Η Ελλάδα θωρακίζεται ενεργειακά με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) να διεισδύουν ολοένα και περισσότερο στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Η συνεισφορά των καθαρών μορφών ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αποκτά βαρύνουσα σημασία, με το μερίδιό τους να φτάνει τον Ιούνιο στο 54,9%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του μηνιαίου δελτίου ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για τον Ιούνιο 2024, η συνολική παραγωγή ενέργειας ανήλθε στις 4.745 GWh, σημειώνοντας αύξηση 33,23% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Οι εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας επιβεβαιώνουν αυτή την τάση. Σύμφωνα με ανάλυση της Ember, η αιολική και ηλιακή ενέργεια έχουν ξεπεράσει τα ορυκτά καύσιμα το πρώτο εξάμηνο του 2024, παρέχοντας το 30% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ και η μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα ενισχύουν τις προοπτικές της Ελλάδας ως εξαγωγέα «πράσινης» ενέργειας. Ο ΑΔΜΗΕ, μέσω του 10ετούς επενδυτικού πλάνου ύψους 6 δισ. ευρώ, συνεχίζει να αναπτύσσει το ηλεκτρικό σύστημα και να ενισχύει την εισαγωγή περισσότερων μονάδων ΑΠΕ. Το πλάνο περιλαμβάνει διάφορες στρατηγικές και έργα που επικεντρώνονται στην αύξηση της χωρητικότητας, την ενίσχυση της αξιοπιστίας του δικτύου και την προώθηση της πράσινης ενέργειας. Οι διεθνείς διασυνδέσεις που αποτελούν κομβικό κρίκο σε αυτή την προσπάθεια θα επιτρέψουν στη χώρα να βρεθεί στην εμπροσθοφυλακή της πράσινης μετάβασης και να μετατραπεί σε ισχυρό εξαγωγέα «πράσινης» ενέργειας, συμβάλλοντας στη συνολική ευρωπαϊκή προσπάθεια για την καθαρή ενέργεια.
Τα πρωτεία στο ενεργειακό μείγμα κατέχουν οι ΑΠΕ με ποσοστό 46,8% (2.221 GWh) της συνολικής παραγωγής. Η αιολική ενέργεια συνεισέφερε το μεγαλύτερο μέρος, με 815 GWh που αντιστοιχούν στο 36,7% της παραγωγής από ΑΠΕ. Η φωτοβολταϊκή ενέργεια ακολούθησε με 259 GWh, που αντιστοιχούν στο 11,7% της παραγωγής ΑΠΕ, ενώ τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα προσέφεραν 82 GWh, δηλαδή το 3,7%. Ακολουθεί η θερμική παραγωγή με 42,4% της συνολικής παραγωγής (2.011 GWh) και τέλος τα υδροηλεκτρικά με ποσοστό 8,1% (386 GWh). Οι υπόλοιπες ποσότητες προήλθαν από άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σημειώνεται πως με βάση τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ τον Ιούνιο του 2024, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ανήλθε στις 4.830 GWh, με μέγιστη ζήτηση 9.420 MW στις 13 Ιουνίου και ελάχιστη ζήτηση 3.996 MW στις 3 Ιουνίου. Η ΔΕΗ κατέχει το 52,79% της αγοράς, ακολουθούμενη από τον Μυτιληναίο με 14,97%, την ΗΡΩΝ με 10,82%, την Elpedison με 5,80% και την NRG με 5,42%.
Το status quo στην Ευρώπη είναι ανάλογο. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια ξεπέρασαν για πρώτη φορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, φτάνοντας να αντιπροσωπεύουν το 30% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2024. Το πρώτο εξάμηνο του 2024, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα συνέχισε να μειώνεται, ακόμη και όταν η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ανέκαμψε. Η παραγωγή από ορυκτά καύσιμα μειώθηκε κατά 17% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα το 2023, αντιπροσωπεύοντας πλέον μόνο το 27% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, η παραγωγή από άνθρακα μειώθηκε κατά 24% και η παραγωγή από φυσικό αέριο κατά 14%. Αυτή η μείωση στην παραγωγή από ορυκτά καύσιμα συνέβη παρά την αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 0,7%.
Την κούρσα της μετάβασης οδηγούν στην Ευρώπη τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά. Η παραγωγή από φωτοβολταϊκά αυξήθηκε κατά 21% ή 25 TWh, ενώ η παραγωγή από αιολική ενέργεια αυξήθηκε κατά 9% ή 20 TWh. Συνολικά, η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκαν κατά 45 TWh, γεγονός που έδωσε το «σήμα» για να καλύψουν και να υπερβούν τη νέα ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, οδηγώντας σε μείωση της παραγωγής από ορυκτά καύσιμα. Σημειώνεται πως το πρώτο εξάμηνο του 2024, φωτοβολταϊκά και αιολικά παρήγαγαν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από τα ορυκτά καύσιμα σε δεκατρία κράτη μέλη της ΕΕ, με τέσσερα από αυτά να φτάνουν αυτό το ορόσημο για πρώτη φορά: Γερμανία, Βέλγιο, Ουγγαρία και Ολλανδία. Συνολικά, τα ανανεώσιμα ενεργειακά έργα παρήγαγαν το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ του 44% που καταγράφηκε το προηγούμενο έτος.
Η πτώση της παραγωγής από ορυκτά καύσιμα ήταν ιδιαίτερα έντονη σε πέντε κράτη μέλη με τις μεγαλύτερες αγορές ενέργειας στην ΕΕ, με τη μεγαλύτερη μείωση να σημειώνεται στη Γερμανία. Η παραγωγή από ορυκτά καύσιμα στη Γερμανία μειώθηκε κατά 16%, κυρίως λόγω της μείωσης της παραγωγής από άνθρακα κατά 28%. Στην Ιταλία, η παραγωγή από ορυκτά καύσιμα μειώθηκε κατά 21%, ενώ στην Ισπανία, η παραγωγή από φυσικό αέριο μειώθηκε κατά 34%. Τον Μάιο, η Ισπανία απέκτησε επίσης για πρώτη φορά πάνω από το 50% της ηλεκτρικής της ενέργειας από αιολική και ηλιακή ενέργεια. Παράλληλα με την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η παραγωγή από υδροηλεκτρικά εργοστάσια αυξήθηκε κατά 21% μετά από αρκετά χρόνια μειωμένης παραγωγής λόγω ξηρασίας. Οι χαμηλές εκπομπές ρύπων από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίστηκαν, με τις εκπομπές να μειώνονται κατά 17% το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα το προηγούμενο έτος.
Παρά την επιτυχία αυτή, η έκθεση υπογραμμίζει ότι η διατήρηση της τρέχουσας δυναμικής απαιτεί συνεχή πολιτική υποστήριξη και άρση των εμποδίων που σχετίζονται με τη σύνδεση των νέων ανανεώσιμων έργων στο δίκτυο. Προκειμένου η ΕΕ να πετύχει τους φιλόδοξους στόχους της για το κλίμα και την ενέργεια, είναι αναγκαίο να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις σε ΑΠΕ.
Διαβάστε ακόμη
