Πτώση έως και 25% στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας θα παρατηρηθεί στην Ευρώπη σήμερα, Σάββατο 29 Μαρτίου, λόγω μιας μερικής έκλειψης ηλίου. Σύμφωνα με το Montel, μεταξύ 11:00 και 15:00 (ώρες Ελλάδος) η διαθεσιμότητα ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη θα μειωθεί κατά 10% έως 50%, μειώνοντας έτσι τη συνολική παραγωγή. Οι χώρες που αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο είναι η Γερμανία, η Ολλανδία και η Ισπανία. Η μερική έκλειψη ηλίου που θα παρατηρηθεί σήμερα φέρνει στην επιφάνεια τους αστάθμητους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την παραγωγή ηλιακής ενέργειας, η οποία εξαρτάται από την ύπαρξη ηλιοφάνειας, και υπενθυμίζει τη σημασία της ευελιξίας κατά τον σχεδιασμό ενός ενεργειακού συστήματος.

Η έκλειψη ηλίου είναι το φαινόμενο κατά το οποίο η Σελήνη παρεμβάλλεται ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη, με αποτέλεσμα ορισμένες περιοχές της Γης να δέχονται λιγότερο φως από ότι συνήθως. Διακρίνεται σε ολική, μερική ή δακτυλιοειδής, ενώ κάθε έτος πραγματοποιούνται τουλάχιστον δύο εκλείψεις ηλίου. Όπως σχολιάζει η Καταρίνα Αουγούστο, Σύμβουλος του SolarPower Europe για θέματα δικτύου και ευελιξίας, σε αντίθεση με τις απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες, οι ηλιακές εκλείψεις είναι απολύτως προβλέψιμες. Συνεπώς, οι διαχειριστές του δικτύου μπορούν να προγραμματίσουν εκ των προτέρων, διασφαλίζοντας ότι εφεδρικοί πόροι, όπως η αποθήκευση ενέργειας και οι ευέλικτες μονάδες παραγωγής, είναι έτοιμοι προς αξιοποίηση.

Η μερική έκλειψη ηλίου θα σημάνει μειωμένη απόδοση στα φωτοβολταϊκά της Ευρώπης

Η Red Electrica, ο εθνικός Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (TSO) ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας, εκτίμησε πως κατά τις ώρες που θα διαρκέσει η μερική έκλειψη, η ηλιακή παραγωγή της Ευρώπης θα μπορούσε να μειωθεί έως και 21 GW σε σχέση με τα δεδομένα της εποχής. Στην Ισπανία, συγκεκριμένα, η μείωση της παραγωγής θα μπορούσε να φτάσει τα 5 GW, σύμφωνα με τη Montel Analytics. Με ανακοίνωσή της την Πέμπτη, η Red Electrica ενημέρωσε πως η μερική ηλιακή έκλειψη ενδέχεται να μειώσει την παραγωγή ηλιακής ενέργειας στην Ισπανία κατά περισσότερο από 3,5 GW γύρω στις 12:30 (ώρα Ελλάδος). Η ανακοίνωση ανέφερε επίσης πως οι ευρωπαϊκοί διαχειριστές δικτύου «θα ενισχύσουν τον συντονισμό τους σε πραγματικό χρόνο κατά τη διάρκεια της έκλειψης», η οποία θα λειτουργήσει ως «άριστη δοκιμή προετοιμασίας» για τις ολικές εκλείψεις που αναμένονται το 2026 και το 2027.

Από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μείωση παραγωγής έως 1,6 GW στο Βέλγιο, έως 2,2 GW στη Γαλλία, 2,5 GW στην Ολλανδία και 4,5 GW στη Γερμανία. Αναφορικά με τη Γερμανία, η συγκεκριμένη χώρα έχει σχετική εμπειρία από ανάλογα περιστατικά, αφού δέκα χρόνια πριν, στις 20 Μαρτίου του 2015, είχε βιώσει μια μεγάλη έκλειψη ηλίου, με αποτέλεσμα να πέσει η ηλιακή παραγωγή από περίπου 13 GW (στην αρχή της ημέρας) στα 6,1 GW κατά τη διάρκεια της έκλειψης. Ενώ περνούσε η ώρα, η παραγωγή αυξανόταν και μέχρι το τέλος της έκλειψης, γύρω στο μεσημέρι, έφτασε τα 19,3 GW.

