Σε κατάσταση συναγερμού είναι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς οι Διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η υψηλή παραγωγή πράσινης ενέργειας και η χαμηλή ζήτηση για ρεύμα τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας δημιουργούν ένα εκρηκτικό τοπίο στην αγορά.
Τις τελευταίες ημέρες επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις όσων έλεγαν εδώ και αρκετούς μήνες ότι το φαινόμενο των περικοπών της ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) θα κορυφωθεί αυτή την περίοδο. Οι υψηλές περικοπές είναι μονόδρομος για τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ), καθώς σε διαφορετική περίπτωση ελλοχεύει ο κίνδυνος των γενικευμένων διακοπών στην ηλεκτροδότηση.
Από την πλευρά της αγοράς, οι μαζικές περικοπές ανατρέπουν τα επιχειρησιακά σχέδια και προκαλούν εκτεταμένες ζημίες στους παραγωγούς ΑΠΕ, οι οποίοι βλέπουν με απόγνωση να εντείνεται το φαινόμενο, χωρίς να διακρίνεται στον ορίζοντα η αναγκαία πολιτική βούληση από το ΥΠΕΝ να επιλεχθεί μια ρεαλιστική και εφικτή λύση στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί από τα συσσωρευμένα λάθη των τελευταίων ετών στο σχεδιασμό της αγοράς.
Εκ των πραγμάτων, η εικόνα που μεταδίδεται από επενδυτές είναι ότι ουσιαστικά δεν υφίσταται μοντέλο αγοράς. Οι παρεμβάσεις που έκανε το ΥΠΕΝ στο νόμο που υπερψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα από τη Βουλή, εκτιμάται ότι δεν λύνουν το πρόβλημα.
Την περασμένη Κυριακή, οι περικοπές στην παραγωγή πράσινης ενέργειας ξεπέρασαν ακόμα και τα 4 μεγαβάτ (MW) στην αιχμή τους, φθάνοντας τα 4,5 MW περίπου, Περικοπές έγιναν για 11 ώρες μέσα στη διάρκεια της ημέρας. Συνολικά, προσέγγισαν τις 40 γιγαβατώρες (GWh), όταν στο σύνολο του 2023 είχαν ανέλθει στις 250 GWh περίπου. Ενδεικτικό της έντασης του φαινομένου είναι η απορριπτόμενη ενέργεια από ΑΠΕ ξεπέρασε την ενέργεια που απορροφήθηκε. Με άλλα λόγια, πήγε χαμένη η περισσότερη από τη μισή ηλεκτρική ενέργεια που παράχθηκε την Κυριακή από ΑΠΕ.
Τη Δευτέρα, το φαινόμενο ομαλοποιήθηκε σχετικά, καθώς οι περικοπές προσέγγισαν το 1,5 GW. Περικοπές έγιναν για 8 ώρες περίπου μέσα στην ημέρα. Όπως επισημαίνουν στο energygame.gr πηγές της αγοράς, οι περικοπές αναμένεται να είναι αυξημένες την Κυριακή και τη Δευτέρα του Πάσχα, καθώς τα φορτία (ζήτηση) είναι αυτή την περίοδο σε δραματικά ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Το συγκεκριμένο διήμερο, οι περικοπές ενδέχεται να ανέλθουν ακόμα και στα επίπεδα των 5 GW περίπου, ειδικά οι καιρικές συνθήκες οδηγήσουν σε αυξημένη παραγωγή ενέργειας από τα αιολικά πάρκα Η ζήτηση ίσως κινηθεί στα επίπεδα των 3.000 – 3.500 MW.
Υψηλές περικοπές εκτιμάται ότι θα υπάρξουν όλα τα Σαββατοκύριακα του Μαΐου, καθώς και στα Σαββατοκύριακα του Ιουνίου. Το φαινόμενο θα κοπάσει το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου με την αύξηση της ζήτησης που θα προέλθει από την τουριστική κίνηση και θα αναζωπυρωθεί από τον Σεπτέμβριο.
Πηγές της αγοράς τονίζουν ότι ενώ υπάρχουν κίνητρα για τη βελτίωση της κατάστασης, αυτό που λείπει η πολιτική βούληση για την επίλυση των προβλημάτων, χωρίς μάλιστα να υπάρχει μια επαρκής εξήγηση αυτής της στάσης. Εκτιμάται ότι έργα αυτόνομης αποθήκευσης (standalone) ηλεκτρικής ενέργειας σε μπαταρίες, ισχύος έως και 5 GW περίπου, μπορούν άμεσα να μπουν στη χονδρική αγορά, εφόσον πάρουν όρους σύνδεσης, με τους επενδυτές να είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν στην υλοποίηση τους με ίδια κεφάλαια, χωρίς δηλαδή να αναμένουν κάποιο είδος επιδότησης.
Επισημαίνεται ότι για φωτοβολταϊκά πάρκα που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο χρόνος απόσβεσης μιας επένδυσης για την εγκατάσταση μπαταρίας μπορεί να είναι μόλις ένα έτος, ενώ στα αυτόνομα έργα ο αντίστοιχος χρόνος απόσβεσης υπολογίζεται σε τέσσερα έτη περίπου.
Πέρα πάντως, από τον κρίσιμο ρόλο της αποθήκευσης, αυτό που επίσης έχει όλο και μεγαλύτερη σημασία είναι τα μέτρα που θα κατευθύνουν έστω ένα τμήμα της ζήτησης στις ώρες της ημέρας που υπάρχει αυξημένη παραγωγή από ΑΠΕ, ώστε και οι καταναλωτές να απολαμβάνουν χαμηλότερες τιμές, αλλά και να μην τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των επενδύσεων στην καθαρή ενέργεια.