Σκεπτικισμό εξέφρασε ο υποψήφιος (και πιθανότερος) καγκελάριος της Γερμανίας και ηγέτης CDU, Φρίντριχ Μερτς (Friedrich Merz) σχετικά με τη στρατηγική για το πράσινο υδρογόνο στη γερμανική χαλυβουργία την περασμένη εβδομάδα – προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.

Ο πολιτικός του SPD, Λαρς Κλινγκμπέιλ (Lars Klingbeil), για παράδειγμα, χαρακτήρισε τα σχόλια του Μερτς ως «δηλητήριο για το μέλλον της Γερμανίας ως βιομηχανικής χώρας». Και ο Γιούργκεν Κέρνερ (Jürgen Kerner), δεύτερος πρόεδρος της IG Metall, χαρακτήρισε επίσης τις δηλώσεις του υποψήφιου καγκελάριου της CDU – CSU ως «ενοχλητικές».

Η ειδικός σε θέματα χάλυβα, Νικόλ Φόιγκτ (Nicole Voigt) τονίζει πόσο σημαντικό είναι να πετύχει ο πράσινος μετασχηματισμός στη βιομηχανία χάλυβα.

Η εταίρος της Boston Consulting Group (BCG) επισημαίνει τις εξελίξεις στο εξωτερικό: «Η Ινδία και η Κίνα παράγουν ήδη χάλυβα που μπορεί να ανταγωνιστεί τον γερμανικό χάλυβα από άποψη ποιότητας ή θα το κάνουν πολύ σύντομα». Η Ευρώπη δεν μπορεί να συμβαδίσει με την ίδια ποιότητα και το υψηλότερο κόστος.

Η ειδικός του κλάδου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Γερμανία σύντομα δεν θα μπορεί πλέον να διαφοροποιηθεί στην παγκόσμια αγορά με τον γκρίζο χάλυβα – δηλαδή με τη συνήθη μέθοδο παραγωγής. Το συμπέρασμά της είναι αντίστοιχα σαφές: «Η ευκαιρία βρίσκεται στον πράσινο χάλυβα – παγκοσμίως, αλλά κυρίως στην Ευρώπη».

Οι χαλυβουργικές εταιρείες της Γερμανίας έχουν λάβει συνολικά 7 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τις κυβερνήσεις των κρατιδίων για την πράσινη μετατροπή, σύμφωνα με την Handelsblatt.

Η Thyssen-Krupp Steel, η Salzgitter AG και η Arcelor-Mittal Germany έχουν ήδη ξεκινήσει την κατασκευή των νέων μονάδων άμεσης αναγωγής (DRI) ή τουλάχιστον έχουν πολύ συγκεκριμένα σχέδια για να το πράξουν. Ωστόσο, προϋπόθεση για τις επιδοτήσεις είναι οι χαλυβουργικές εταιρείες να στραφούν στην τεχνολογία υδρογόνου τα επόμενα χρόνια.

Πρόσθετο κόστος εκατοντάδων εκατομμυρίων

Οι σημερινές διακυμάνσεις των τιμών του υδρογόνου είναι προβληματικές: αντί της χαμηλότερης τιμής ανά χιλιόγραμμο που υπολογίζεται στις επιδοτήσεις, η τιμή είναι σήμερα υψηλότερη. Οι χαλυβουργίες της Γερμανίας, οι οποίες έχουν προκηρύξει κατά μέσο όρο περίπου 145.000 τόνους υδρογόνου για τις νέες εγκαταστάσεις τους, αντιμετωπίζουν απρογραμμάτιστες πρόσθετες δαπάνες εκατοντάδων εκατομμυρίων.

Ο υποψήφιος καγκελάριος της Ένωσης Μερτς είχε πιθανώς για το λόγο αυτό εντάξει στη συζήτηση και τις τεχνολογίες αποθήκευσης CO2. Συνέστησε να επικεντρωθούμε σε αυτό. Με τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS), το αέριο του θερμοκηπίου CO2 δεσμεύεται από την παραγωγή πριν απελευθερωθεί στο περιβάλλον και αποθηκεύεται αλλού.

Ωστόσο, η τεχνολογία αποθήκευσης CO2 ενέχει επίσης κινδύνους – ιδίως στη Γερμανία. «Τόσο η υποδομή αγωγών για τη μεταφορά CO2 όσο και οι χώροι αποθήκευσης για τις απαιτούμενες ποσότητες δεν είναι διαθέσιμοι – και θα πρέπει να κατασκευαστούν από την αρχή», λέει η Φόιγκτ, αξιολογώντας την τρέχουσα κατάσταση.

Η μετατροπή των χαλυβουργείων σε τεχνολογίες αποθήκευσης CO2 δεν θα είναι τόσο δαπανηρή όσο η κατασκευή των μονάδων άμεσης αναγωγής που θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή πράσινου χάλυβα στο μέλλον. Η BCG εκτιμά το κόστος επένδυσης για μια νέα μονάδα άμεσης αναγωγής με επακόλουθο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής χάλυβα σε 600 έως 800 εκατομμύρια ευρώ ανά εκατομμύριο τόνους παραγωγής χάλυβα. Αντίθετα, το κόστος επένδυσης για τη δέσμευση του άνθρακα στην υψικαμίνου είναι περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ.

Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, η εξοικονόμηση CO2 από την τεχνολογία δεν αντιστοιχεί ακόμη στις απαιτούμενες ποσότητες. Το τρέχον σχέδιο της γερμανικής χαλυβουργίας είναι να αποανθρακώσει δέκα εκατομμύρια τόνους χάλυβα μέχρι το 2030 με τη βοήθεια της άμεσης αναγωγής και των κλιβάνων ηλεκτρικού τόξου, λέει η εμπειρογνώμονας Φόιγκτ. «Αυτό θα μπορούσε να εξοικονομήσει περίπου το 60 τοις εκατό των άμεσων εκπομπών, εάν χρησιμοποιηθεί 100 τοις εκατό φυσικό αέριο».

Εάν η μέθοδος CCS χρησιμοποιηθεί για τις μονάδες αυτές, αναμένεται εξοικονόμηση λιγότερο από 20% σύμφωνα με την τρέχουσα κατάσταση της τεχνολογίας. «Ακόμη και αν το κόστος επένδυσης για τη χρήση του CCS είναι χαμηλότερο από ό,τι για την κατασκευή νέων μονάδων άμεσης αναγωγής, αυτό δεν πλησιάζει καν στην επίλυση του προβλήματος», λέει.

Με την άμεση αναγωγή, από την άλλη πλευρά, υπάρχει η δυνατότητα να γίνουμε ακόμη πιο πράσινοι με υδρογόνο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από τη στιγμή που οι κατασκευαστές τροφοδοτούν το πράσινο υδρογόνο στη διαδικασία, η αξία της εξοικονόμησης CO2 αυξάνεται σημαντικά. Ένας εκπρόσωπος της Thyssen-Krupp Steel τονίζει: «Όταν λειτουργεί πλήρως με πράσινο υδρογόνο, η μονάδα είναι σχεδόν κλιματικά ουδέτερη».

Είναι επίσης δυνατό να ξεκινήσει η παραγωγή αρχικά με φυσικό αέριο αντί για υδρογόνο. Σύμφωνα με τον κατασκευαστή χάλυβα, περίπου το 50 % των εκπομπών CO2 που παράγονται κατά τη συμβατική λειτουργία των υψικαμίνων μπορεί ήδη να αποφευχθεί κατά τη λειτουργία με φυσικό αέριο. Κατ’ αρχήν, ωστόσο, ο περαιτέρω πράσινος μετασχηματισμός της επιχείρησης χάλυβα είναι ανοιχτός σε όλες τις τεχνολογίες για τον όμιλο. Ωστόσο, η τεχνολογία και το κανονιστικό πλαίσιο για τη δέσμευση του CO2 δεν έχουν ακόμη φτάσει σε επίπεδο ωριμότητας που θα επέτρεπε συγκεκριμένο σχεδιασμό.

Στην περίπτωση της δέσμευσης του άνθρακα, η μέγιστη άμεση εξοικονόμηση θα μπορούσε να είναι 70% – και μέχρι στιγμής μόνο θεωρητικά. Η εμπειρογνώμονας χάλυβα Φόιγκτ πιστεύει ότι είναι εξαιρετικά αντιπαραγωγικό να γίνονται τώρα εικασίες για τεχνολογίες που, στην καλύτερη περίπτωση, δεν θα είναι έτοιμες για την αγορά για άλλα δέκα έως 15 χρόνια. «Πρέπει να δράσουμε τώρα και να ολοκληρώσουμε τις εγκαταστάσεις άμεσης αναγωγής που βρίσκονται υπό κατασκευή», απαιτεί.

Προς το παρόν, η αποθήκευση CO2 δεν είναι κατάλληλη για τον μετασχηματισμό της γερμανικής χαλυβουργίας σε μεγάλη κλίμακα. Κάποια στιγμή, ωστόσο, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δέσμευση των υπολειμματικών εκπομπών. «Τελικά, χρειαζόμαστε όλο το φάσμα των τεχνολογιών για να επιτύχουμε την απαλλαγή από τον άνθρακα έως το 2050», παραδέχεται.

Ακόμα ασαφές από νομικής άποψης

Ο Αντρέ Κέρνερ (André Körner), Διευθύνων Σύμβουλος και Country Manager της Arcelor-Mittal στη Γερμανία, λέει ότι μια γεφυρωτική επιλογή είναι η δέσμευση του CO2 από μια μονάδα άμεσης αναγωγής. Η μονάδα θα μπορούσε να λειτουργεί με φυσικό αέριο ή μεικτό αέριο.

Εξηγεί την τεχνολογία: «Το δεσμευμένο CO2 είναι πολύ πιο καθαρό από τα δεσμευμένα αέρια από την υψικαμίνου – και το CO2 θα μπορούσε να μεταφερθεί απευθείας από τις μονάδες παραγωγής μας στο Αμβούργο και τη Βρέμη και στη συνέχεια να εγχυθεί στο έδαφος στη Νορβηγία, για παράδειγμα». Όμως υπάρχει ακόμη ένα πρόβλημα προς το παρόν. «Από νομικής άποψης, η δυνατότητα αυτή δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Μεταξύ άλλων, λείπει ακόμη ο νόμος για τη διαχείριση του άνθρακα», λέει ο Κέρνερ.

Και το πιο σημαντικό σημείο: η λειτουργία με φυσικό αέριο θα πρέπει να επιτρέπεται για ορισμένο χρονικό διάστημα στις αποφάσεις χρηματοδότησης – διαφορετικά η χρηματοδότηση θα τεθεί σε κίνδυνο.

Διαβάστε ακόμη