«Γκάζι» πατούν οι εμπλεκόμενοι φορείς για την ενεργοποίηση του Ταμείου Απανθρακοποίησης των Νησιών που αναμένεται να «ξεκλειδώσει» πόρους 2,3 δισ. ευρώ για την περίοδο 2024-2040 -όπως προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα– που θα προέλθουν από τη δημοπράτηση 25 εκατ. τόνων αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπών CO2. Η συνολική επενδυτική δαπάνη -με τη μόχλευση του ποσού αυτού και με ιδιωτικά κεφάλαια- εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 3,8 δισ. ευρώ σε βάθος οκταετίας, όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα των «Διαλόγων της Νισύρου» τον περασμένο μήνα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ενόψει της επίσημης υπογραφής της σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γενικής Διεύθυνσης Κλίματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Clima) και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) (που αναμένεται το αμέσως επίσημο διάστημα και θα σηματοδοτήσει την σύσταση του νέου αυτού χρηματοδοτικού μηχανισμού) «τρέχει» με εντατικούς ρυθμούς η απαραίτητη προεργασία ώστε να ωριμάσουν το ταχύτερο δυνατό τα project που έχει εντάξει για χρηματοδότηση το ΥΠΕΝ που εντάσσονται σε δέκα διακριτές κατηγορίες έργων. Σε αυτές περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, τα υπεράκτια αιολικά, η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων, οι υποβρύχιες διασυνδέσεις νησιών των Κυκλάδων στη Μέση Τάση, έργα υβριδικών σταθμών ΑΠΕ με αποθήκευση, υποδομές για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος για τα ελλιμενισμένα πλοία (cold ironing) και υποδομές για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων (cold ironing). Πρόσφατα εντάχθηκαν για χρηματοδότηση -της τάξης των 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Απανθρακοποίησης- και project για τη δημιουργία μικρών μονάδων αντλησιοταμίευσης στα νησιά που να συνδυάζουν αφαλάτωση και αντλησιοταμίευσης, στο πλαίσιο προώθησης «μεικτών» έργων που δεν προωθούν μόνο την απανθρακοποίηση αλλά και την κλιματική προσαρμογή και προωθούν τον καλύτερο εφοδιασμό των νησιών με νερό, αντιμετωπίζοντας και το πρόβλημα της λειψυδρίας που απειλεί να ενταθεί τα επόμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο της επιτάχυνσης των διαδικασιών εντάσσεται η πρόσφατη ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ ότι η Κυβερνητική Επιτροπή Έργων Στρατηγικής Σημασίας αποφάσισε να αναθέσει στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility – PPF) του Ταμείου -μεταξύ άλλων- το Ταμείο Απανθρακοποίησης.
Την ίδια στιγμή, σε εξέλιξη βρίσκεται ο σχεδιασμός για την εξειδίκευση των βασικών παραμέτρων και των πλάνων χρηματοδότησης των έργων σε κάθε κατηγορία, ώστε να προκύψει η αναλυτική εκτίμηση κόστους-οφέλους (Cost Benefit Analysis) από την οποία θα προσδιοριστεί το χρηματοδοτικό κενό (funding gap) για τα εν λόγω έργα και κατά συνέπεια το ύψος της κρατικής ενίσχυσης που απαιτείται κατά περίπτωση, με το υπόλοιπο ποσό του προϋπολογισμού των έργων να καλύπτεται από άλλους πόρους. Προκειμένου να ολοκληρωθεί η άσκηση αυτή, αναλύονται αντιπροσωπευτικά έργα σε κάθε κατηγορία. Όσον αφορά στα έργα ΑΠΕ στα νησιά, το επόμενο βήμα αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες που προαναφέρθηκαν είναι οι προκηρύξεις των έργων, με τις πρώτες εξ’ αυτών να αναμένονται τους επόμενους μήνες. Σημειώνεται ότι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των δράσεων ορίζεται από το τρίτο τρίμηνο του 2024 έως το τέταρτο τρίμηνο του 2030.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του ΕΣΕΚ, το Ταμείο Απανθρακοποίησης των Νησιών αποτελεί βασικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων του άρθρου 21 «Μετασχηματισμός του Αναπτυξιακού Υποδείγματος των Νησιών και Μετάβασή τους στην Κλιματική Ουδετερότητα» του Εθνικού Κλιματικού Νόμου. Το ύψος της χρηματοδότησης για τα έτη 2024-2030 που θα διατεθεί για την απανθρακοποίηση των νησιών του Ιουνίου και του Αιγαίου στην Ελλάδα από το Ταμείο εκτιμάται κατά προσέγγιση σε 2,3 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές, ενώ η συνολική δαπάνη εκτιμάται σε 5,6 δισ. ευρώ, ανάλογα και με την τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών κατά τη νομισματική αποτίμηση.
Διαβάστε ακόμη
