Ανησυχίες για την ασφάλεια τόσο στο σκέλος της ευρωπαϊκής πολιτικής, όσο και στο σκέλος του κλάδου της αιολικής ενέργειας έχει προκαλέσει η απόφαση του επενδυτικού ταμείου Luxcara με έδρα το Αμβούργο να αναθέσει για πρώτη φορά σε κινεζικό κατασκευαστή τουρμπίνων ένα έργο αιολικού πάρκου στη Βόρεια Θάλασσα.

Συγκεκριμένα, ο επενδυτής θέλει να εγκαταστήσει 16 ανεμογεννήτριες του κινεζικού κατασκευαστή Mingyang κοντά στο Borkum.

«Είμαστε οι πρώτοι, αλλά δεν θα είμαστε οι τελευταίοι που θα αναθέσουμε σε Κινέζους κατασκευαστές», δήλωσε στη Handelsblatt η διευθύνουσα σύμβουλος της Luxcara, Αλεξάντρα φον Μπέρνστοφ (Alexandra von Bernstorff).

Μέχρι τώρα, οι αιολικές επιχειρήσεις στα ανοικτά των ακτών της Γερμανίας κυριαρχούνταν από δυτικούς κατασκευαστές, αλλά οι Κινέζοι προμηθευτές εισέρχονται τώρα όλο και περισσότερο στην αγορά με ελκυστικούς όρους και ανταγωνιστική τεχνολογία.

Η Κομισιόν παρακολουθεί το έργο με ανησυχία, εν μέρει λόγω των νέων εξαρτήσεων, αλλά και επειδή οι Βρυξέλλες έχουν ανησυχίες για την ασφάλεια. Εμπειρογνώμονες σε θέματα Κίνας, όπως ο Λουκ Πάτεϊ (Luke Patey) από το Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών της Δανίας, προειδοποιούν ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σενάριο παρόμοιο με αυτό της κινεζικής τεχνολογίας στο ευρωπαϊκό δίκτυο 5G.

Ο Πάτεϊ δηλώνει πως «ο έλεγχος των ανεμογεννητριών και η παραγωγή δεδομένων είναι πολύ ευαίσθητα στην κινεζική επιρροή».

Οι εταιρείες στρέφονται σε Κινέζους παρόχους

Σύμφωνα με τη Handelsblatt, και άλλες γερμανικές εταιρείες εκμετάλλευσης αιολικών πάρκων βρίσκονται επίσης σε συζητήσεις με Κινέζους παρόχους.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο ενεργειακός όμιλος RWE με έδρα το Έσσεν. Ο λόγος είναι πως η ζήτηση για ανεμογεννήτριες είναι υψηλή, αλλά η προσφορά στην Ευρώπη είναι περιορισμένη. Σύμφωνα με τον επενδυτή Luxcara, δεν υπάρχει επομένως άλλη επιλογή από τη συνεργασία με Κινέζους κατασκευαστές.

Μια σημαντική συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στα μέσα Μαΐου. Ο Γιόχεν Άικχολτ (Jochen Eickholt), διευθύνων σύμβουλος της κατασκευάστριας εταιρείας ανεμογεννητριών Siemens Gamesa, είχε ζητήσει συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις (Valdis Dombrovskis). Ο Άικχολτ ήθελε να ευαισθητοποιήσει τον Ντομπρόβσκις σε αυτό που θεωρεί σημαντικό ζήτημα: την απειλή της κινεζικής πρόσβασης σε ανεμογεννήτριες στη Βόρεια Θάλασσα.

Η εγχώρια βιομηχανία αιολικής ενέργειας έχει κλονιστεί από κρίσεις και έχει κάνει τη ζωή δύσκολη για τον καθένα με έναν καταστροφικό τεχνολογικό αγώνα. Οι ηγέτες της παγκόσμιας αγοράς από την Κίνα κοιτούσαν επί μακρόν και επικεντρώνονταν κυρίως στην εγχώρια αγορά. Αλλά τώρα θα μπορούσε να υπάρξει μια καινοτομία στα ανοικτά των ακτών της Γερμανίας, προειδοποιεί ο Άικχολτ.

