Οι χώρες πρόσθεσαν πέρυσι επίπεδα ρεκόρ πράσινης ενέργειας, αλλά η πρόοδος παραμένει άνιση και απέχει από το ρυθμό που απαιτείται για να επιτευχθεί ο παγκόσμιος στόχος του τριπλασιασμού της δυναμικότητας μέχρι το τέλος της δεκαετίας, σύμφωνα με νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA). Η Κίνα και η ηλιακή ενέργεια κυριάρχησαν.
Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έφτασε τα 473 γιγαβάτ πέρυσι, ανεβάζοντας την παγκόσμια δυναμικότητα στα 3,87 τεραβάτ, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του IRENA που εδρεύει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Προειδοποίησε όμως ότι η αύξηση αυτή είναι «άνισα κατανεμημένη σε όλο τον κόσμο» και παραμένει «μακριά από τον στόχο τριπλασιασμού της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» που έθεσαν οι παγκόσμιοι ηγέτες πέρυσι στη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP28 στο Ντουμπάι.
Η επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθοδηγήθηκε και πάλι από την Ασία, με μερίδιο 69% (326 GW), και ιδίως από την Κίνα, της οποίας η δυναμικότητα αυξήθηκε κατά 63%, φθάνοντας τα 298 GW. Αυτό αντανακλά ένα «κραυγαλέο χάσμα» με άλλες περιοχές, δήλωσε ο IRENA, «αφήνοντας πίσω τη συντριπτική πλειοψηφία των αναπτυσσόμενων χωρών, παρά τις τεράστιες οικονομικές και αναπτυξιακές ανάγκες».
Η πρόοδος δεν κινείται αρκετά γρήγορα – Χρειάζονται επειγόντως παρεμβάσεις
Η ανάπτυξη στην Αφρική «ωχριά σε σύγκριση», με αύξηση 4,6%, φθάνοντας σε συνολική δυναμικότητα 62 GW. Ο γενικός διευθυντής του IRENA, Francesco La Camera, χαιρέτισε την «εξαιρετική αύξηση» της δυναμικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά προειδοποίησε ότι τα στοιχεία «χρησιμεύουν ως προφητικό σημάδι ότι η πρόοδος δεν κινείται αρκετά γρήγορα ώστε να προστεθούν τα απαιτούμενα 7,2 TW ανανεώσιμης ενέργειας εντός των επόμενων επτά ετών».
Ο κόσμος πρέπει να προσθέσει 7,2 TW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να φτάσει τις 11 TW δυναμικότητας μέχρι το 2030, που συνεπάγεται ο τριπλασιασμός του στόχου.
«Χρειάζονται επειγόντως παρεμβάσεις πολιτικής και μια παγκόσμια διόρθωση πορείας για να ξεπεραστούν αποτελεσματικά τα διαρθρωτικά εμπόδια και να δημιουργηθεί τοπική αξία στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να μένουν πίσω σε αυτή την πρόοδο», δήλωσε η La Camera.
«Τα μοτίβα συγκέντρωσης τόσο στη γεωγραφία όσο και στην τεχνολογία απειλούν να εντείνουν το χάσμα της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για την επίτευξη του στόχου τριπλασιασμού».
Για την Κίνα, ο IRENA διαπίστωσε ότι η «αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα της ηλιακής και αιολικής ενέργειας έναντι της παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και φυσικό αέριο έγινε ο βασικός μοχλός ανάπτυξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές».
«Στην ΕΕ, η ενισχυμένη εστίαση της πολιτικής και οι αυξημένες ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια αποτέλεσαν τους κύριους καταλύτες για την ταχεία ανάπτυξη, εκτός από την αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα του κόστους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έναντι των εναλλακτικών πηγών ορυκτών καυσίμων», σημειώνει.
Η ηλιακή ενέργεια κυριαρχεί, ακολουθεί η αιολική
Άλλες περιοχές που σημείωσαν «σημαντική επέκταση» ήταν η Μέση Ανατολή με αύξηση 16,6% και η Ωκεανία με αύξηση 9,4%. Η ηλιακή ενέργεια συνεχίζει να «κυριαρχεί» στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αντιπροσωπεύοντας το 73% του συνόλου πέρυσι, φτάνοντας τα 1,4 TW.
Η αιολική ενέργεια ακολούθησε με μερίδιο 24% της επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά σημείωσε σημαντικό ορόσημο καθώς η παγκόσμια δυναμικότητα έφτασε το 1 TW. Η Κίνα και οι ΗΠΑ κυριάρχησαν στην ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας.
Ο IRENA δήλωσε ότι απαιτείται «μαζική κλιμάκωση της χρηματοδότησης και ισχυρή διεθνής συνεργασία» για να επιταχυνθεί επαρκώς η ενεργειακή μετάβαση ώστε να επιτευχθεί ο στόχος.