Ο TenneT, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (TSO) ηλεκτρικής ενέργειας για την Ολλανδία και ένα μέρος της Γερμανίας, εξέδωσε δελτίο τύπου την Παρασκευή, στο οποίο αναφέρει πως η μέγιστη μείωση της ηλιακής παραγωγής θα μπορούσε να φτάσει έως και 4,6 GW κατά τη διάρκεια της έκλειψης του Σαββάτου, καθώς η εγκατεστημένη ηλιακή ισχύς της χώρας έχει «αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια». Μάλιστα, πρόσθεσε πως σήμερα το πρωί θα λάβουν χώρα διαβουλεύσεις με τους ευρωπαϊκούς διαχειριστές των δικτύων υψηλής τάσης για την αντιμετώπιση τυχόν προκλήσεων.

Η αντίδραση των TSOs της Ευρώπης και η ανάγκη για ευελιξία

Στην ευρωπαϊκή συνεργασία αναφέρθηκε και ο οργανισμός ENTSO-E, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, με ανάρτησή του στο LinkedIn. Πιο συγκεκριμένα, ο ENTSO-E τόνισε πως ο οργανισμός και ευρωπαίοι TSOs έχουν λάβει μέτρα για να διασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς εξελίσσεται η μερική έκλειψη ηλίου. Οι TSOs των ευρωπαϊκών κρατών έχουν συντονιστεί για να εξισορροπήσουν την προσφορά και τη ζήτηση μεταξύ των χωρών, ενώ έχουν τεθεί σε ετοιμότητα και εφεδρικές μονάδες. Παράλληλα, ειδικοί θα παρακολουθούν την κατάσταση σε πραγματικό χρόνο και θα κάνουν προσαρμογές όπου είναι απαραίτητο. Τέλος, οι προγραμματισμένες εργασίες συντήρησης θα αναβληθούν για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα του δικτύου.

Ο ENTSO-E κλείνει την ανάρτησή του, επισημαίνοντας πως συνεργάζεται και με τους DSOs της ΕΕ (τους Διαχειριστές των Δικτύων Διανομής) για να εξασφαλίσει την ασφαλή λειτουργία και τον προγραμματισμό των συστημάτων μεταφοράς και διανομής. «Με τα κατάλληλα μέτρα στη θέση τους, αυτό το γεγονός δεν αποτελεί πρόκληση, αλλά ευκαιρία να δείξουμε πόσο καλά είμαστε προετοιμασμένοι για παρόμοια γεγονότα», καταλήγει.

Η σημερινή μερική έκλειψη ηλίου αναδεικνύει την ανάγκη ύπαρξης ενός ευέλικτου ενεργειακού συστήματος στην Ευρώπη. Φαινόμενα όπως το Dunkelflaute (η λεγόμενη «σκοτεινή άπνοια») που παρατηρήθηκε μέσα στο 2024 και η τωρινή έκλειψη ηλίου, που είναι ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, καθιστούν απαραίτητη την ύπαρξη εναλλακτικών επιλογών, υβριδικών λύσεων και ισχυρών διασυνδέσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών προκειμένου να εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του συστήματος, αλλά και να αποφεύγονται οι αναταραχές στις χονδρικές αγορές ρεύματος. Όπως έχει τονιστεί από πολλούς συνδέσμους των επιμέρους ενεργειακών βιομηχανιών της Ευρώπης, αλλά και από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ευελιξία θα πρέπει να αποτελέσει τον θεμέλιο λίθο για το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα του παρόντος και του μέλλοντος.

Διαβάστε ακόμη