Προ των πυλών βρίσκεται η υπουργική απόφαση που θα καθορίσει το πλαίσιο για τον Μηχανισμό Αντιστάθμισης Περικοπών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) βρίσκεται το ΥΠΕΝ. Η απόφαση αυτή αναμένεται να εκδοθεί μέσα στον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, με στόχο να αντιμετωπίσει τη μη ισόρροπη κατανομή των περικοπών σε παραγωγούς ΑΠΕ, αλλά και να διασφαλίσει μια πιο ομαλή και δίκαιη λειτουργία της αγοράς ενέργειας, όπως έκανε γνωστό ο Σταύρος Παπαθανασίου, Καθηγητής ΕΜΠ και επικεφαλής της Ομάδας Διοίκησης Έργου του ΥΠΕΝ, μιλώντας στη χθεσινή ειδική ημερίδα της WindEurope και της ΕΛΕΤΑΕΝ με τίτλο «Πρόσβαση στο Δίκτυο για τα Αιολικά Πάρκα: Περικοπές – Ευέλικτοι Όροι Σύνδεσης – Αδειοδότηση Σύνδεσης», η Υπουργική Απόφαση έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και αναμένεται να βγει σε δημόσια διαβούλευση το αμέσως επόμενο διάστημα, όπως επιβεβαιώνουν αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΝ.

Ο μηχανισμός αυτός είναι ιδιαίτερα κρίσιμος, καθώς οι περικοπές παραγωγής ΑΠΕ (curtailments) έχουν εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα για την εγχώρια αγορά. Αν και η σύνδεση νέων ανανεώσιμων έργων προχωρά με ταχείς ρυθμούς, η απουσία επαρκών μηχανισμών ελέγχου οδηγεί σε υπερπαραγωγή, η οποία επιβαρύνει τη λειτουργία του συστήματος και προκαλεί αναγκαστικές περικοπές σε ορισμένα έργα -κυρίως εκείνα που συνδέονται σε δίκτυο υψηλής τάσης

Στο πλαίσιο αυτό έχει συσταθεί μία επιτροπή με συμμετοχή όλων των φορέων της αγοράς ενέργειας (ρυθμιστικές αρχές, διαχειριστές συστημάτων, ενεργειακό χρηματιστήριο, φορείς κρατικών ενισχύσεων), έχει προτείνει τέσσερις βασικές παρεμβάσεις για τη διαχείριση των περικοπών.

Οι τέσσερις βασικοί άξονες της νέας ρύθμισης

Ενίσχυση της δυνατότητας ελέγχου των έργων ΑΠΕ μεσαίας τάσης

Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που έχουν εντοπιστεί είναι η αδυναμία ελέγχου των εγκαταστάσεων ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο μέσης τάσης. Αυτή η έλλειψη ελέγχου σημαίνει ότι οι περικοπές πλήττουν δυσανάλογα τα έργα υψηλής τάσης, ενώ τα έργα μέσης τάσης συνεχίζουν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η ανισορροπία:

Όλες οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ άνω των 400 kW θα πρέπει να είναι ρυθμιζόμενες, δηλαδή να μπορούν να λαμβάνουν εντολές περιορισμού από τους διαχειριστές. Οι παραγωγοί ΑΠΕ θα κληθούν να εγκαταστήσουν συστήματα απομακρυσμένης παρακολούθησης και ελέγχου (SCADA και EMS), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η παραγωγή τους μπορεί να προσαρμόζεται στις ανάγκες του συστήματος. Αυτές οι αλλαγές βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, με τους διαχειριστές και τους παραγωγούς να προετοιμάζονται για την υποχρεωτική εφαρμογή τους το επόμενο διάστημα.

Ανακατανομή των περικοπών και αποζημιώσεις

Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα που έχουν προκύψει είναι η άνιση κατανομή των περικοπών, που επηρεάζει δυσανάλογα τις εγκαταστάσεις υψηλής τάσης.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η αδικία, προβλέπεται η δημιουργία ενός μηχανισμού ανακατανομής περικοπών, ο οποίος θα λειτουργεί αναδρομικά, με στόχο την πιο δίκαιη διανομή των απωλειών μεταξύ των παραγωγών.

Ο μηχανισμός αυτός θα υπολογίζει τις περικοπές σε εννεάμηνη βάση, λαμβάνοντας υπόψη την αποδεκτή και την πραγματική παραγωγή κάθε έργου.

Η ανακατανομή θα επιτρέπει σε έργα που υπέστησαν δυσανάλογες απώλειες να λαμβάνουν αντιστάθμιση, είτε με τη μορφή ενεργειακών πιστώσεων, είτε μέσω κρατικής ενίσχυσης. Το Υπουργείο έχει ήδη επεξεργαστεί το σχετικό πλαίσιο και αναμένεται να το θέσει σε δημόσια διαβούλευση μέσα στις επόμενες ημέρες.

Εισαγωγή αρνητικών τιμών στην αγορά εξισορρόπησης

Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να εισαγάγει αρνητικές τιμές στην αγορά εξισορρόπησης, ένα μέτρο που εφαρμόζεται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές αγορές.

Σήμερα, η ελληνική αγορά δεν επιτρέπει αρνητικές τιμές, καθώς στο παρελθόν παρατηρήθηκαν καταχρηστικές πρακτικές ορισμένων παικτών.

Το νέο πλαίσιο θα επιτρέψει την προοδευτική εφαρμογή αρνητικών τιμών, αρχικά σε ελεγχόμενο βαθμό, με στόχο την πλήρη εφαρμογή από το β’ εξάμηνο του 2025.

Αυτό θα δώσει κίνητρο στους παραγωγούς ΑΠΕ να συμμετέχουν ενεργά στην αγορά εξισορρόπησης, συμβάλλοντας στη σταθερότητα του συστήματος.

Η επερχόμενη υπουργική απόφαση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την εξισορρόπηση της παραγωγής ΑΠΕ και την ομαλή λειτουργία της αγοράς. Τα νέα μέτρα στοχεύουν στη δικαιότερη κατανομή των περικοπών και την αποφυγή ακραίων περιπτώσεων υπερπαραγωγής, στη βελτίωση της ασφάλειας του συστήματος, ειδικά σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, και στην ενίσχυση της συμμετοχής των ΑΠΕ στην αγορά εξισορρόπησης, ώστε να μειωθεί η ανάγκη για παρεμβάσεις από τους διαχειριστές. Με τις ανακοινώσεις να αναμένονται μέσα στις επόμενες εβδομάδες, η ελληνική ενεργειακή αγορά εισέρχεται σε μια νέα φάση διαχείρισης των ΑΠΕ, με στόχο έναν πιο βιώσιμο και αποδοτικό μηχανισμό ισορροπίας του συστήματος.

Διαβάστε ακόμη