Πλήθος ενεργειακών κοινοτήτων έχουν συσταθεί από το 2018, με τον θεσμό όμως κατά την διάρκεια των τελευταίων χρόνων να έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές. Μία από αυτές είναι η διάκριση ανάμεσα στις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) και τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (ΕΚΠ). Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το Green Tank, έχουν συσταθεί 1.742 ενεργειακές κοινότητες. Στην 6η ανασκόπηση του Green Tank για την αυτοπαραγωγή και τις ενεργειακές κοινότητες υπάρχουν αρκετά στοιχεία τόσο για τις θεσμικές εξελίξεις του προηγούμενου διαστήματος, όσο και για τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων, αλλά και τις προβλέψεις του ΕΣΕΚ για εκείνες. Σημαντικό εμπόδιο, ωστόσο, για τις ενεργειακές κοινότητες αποτελεί η δυσκολία σύνδεσης στο δίκτυο, λόγω έλλειψης ηλεκτρικού χώρου.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το προφίλ των έργων, το 98% της ηλεκτρισμένης ισχύος προέρχεται από εμπορικά έργα και μόλις το 2% από έργα αυτοπαραγωγής. Σύμφωνα με το Green Tank, η πλειονότητα των αιτήσεων από ενεργειακές κοινότητες που έχουν κατατεθεί αφορούν εμπορικά έργα. Εξαίρεση αποτελεί η φετινή χρονιά, καθώς μέχρι τώρα όλες οι καινούργιες αιτήσεις που έχουν κατατεθεί, 19 στο σύνολο, προήλθαν αποκλειστικά από έργα αυτοπαραγωγής ενεργειακών κοινοτήτων. Αξίζει να σημειωθεί πως το διάστημα 2022-2023 κατατέθηκαν μόνο 20 αιτήσεις για εμπορικά έργα και 405 αιτήσεις έργων αυτοπαραγωγής. Ωστόσο, το Green Tank διαπιστώνει πως «παρά το αυξημένο ενδιαφέρον για έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες, το ποσοστό ηλέκτρισης αυτών των έργων παραμένει πολύ χαμηλότερο συγκριτικά με το αντίστοιχο των εμπορικών έργων». Αυτήν την περίοδο επισημαίνεται στην έκθεση πως καταγράφεται στασιμότητα ως προς τις αιτήσεις έργων από ενεργειακές κοινότητες πανελλαδικά.  Στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας εντοπίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός ενεργειακών κοινοτήτων και ακολουθεί η Δυτική Μακεδονία, η οποία είναι πέμπτη σε ηλεκτρισμένη ισχύ, αλλά και πρώτη σε ποσοστό γνωστοποίησης αδυναμίας σύνδεσης έργων ενεργειακών κοινοτήτων (75%).

Να τονιστεί πως στα στοιχεία της έκθεσης αποτυπώνεται και το αμείωτο ενδιαφέρον των πολιτών και των επιχειρήσεων για έργα αυτοπαραγωγής. Ειδικότερα τους πρώτους επτά μήνες του 2024 κατατέθηκαν 10,934 αιτήσεις τέτοιων έργων ισχύος 133 MW, παρά το γεγονός πως θα υπήρξαν αλλαγές στον ενεργειακό συμψηφισμό.

Από τους ευρωπαϊκούς πόρους και συγκεκριμένα από το Πρόγραμμα Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΠΔΑΜ) 2021-2027 προβλέπεται χρηματοδότηση για έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες με τη σχετική πρόσκληση να είναι ανοιχτή έως και τις 31 Δεκεμβρίου για υποβολή αιτημάτων. Το Green Tank αναφέρει πως «σε σχέση με τους εθνικούς πόρους για τη χρηματοδότηση της Δίκαιης Μετάβασης που προέρχονται από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μόνο ένα πολύ μικρό μέρος αυτών προορίζεται για τις ενεργειακές κοινότητες στις λιγνιτικές περιοχές».

Να σημειωθεί πως πριν λίγες ημέρες στο συνέδριο που πραγματοποίησε η Δέσμη Ενεργειακών Κοινοτήτων (Δέσμη) που αποτελεί Πανελλαδικό φορέα εκπροσώπησης ενεργειακών κοινοτήτων ευρείας βάσης επισημάνθηκε μεταξύ άλλων η δυσκολία μικρών ενεργειακών κοινοτήτων να συνδεθούν στο δίκτυο, λόγω κορεσμού, ενώ επισημάνθηκε η ανάγκη προώθησης έργων αποθήκευσης, με υποστήριξη από δημόσιους πόρους.

Διαβάστε ακόμη