλωδιώσεις και, σε πολλές περιπτώσεις, αποθήκευση ενέργειας μέσω μπαταριών.

Η αναλύτρια της BloombergNEF, Jenny Chase, υπενθυμίζει ότι η τιμή των νέων πάνελ είναι ήδη ιδιαίτερα χαμηλή λόγω της μαζικής παραγωγής, ενώ τα πάνελ σχεδιάζονται για να εγκαθίστανται μία φορά και να παραμένουν σταθερά. Οποιοσδήποτε χειρισμός τους στη συνέχεια ενδέχεται να επηρεάσει την απόδοσή τους. Για έργα μεγάλης διάρκειας, όπως οι νέες οικιακές εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών, η επιλογή καινούργιων πάνελ θεωρείται συχνά πιο συμφέρουσα σε βάθος χρόνου. Τα νέα πάνελ προσφέρουν υψηλότερη απόδοση, μεγαλύτερη εγγύηση και σταθερή λειτουργία για δεκαετίες, γεγονός που καθιστά την επένδυση πιο ασφαλή.

Επιπλέον, στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα ομοσπονδιακά φορολογικά κίνητρα μειώνουν σημαντικά το τελικό κόστος των συστημάτων, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα της επιλογής. Ένα τυπικό σύστημα ισχύος 11 κιλοβάτ για μια μέση κατοικία, μετά την εφαρμογή των σχετικών επιδοτήσεων, κοστίζει περίπου 20.500 δολάρια και το αρχικό κεφάλαιο αποσβένεται σε κάτι περισσότερο από επτά χρόνια, μέσω των ετήσιων εξοικονομήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος.

Παρόλα αυτά, για εφαρμογές περιορισμένων απαιτήσεων, όπως η υποστήριξη απομονωμένων εξοχικών ή η κάλυψη βασικών αναγκών σε προσωρινές εγκαταστάσεις, τα μεταχειρισμένα πάνελ παραμένουν μια ελκυστική και αποδοτική επιλογή. Στο πλαίσιο αυτό, αρκετοί καταναλωτές παροτρύνουν γνωστούς και φίλους να στραφούν στη δευτερογενή αγορά, αναδεικνύοντας τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη που προσφέρει η επαναχρησιμοποίηση. Στον κόσμο της ηλιακής ενέργειας, η δεύτερη ζωή των πάνελ αναδεικνύεται σε σημαντικό παράγοντα της πράσινης μετάβασης.

Διαβάστε ακόμη