Η Ευρώπη έχει μια χρυσή ευκαιρία να ηγηθεί στην πράσινη μετάβαση υιοθετώντας την τεχνολογία υδρογόνου. Ενώ η Κίνα κυριαρχεί στις μπαταρίες και τα φωτοβολταϊκά, η Ευρώπη διαθέτει προβάδισμα χάρη στη στρατηγική της για το υδρογόνο που ξεκίνησε το 2020. Ωστόσο, για να εδραιώσει τον ηγετικό της ρόλο, χρειάζεται να ξεπεράσει αρχαϊκές αντιλήψεις για αυτή την ανατρεπτική τεχνολογία.
Γι’ αυτό το σκοπό, σε άρθρο του Euractiv παρατίθενται 10 προκαταλήψεις σχετικά με το υδρογόνο, από τις οποίες πρέπει να απαλλαγούμε, καθώς εισερχόμαστε στην «κρίσιμη ώρα» για την ενεργειακή μετάβαση και την ευρωπαϊκή θέση στην παγκόσμια αγορά:
- Η ιστορία επιτυχίας του υδρογόνου ήταν απλώς μια έκρηξη
Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο. Ενώ οι Ευρωπαίοι ξεκίνησαν την επανάσταση του υδρογόνου με τη συνεκτική στρατηγική τους το 2020, σε όλο τον κόσμο οι χώρες έχουν αρχίσει να επενδύουν σημαντικά στο υδρογόνο και η Ευρώπη υστερεί πλέον έναντι των μεγάλων παικτών όσον αφορά μια σωστή στρατηγική μείωσης κινδύνου. - Το υδρογόνο δεν μπορεί να εκπληρώσει την υπόσχεσή του
Η τεχνολογία του υδρογόνου δεν μπορεί να λειτουργήσει απευθείας, μέσα σε μόλις λίγα χρόνια. Η εξυγίανση της παγκόσμιας οικονομίας είναι θέμα χρόνου και υπομονής. Είναι επίσης ένα τεράστιο έργο για την ανθρωπότητα που απαιτεί πρωτοφανή οικονομική στήριξη. - Το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι έτοιμο και επαρκές
Το τεράστιο έργο για την ψήφιση της δέσμης μέτρων Fit-for-55 είναι σαφώς εκτιμητέο. Αλλά πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο, και αυτό πρέπει να γίνει άμεσα και αποφασιστικά. Επιπλέον, εξακολουθούν να λείπουν εξαιρετικά σημαντικά στοιχεία, όπως ορισμοί, συστήματα πιστοποίησης και τυποποίησης, τα οποία πρέπει να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό. - Τα έργα υδρογόνου δεν είναι τραπεζικά
Είναι αλήθεια ότι παρά την έκρηξη των έργων υδρογόνου που έχουν ανακοινωθεί σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη δεν συνέπεσε με ανάλογη αύξηση των τελικών επενδυτικών αποφάσεων (FID). Υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό, αλλά, κυρίως, πολλά από αυτά έχουν επιβαρυνθεί από τις πληθωριστικές τιμές και είναι δέσμια ρυθμιστικών αλυσίδων. Ο πληθωρισμός επηρεάζει όλες τις αγορές, αλλά περισσότερο τις εκκολαπτόμενες, ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν ακόμη να κάνουν πολλά για να μειώσουν το ρυθμιστικό βάρος. - Η τιμή του υδρογόνου είναι πολύ υψηλή
Η τιμή του υδρογόνου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Η ενεργειακή κρίση ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία επιδείνωσε την κατάσταση. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να καταπολεμήσουν αυτή την κατάσταση. Εν τω μεταξύ, καθώς η βιομηχανία υδρογόνου αναπτύσσεται, θα επωφεληθεί από τις φυσικές οικονομίες κλίμακας – όπως όλες οι καθαρές τεχνολογίες του 21ου αιώνα. - Το δίκτυο του υδρογόνου είναι πολύ ακριβό
Πρόσφατοι αριθμοί δείχνουν ότι η διαλείπουσα ανανεώσιμη ενέργεια – η οποία συνεχίζει να αυξάνεται- θα δημιουργήσει αυξανόμενα προβλήματα για τα δίκτυα της Ευρώπης. Αυτό οδηγεί σε κόστος διαχείρισης του δικτύου, κόστος συμφόρησης και υψηλά επίπεδα περικοπών. Η αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου είναι εξαιρετικά δαπανηρή, ενώ οι επενδύσεις σε πρόσθετες υποδομές όπως το υδρογόνο θα μπορούσαν να μειώσουν το συνολικό κόστος και, κατά συνέπεια, την επιβάρυνση των φορολογουμένων. Αυτό συμβαδίζει με την επείγουσα ανάγκη για δυνατότητες αποθήκευσης που θα μπορούσαν εύκολα να καλυφθούν από λύσεις υδρογόνου. - Το υδρογόνο θα πρέπει να περιορίζεται στους στόχους της βιομηχανίας
