Στην τελική ευθεία βρίσκεται η διπλή παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με στόχο να «μπει τάξη» στη διακεκαυμένη αγορά των ΑΠΕ, με φόντο την επαναφορά με πολύ μεγάλη ένταση του «αγκαθιού» των περικοπών πράσινης ενέργειας και των πολύ χαμηλών χονδρεμπορικών τιμών τις ώρες της πράσινης υπερπαραγωγής με το πού μπήκε η άνοιξη. Το ΥΠΕΝ επιδιώκει επίσης να διασκεδαστούν οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των έργων, ιδίως των φωτοβολταϊκών και να διατηρηθεί ισχυρό το επενδυτικό ενδιαφέρον. Ο πρώτος πυλώνας της παρέμβασης αφορά το πλαίσιο των περικοπών ώστε να καταστούν πιο διαφανείς και συντεταγμένες έως ότου έρθει το….«αντίδοτο» που δεν είναι άλλο από την εγκατάσταση μπαταριών σε μεγάλη κλίμακα, ώστε η πράσινη ενέργεια που περισσεύει τις ώρες της χαμηλής ζήτησης -και τώρα πετιέται στον κάλαθο των αχρήστων-  να αποθηκεύεται και να εγχέεται στο σύστημα τις ώρες των υψηλών τιμών, όταν κυριαρχεί η ακριβότερη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή.

Σε αυτό ακριβώς το θέμα, δηλαδή στην μαζική εγκατάσταση μπαταριών «απαντά» ο δεύτερος πυλώνας, που συνίσταται στην πρόσκληση του ΥΠΕΝ για την εγκατάσταση standalone μπαταριών, χωρίς λειτουργική ή επενδυτική ενίσχυση, αλλά με εγγυήσεις fast track αδειοδότησης και δέσμευσης ηλεκτρικού χώρου, υπό προϋποθέσεις. Μετά από την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, η Υπουργική Απόφαση που αναμένεται να «ξεκλειδώσει» επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας (σύμφωνα με υπολογισμούς της Aurora Energy Research όπως έγραψε το energygame.gr) για εγκατάσταση standalone μπαταριών είναι έτοιμη προς υπογραφή και δημοσίευση στο ΦΕΚ, ώστε να τεθεί σε ισχύ.

Πρόσκληση ΥΠΕΝ για μπαταρίες: Αυξάνεται στα 4,6 GW η ισχύς των έργων

Σύμφωνα με πληροφορίες, η βασικότερη αλλαγή σε σχέση με το προσχέδιο που δόθηκε σε διαβούλευση, είναι η αύξηση της ισχύς των μπαταριών που θα δημοπρατηθούν, η οποία ανεβαίνει στα 4,6 GW πανελλαδικά, από 3,5 GW που προέβλεπε το προσχέδιο και 2-2,5 GW που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός. Έργα συνολικής ισχύος 3,7 GW θα συνδεθούν στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ (το προσχέδιο της ΥΑ έκανε λόγο για 2,6 GW) και τα υπόλοιπα 900 MW θα συνδεθούν στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ.

Το συνολικό νούμερο υπερκαλύπτει τον  στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα για την αποθήκευση μέσω μπαταριών (4,3 GW στο τέλος της δεκαετίας), χωρίς μάλιστα να συνυπολογίζονται οι μπαταρίες συνολικής ισχύος 900 MW που έχουν «κλειδώσει» λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση  από τους τρεις διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ.  Αυτή τη στιγμή όμως η δυναμικότητα αποθήκευσης είναι μηδέν (οι πρώτες μπαταρίες από τους δυο πρώτους διαγωνισμούς αναμένεται να μπουν στην πρίζα προς το τέλος του έτους) και θα απαιτηθούν κάποια χρόνια μέχρι να δημιουργηθεί μια «κρίσιμη μάζα» μπαταριών. Εν τω μεταξύ το πρόβλημα των περικοπών ΑΠΕ θα διογκώνεται καθώς η ζήτηση για ηλεκτρισμό δεν ακολουθεί τους ταχείς ρυθμούς διείσδυσης νέων φωτοβολταϊκών . Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, οι περικοπές αναμένεται φέτος να διπλασιαστούν σε σχέση με το 2024 (όταν είχαν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το 2023), φτάνοντας τις 1.500 Γιγαβατώρες από 800 Γιγαβατώρες πέρυσι.