Στα τέλη του 2023, η Luxcara, ένα επενδυτικό ταμείο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κέρδισε τον διαγωνισμό για το αιολικό πάρκο Waterkant.

Με 16 ανεμογεννήτριες, η περιοχή είναι ένα από τα μικρότερα αιολικά πάρκα στη Βόρεια Θάλασσα, αλλά ο ενθουσιασμός είναι παρ’ όλα αυτά μεγάλος. Ο Άικχολτ φέρεται να προειδοποίησε τον Ντομπρόβσκις στη συνάντηση ότι η συνεργασία με τον κινεζικό κατασκευαστή τουρμπίνων Mingyang θα μπορούσε να αποτελέσει πύλη εισόδου της Κίνας στη γερμανική Βόρεια Θάλασσα.

Ο Ντομπρόβσκις φαίνεται στις Βρυξέλλες να συμμερίζεται τις ανησυχίες του επικεφαλής της Siemens Gamesa. Η Επιτροπή της ΕΕ αντιμετωπίζει εδώ και καιρό με σκεπτικισμό τις προσπάθειες της Κίνας να αποκτήσει πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές στην Ευρώπη. Αυτό περιλαμβάνει ένα αιολικό πάρκο στην ανοικτή θάλασσα, λόγω του μεγέθους του και μόνο.

Η υπόθεση Luxcara είναι ένα παράδειγμα της δύσκολης σχέσης με την Κίνα. Η Λαϊκή Δημοκρατία παράγει εταιρείες που αναστατώνουν τις παγκόσμιες αγορές, συχνά χάρη στις γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις. Πριν από δέκα χρόνια, η κινεζική κυβέρνηση προσδιόρισε δέκα βασικούς τομείς στους οποίους οι δικές της εταιρείες θα έπρεπε να γίνουν ηγέτες της παγκόσμιας αγοράς με την υποστήριξη του κράτους. Η αιολική βιομηχανία είναι ένας από αυτούς.

Οι Κινέζοι πάροχοι είναι συχνά πολύ ευνοϊκά τιμολογημένοι. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχουν ανησυχίες ότι ο κύριος στόχος της Κίνας είναι να διεισδύσει σε κρίσιμες υποδομές στην Ευρώπη. Η συζήτηση αυτή διεξάγεται εδώ και χρόνια σε σχέση με τη συμμετοχή του κινεζικού ομίλου Huawei στα γερμανικά δίκτυα 5G. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη αποκλείσει την εταιρεία από τα δίκτυά τους. Τώρα υπάρχει μια παρόμοια συζήτηση στον κλάδο της αιολικής ενέργειας.

Στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη η αιολική ενέργεια

Η Κίνα διαθέτει μακράν τις μεγαλύτερες παραγωγικές δυνατότητες για ανεμογεννήτριες. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας, αντιπροσώπευε το 60% του συνόλου των 163 γιγαβάτ (GW) παγκοσμίως πέρυσι. Η Ευρώπη ακολουθεί με 19% και οι ΗΠΑ με 9%.

Εκτός Ασίας, οι Siemens Gamesa, Vestas και GE έχουν προβάδισμα μέχρι στιγμής στα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Αλλά τους τελευταίους μήνες, οι Κινέζοι ανταγωνιστές πιέζουν έντονα στη μεγαλύτερη αγορά αιολικής ενέργειας εκτός Κίνας: την Ευρώπη. Υπάρχει μεγάλος φόβος ότι θα επαναληφθεί η μοίρα της τοπικής βιομηχανίας φωτοβολταϊκών. Δεν έχει απομείνει τίποτα από τους πρώην ηγέτες της παγκόσμιας αγοράς, όπως η Solarworld και η Co. Αντιθέτως, πάνω από το 90% των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων προέρχεται πλέον από την Κίνα.

