Η ενεργειακή στρατηγική της Ελλάδας απειλείται από μια ανισορροπία. Η αλματώδης ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών, χωρίς αντίστοιχη πρόοδο στα αιολικά, προκαλεί τεχνικά και οικονομικά προβλήματα που αρχίζουν ήδη να φαίνονται στο σύστημα. Ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, επισημαίνει πως η μονομερής αυτή εξέλιξη «δημιουργεί αυξημένες ανάγκες περικοπών, επενδύσεις σε αποθήκευση και τελικά κόστος για τον καταναλωτή».

«Το μήνυμα του χρηματιστηρίου ενέργειας είναι ξεκάθαρο: μην επενδύετε άλλο σε φωτοβολταϊκά, κάντε κάτι άλλο που έχει παραπάνω αξία», αναφέρει. Το πρόβλημα δεν είναι τα φωτοβολταϊκά αυτά καθαυτά, αλλά η συγκέντρωση παραγωγής σε ίδιες ώρες – το μεσημέρι – οδηγεί σε ενεργειακό κορεσμό, αρνητικές τιμές και ανάγκη απόρριψης ενέργειας.

Αντιθέτως, τα αιολικά παρέχουν ενέργεια όταν τη χρειάζεται περισσότερο το σύστημα. «Αν αυξήσουμε την αναλογία των αιολικών, θα μειωθούν οι περικοπές, θα περιοριστεί η ανάγκη αποθήκευσης και θα αυξηθεί η παραγόμενη αξία. Άρα, το συνολικό κόστος θα πέσει», εξηγεί.

Η Ελλάδα διαθέτει φυσικό πλεονέκτημα, το οποίο δεν αξιοποιεί επαρκώς. «Έχουμε καλύτερο αιολικό δυναμικό από τα Βαλκάνια και την Ιταλία. Είναι ένα πλεονέκτημα που άλλοι δεν έχουν», τονίζει. Η καθυστέρηση στα υπεράκτια αιολικά, παρά την ύπαρξη ισχυρού δυναμικού, οφείλεται αρχικά σε τεχνολογικούς περιορισμούς – «μέχρι πρότινος η τεχνολογία επέτρεπε θεμελίωση μόνο σε αβαθή νερά» – αλλά και σε χρόνιες αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού. «Το ελληνικό κράτος χαρακτηρίζεται από διαχρονικές αναποτελεσματικότητες που ξεπερνούν την εκάστοτε κυβέρνηση», παραδέχεται.

Σήμερα, με θεσμικό πλαίσιο πλέον σε ισχύ, «πρέπει όλοι να δουλέψουμε για την επιτυχία του νόμου», σημειώνει, καλώντας το Υπουργείο να ενισχύσει την ΕΔΕΥΕΠ και τις εταιρείες να κινηθούν γρήγορα. Τα πρώτα έργα θα είναι σταθερής βάσης, αλλά η μεγάλη ανάπτυξη θα έρθει από τα πλωτά αιολικά, «μια τεχνολογία που πλέον προσελκύει εμπορικές επενδύσεις και τραπεζική χρηματοδότηση».

Η συνεισφορά των αιολικών στην ανακούφιση των καταναλωτών δεν είναι θεωρητική. «Κατά την ενεργειακή κρίση επιστράφηκαν στους καταναλωτές 4 δισ. ευρώ χάρη στα αιολικά πάρκα. Χωρίς αυτά, το ρεύμα θα ήταν πολύ ακριβότερο», επισημαίνει. Τα υπόλοιπα ΑΠΕ συνεισέφεραν 1,2-1,3 δισ. ευρώ. «Η πλειοψηφία των επιδοτήσεων καλύφθηκε από τα αιολικά», λέει, προσθέτοντας ότι η τιμή της αιολικής ενέργειας είναι διαχρονικά χαμηλότερη από εκείνη του φυσικού αερίου.

Στο ζήτημα της ενεργειακής ανεξαρτησίας, η τοποθέτηση του Παπασταματίου είναι σαφής: «Τα αιολικά δεν εξαρτώνται από διεθνείς διακυμάνσεις. Μειώνουν τις εισαγωγές, ενισχύουν το εμπορικό ισοζύγιο και καθιστούν την Ελλάδα χρήσιμη για την Ευρώπη». Η αναφορά του στην έκθεση Draghi είναι χαρακτηριστική: «Κάθε περιοχή πρέπει να αξιοποιήσει τους φυσικούς της πόρους. Εμείς έχουμε άνεμο και πρέπει να τον εκμεταλλευτούμε».

Στις αιτιάσεις ότι οι περικοπές ισχύος αποδεικνύουν πως οι ΑΠΕ δεν είναι απαραίτητες, απαντά ευθέως: «Οι περικοπές προκύπτουν κυρίως από υπεραδειοδότηση φωτοβολταϊκών. Δεν σημαίνει ότι πρέπει να πατήσουμε φρένο στα αιολικά. Αντίθετα – πρέπει να αυξηθούν».

Όσο για τους ισχυρισμούς ότι οι πυρκαγιές στα δάση γίνονται για να ανοίξει χώρος για ανεμογεννήτριες, είναι εξοργισμένος: «Μιλάμε για ένα αισχρό ψέμα. Τα αιολικά καταλαμβάνουν μόλις το 0,06% των αναδασωτέων εκτάσεων, και το 0,02% μετά από πυρκαγιά».

Στο μέτωπο της κοινωνικής αποδοχής, παραθέτει αριθμούς: «Το 3% του τζίρου παρακρατείται και διατίθεται κατά ένα μέρος στον Δήμο και κατά ένα άλλο στους καταναλωτές των τοπικών κοινοτήτων». Επισημαίνει, ωστόσο, ότι το Υπουργείο Εσωτερικών επιτρέπει στους δήμους να χρησιμοποιούν τους πόρους αυτούς και για γενικά λειτουργικά έξοδα – κάτι που παρακάμπτει την αρχική πρόβλεψη του νόμου, δηλαδή επενδύσεις σε τοπικά έργα.

Για το ενδεχόμενο συνύπαρξης ΑΠΕ και υδρογονανθράκων, η τοποθέτησή του δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: «Οι ΑΠΕ είναι ο μόνος βέβαιος ενεργειακός μας πλούτος. Δεν τίθεται ζήτημα σύγκρισης. Οι υδρογονάνθρακες είναι θέμα γεωπολιτικής ετοιμότητας – όχι στρατηγικού σχεδιασμού».

Το συμπέρασμά του είναι σαφές και αφορά την ίδια την κατεύθυνση της χώρας: «Η ενεργειακή μετάβαση χρειάζεται ισορροπία. Και η ισορροπία χρειάζεται περισσότερα αιολικά. Είναι οικονομικά, τεχνικά και εθνικά αναγκαία».

Διαβάστε ακόμη