Οι βασικές κατευθύνσεις για τις περικοπές ΑΠΕ και τον μηχανισμό αντιστάθμισης

Για το λόγο εξίσου επείγον χαρακτήρα με τις μπαταρίες έχει προσλάβει και το ολιστικό πλαίσιο για τις περικοπές -συμπεριλαμβανομένου και του μηχανισμού αντιστάθμισης που θα έχει αναδρομική ισχύ από τις αρχές του έτους- που έχει επεξεργαστεί η Ομάδα Διοίκησης Έργου υπό τον καθηγητή του ΕΜΠ Σταύρο Παπαθανασίου. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το Πλαίσιο θα αποσαφηνίζει το μοντέλο συμμετοχής των ΑΠΕ στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και δη τις κατηγορίες έργων που μπαίνουν κατά προτεραιότητα στην αγορά Επόμενης Ημέρας και την Ενδοημερήσια αγορά και είναι εν πολλοίς θωρακισμένα από τις περικοπές. Αυτό ισχύει ήδη για έργα ΑΠΕ με ισχύ μικρότερη των 400 kW (ή 200 kW για έργα ΑΠΕ με ηλέκτριση από 1.1.2026) και έργα που είχαν ηλεκτριστεί πριν από τις 4 Ιουλίου 2019 (ημερομηνία-ορόσημο που προβλέπεται από την ευρωπαϊκή οδηγία), τα οποία απολάμβαναν προτεραιότητα κατανομής όταν ηλεκτρίστηκαν. Τα έργα με «προβάδισμα» χάνουν την προτεραιότητα όταν ολοκληρώνεται η σύμβασή τους. Προνομιακή «μεταχείριση» προβλέπεται και για τα έργα με μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας ρεύματος, αν και προτείνεται η θέση ορίου για τη ζήτηση ηλεκτρισμού που θα μπορεί να καλυφθεί με πράσινα PPA. Υπάρχει ακόμα εισήγηση για εξαίρεση από τις περικοπές των πολύ μικρών έργων (400 kW, με ηλέκτριση έως και τις 31.12.2025 και 200 kW, με ηλέκτριση από τις 1.1.2026), ενώ προτείνεται ευνοϊκή μεταχείριση και για τα μικρά υδροηλεκτρικά καθώς και τις μονάδες βιομάζας και βιοαερίου, με τον όρο επιστροφής στην Πολιτεία των «υπερεσόδων» από την μη εφαρμογή περικοπών σε αυτά.

Όσο για τον μηχανισμό αντιστάθμισης των περικοπών, θα στηρίζεται στη λογική ότι κάθε έργο ΑΠΕ θα έχει ένα αποδεκτό επίπεδο παραγωγής με βάση τις ώρες λειτουργίας του και στη βάση αυτού θα γίνεται σύγκριση με την πραγματική του παραγωγή. Αν κάποιο έργο έχει υποστεί περισσότερες περικοπές από το αναμενόμενο, θα αποζημιώνεται ή θα έχει λιγότερες περικοπές στο μέλλον. Αν πάλι παρήγαγε περισσότερο από το αναμενόμενο, θα υφίσταται μεγαλύτερες περικοπές.

Το σύνολο των υπολογισμών του μηχανισμού θα πραγματοποιείται σε ετήσια βάση απολογιστικά και τα εκκαθαριστικά σημειώματα με τις χρεοπιστώσεις θα εκδίδονται το αργότερο 6 μήνες μετά από τον ΔΑΠΕΕΠ.

Τι αλλάζει στην ΥΑ για τις μπαταρίες

Όσον αφορά στην ΥΑ για τις μπαταρίες, διατηρείται η κατανομή της δημοπρατούμενης ισχύος τόσο ανά κατηγορία έργων (κάτι που αφορά τόσο τις μπαταρίες που θα συνδεθούν στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ όσο και αυτές που θα «κουμπώσουν» στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ), όσο και με γεωγραφικά κριτήρια που λαμβάνουν υπόψη τον βαθμό κορεσμού των δικτύων και την κατανομή των φωτοβολταϊκών, ώστε να εγκατασταθούν οι μπαταρίες εκεί που χρειάζονται περισσότερο. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται μέγιστη ισχύς ανά περιφέρεια, με τα μεγαλύτερα πλαφόν να «απαντώνται» στη Δυτική Μακεδονία (425 MW έναντι 300 MW που προέβλεπε το σχέδιο της ΥΑ), στην Πελοπόννησο (400 ΜW έναντι 200 MW), στην Κεντρική Μακεδονία (400 MW έναντι 300) και στη Στερεά Ελλάδα (300 MW έναντι 200).

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ύψος των εγγυητικών επιστολών (που φέρεται να είχε προκαλέσει αντιδράσεις από μερίδα της αγοράς) διατηρείται  στα 200.000 ευρώ/ MW για τα έργα που θα συνδεθούν στο δίκτυο του ΑΔΜΗΕ και στα 50.000 ευρώ / MW για εκείνα πάνω στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, υπολογιζόμενες επί της μέγιστης ισχύος έγχυσης της μπαταρίας. Οι εγγυητικές επιστρέφονται εφόσον οι επενδυτές δεν ενταχθούν στις λίστες της κατά προτεραιότητας αξιολόγησης αιτημάτων για οριστική προσφορά σύνδεσης. Το όριο «αντισυγκέντρωσης» δηλαδή το πόση από τη δημοπρατούμενη ισχύ μπορεί να «κλειδώσει» ο κάθε επενδυτής αυξάνεται στα 250 MW (από 200 MW που προέβλεπε το υπό διαβούλευση κείμενο), ενώ διατηρείται στα 500 MW για το σύνολο των έργων που μπορεί να αναπτύξει κάποιος σε ορίζοντα 5ετίας, δηλαδή έως το 2030.

Οι κρίσιμες προθεσμίες

Οι ενδιαφερόμενοι που δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση για λήψη όρων σύνδεσης (εντός τριών μηνών από την δημοσίευση της πρόσκλησης για τα μεγαλύτερα έργα, ενώ για τα μικρότερα έργα η προθεσμία αυξάνεται στους 5 μήνες) εφόσον δουν τα έργα τους να επιλέγονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση ετοιμότητας εντός 18 μηνών (έναντι 14 μηνών που προβλεπόταν αρχικά).  Η μη τήρηση της προθεσμίας αυτής, όπως και η παραβίαση της ρήτρας αντισυγκέντρωσης συνεπάγεται την κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών

Διαβάστε ακόμη