Η αιολική ενέργεια είναι στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη. Δεν είναι μόνο θέμα προώθησης της προστασίας του κλίματος, αλλά και απελευθέρωσης της ηπείρου από την εξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα σε απολυταρχίες όπως η Ρωσία. Η αιολική ενέργεια πρόκειται να γίνει η σημαντικότερη πηγή ενέργειας της Ευρώπης.

Αυτός είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο κορυφαίοι διαχειριστές αιολικών είναι πεπεισμένοι σε συνέντευξή τους στην Handelsblatt: «Οι Κινέζοι κατασκευαστές ανεμογεννητριών εισέρχονται στην αγορά, δεν υπάρχει άλλος τρόπος». Τα περιθώρια κέρδους για τα έργα είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικά, ιδίως στην υπεράκτια αγορά. Πολλά έχουν ήδη ακυρωθεί – δεν αποδίδουν πλέον λόγω του αυξημένου κόστους.

Οι κινεζικές εταιρείες αιολικής ενέργειας με τις ευνοϊκές προσφορές τους έρχονται την κατάλληλη στιγμή. Η ενεργειακή εταιρεία RWE με έδρα το Έσσεν επισκέφθηκε πρόσφατα και τη Mingyang, «μια εξαιρετική ευκαιρία για την οικοδόμηση σχέσεων», γράφει ο διευθύνων σύμβουλος της RWE Offshore, Σβεν Ούλτερμέλεν (Sven Utermöhlen), σε ανάρτησή του στο LinkedIn.

Όταν ρωτήθηκε σχετικά με μια σχεδιαζόμενη συνεργασία, η εταιρεία απάντησε: «Ενόψει της ισχυρής επέκτασης των υπεράκτιων αιολικών δυνατοτήτων παγκοσμίως, πρέπει να κατανοήσουμε ποια προϊόντα μπορούν να προσφέρουν οι Ασιάτες προμηθευτές και αν αυτά θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μας από άποψη τεχνολογίας, ποιότητας, ασφάλειας και αποδοτικότητας». Ωστόσο, αυτό βρίσκεται ακόμη στην αρχή.

Η τιμή δεν ήταν «ο καθοριστικός παράγοντας στην απόφασή μας», λέει το αφεντικό της Luxcara, η φον Μπέρνστοφ. «Η Mingyang ήταν η μόνη εταιρεία που προσέφερε χρόνο παράδοσης 18 μεγαβάτ έως το 2028 και ήταν σε θέση να τον τηρήσει». Αυτό περιγράφει το δίλημμα που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή αιολική βιομηχανία: προφανώς δεν υπάρχει τρόπος να παρακάμψουμε την Κίνα.

Η Κομισιόν έχει ξεκινήσει έρευνα για τους Κινέζους κατασκευαστές ανεμογεννητριών. Στόχος είναι να αναλυθούν οι επιδοτήσεις που έλαβαν οι εταιρείες από τη Λαϊκή Δημοκρατία. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναλάβουμε ό,τι συνέβη με τις ηλιακές κυψέλες για ηλεκτρικά οχήματα, τις ανεμογεννήτριες ή τα σημαντικά τσιπ», δήλωσε η Επίτροπος για τον Ανταγωνισμό Μαργκαρέτε Βεστάγκερ.

Η Luxcara λέει ότι έχει ερευνήσει διεξοδικά την κινεζική εταιρεία για ενδείξεις παράνομων επιδοτήσεων, ντάμπινγκ τιμών ή μη συμμόρφωσης με τα περιβαλλοντικά πρότυπα. Ωστόσο, εμπειρογνώμονες όπως ο Λουκ Πάτεϊ από το Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών της Δανίας, ο οποίος ερευνά, μεταξύ άλλων, την πρόοδο της κινεζικής αιολικής βιομηχανίας στην Ευρώπη, πιστεύουν ότι είναι πολύ δύσκολο να διερευνηθεί μια κινεζική εταιρεία αιολικής ενέργειας για παράνομες επιδοτήσεις.

Διαβάστε ακόμη