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η βιομηχανία είναι ο πιο κατάλληλος κλάδος για τις πρώτες εφαρμογές του πράσινου και καθαρού υδρογόνου. Ωστόσο, όταν το υδρογόνο είναι στο σύστημα, θα είναι επίσης επιθυμητό και χρησιμοποιήσιμο και για άλλες εφαρμογές. Το υδρογόνο δεν θα διέπει όλους τους τομείς, αλλά μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κόστους σε όλους τους τομείς. - Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου είναι έτοιμη
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο. Ο πρώτος διαγωνισμός προκηρύχθηκε με επιτυχία και η μαζική υπερκάλυψή του αποτελεί σημαντικό μήνυμα προς την αγορά. Ωστόσο, χωρίς μια πραγματική στρατηγική μείωσης κινδύνου για το υδρογόνο παράλληλα με την τράπεζα, η Ευρώπη δεν θα παραμείνει ανταγωνιστική. Άλλες γεωγραφικές περιοχές έχουν καταλήξει σε απλά και ρεαλιστικά συστήματα χρηματοδότησης που συμβάλλουν στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων. - Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου αποσύρονται από επενδύσεις σε υδρογόνο
Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελούν σημαντικούς μοχλούς των επενδύσεων σε υδρογόνο σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς χρειάζονται υδρογόνο για τις τεχνικές τους διαδικασίες – και μπορούν τελικά να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο με λύσεις υδρογόνου. Ωστόσο, οι τρέχουσες γεωπολιτικές κρίσεις έχουν οδηγήσει σε μια άνετη κατάσταση για τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα έχει μόνο αυξηθεί. Σε συνδυασμό με μια πληθώρα επιδοτήσεων που συνεχίζουν να λαμβάνουν, δεν υπάρχει κανένα κίνητρο να αλλάξουν αυτή την πορεία. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να καταλάβουν ότι η συνέχιση των επιδοτήσεων για τις ορυκτές λύσεις χωρίς την ανακατεύθυνση των χρημάτων για πράσινες και καθαρές λύσεις δεν θα αλλάξει τίποτα σε αυτή την κατάσταση. - Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ηλεκτρική ενέργεια πρέπει να έρχονται πρώτα
Αυτό είναι προφανώς αλήθεια. Αυτό που δεν είναι αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι αυτή η πορεία δράσης έρχεται χωρίς σημαντικό, απαγορευτικό πρόσθετο κόστος. Το μεγαλύτερο από τα οποία είναι η επένδυση-μαμούθ που απαιτείται για τις σχετικές υποδομές. Η επένδυση αποκλειστικά στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας είναι πιο ακριβή και απαιτεί περισσότερες κρίσιμες πρώτες ύλες από ό,τι η διαφοροποίηση των ενεργειακών μας αναγκών σε ένα δεύτερο, βασισμένο στο υδρογόνο, σύστημα. Απαιτούνται επειγόντως μέτρα που βασίζονται σε πράσινα και καθαρά μόρια. Εάν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έρθουν πρώτες – και θα έπρεπε – τότε η αποθηκευτική ικανότητα και η πρόσθετη ικανότητα μεταφοράς (μέσω αγωγών) αποτελούν μέρος του πακέτου.
Η τεχνολογία του υδρογόνου έρχεται για να διευκολύνει την επανάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και όχι για να την ανταγωνιστεί.