O ταυτοχρονισμένος ενεργειακός συμψηφισμός (net-billing) θα αποτελέσει το νέο βασικό μοντέλο εφαρμογής αυτοκατανάλωσης ενέργειας με χρήση συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από ιδιώτες και επιχειρήσεις, καθώς το μοντέλο του net metering οδεύει προς το τέλος του.
Όπως αναφέρει στο energygame.gr ο μηχανολόγος μηχανικός, υπεύθυνος πωλήσεων της εταιρείας SENIP, Αντώνης Ιγνατιάδης, ο ενεργειακός συμψηφισμός είναι σαφώς το πιο ευνοϊκό μοντέλο λειτουργίας για τους καταναλωτές καθώς παρέχει τη δυνατότητα συμψηφισμού της συνολικής ενέργειας που έχει παράξει ο σταθμός ΑΠΕ με αυτήν που κατανάλωσε χωρίς να συμπεριλαμβάνει στον υπολογισμό του τον χρόνο κατανάλωσης. Δεν υπάρχει τιμολόγηση της αξίας της ενέργειας, αλλά μόνο συμψηφισμός της στην βάση της ενέργειας (kWh).
Ο μόνος περιορισμός που ισχύει αποτελεί η τελική περίοδος συμψηφισμού που είναι τα 3 έτη. Ήδη, ο Ν. 5037/2023 έχει περιορίσει αρκετά τα όρια άσκησης του δικαιώματος αυτού σε 10,8 Kw για τα οικιακά συστήματα και 100 Kw για τις επιχειρήσεις.
Το net-billing ή αλλιώς ο ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός αποτελεί ένα πιο περιοριστικό πλαίσιο, καθώς η ενέργεια που εγχέεται στο δίκτυο λόγω της αδυναμίας ταυτοχρονισμού τιμολογείται σε μια χαμηλότερη αξία (συνήθως της χονδρικής) από αυτήν που αγοράζει εν τέλει ο καταναλωτής όταν δεν υπάρχει οικία παραγωγή για την κάλυψη των αναγκών του. Το εκτιμώμενο όφελος περιορίζεται και ταυτόχρονα αποκτά ιδιαίτερη σημασία η όσο το δυνατόν κατανομή των φορτίων του καταναλωτή σε στιγμές που η παραγωγή μπορεί να καλύψει τη ζήτηση.
Σημαντική παράμετρος αποτελεί πλέον και η αποθήκευση σε μικρή ή μεγάλη κλίμακα. Όπως αναφέρει ο κ. Ιγνατιάδης, η τοποθέτηση συστήματος αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να αυξήσει την αυτονομία της εγκατάστασης και με αυτόν τον τρόπο να μειώσει την αλληλεπίδραση και εν τέλει την εξάρτηση από το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Η αποθήκευση θα μπορούσε να αποτελείται από έναν μικρό σταθμό (10 kWh) σε μία οικιακή εγκατάσταση που θα κάλυπτε τον καταναλωτή προσφέροντάς του αυτονομία της τάξεως του 80-90% η έναν κεντρικό σταθμό αποθήκευσης και ελέγχου που θα εξυπηρετούσε δεκάδες η εκατοντάδες οικίες και ορισμένες επιχειρήσεις.
Για τις επιχειρήσεις το όριο άσκησης του δικαιώματος του ενεργειακού συμψηφισμού έχει περιοριστεί στα 100 Kw και έχει αφαιρεθεί η δυνατότητα άσκησης του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net-metering). Παράλληλα με τις παρεμβάσεις αυτές, στο Ν.5037/2023 περιγράφηκε σε αρχικό βαθμό το γενικό πλαίσιο των δυνατοτήτων και των ορίων του net billing για τις επιχειρήσεις. Εκεί δεν τέθηκε άνω όριο στην αιτούμενη ισχύ εγκατάστασης και ορίστηκε πως η πλεονάζουσα ενέργεια που δεν θα ταυτοχρονίζεται θα τιμολογείται στην τιμή περίπου των 65 ευρώ / Mwh. Η σχετική Υπουργική Απόφαση που θα διευκρινίζει και θα περιγράφει αναλυτικά το παραπάνω πλαίσιο, αναμένεται μέσα στο επόμενο διάστημα.
Σύμφωνα με τον κ. Ιγνατιάδη, το μοντέλο του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού απαιτεί περισσότερη μελέτη των καταναλώσεων, όχι όμως με την συνήθη μορφή της εξέτασης των ετήσιων αναγκών όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, αλλά της ωριαίας κατανομής της μέσα στο έτος. Στη μελέτη επίσης συμπεριλαμβάνεται η ύπαρξη η όχι αποθηκευτικής δυνατότητας αλλά και η χρησιμοποίηση μεικτών τρόπων παραγωγής ενέργειας.
Ο ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός ανταμείβει τον καταναλωτή και παραγωγό, που μετατραπεί σε μια περισσότερο ανεξάρτητη ενεργειακή οντότητα, ενώ του παρέχει τη δυνατότητα πώλησης της περίσσειας ενέργειας. Σταδιακά, επικρατεί η λογική της ωριαίας αξίας της τιμής της ενέργειας και της διαφοροποίησης του κόστους ανά καταναλωτή, ακόμα και αν η τελική σωρευτική ενέργεια είναι ίδια.
Οι ευκαιρίες άσκησης του δικαιώματος του παραγωγού δεν σταματούν για τους καταναλωτές, καθώς, όπως υπογραμμίζει ο κ. Ιγνατιάδης, με μια λεπτομερή ανάλυση του προφίλ ζήτησης της αξιολόγησης των ιδιαίτερων αναγκών και της βέλτιστης διαστασιολόγησης ενός σταθμού παραγωγής και αποθήκευσης που θα εξυπηρετεί ένα ή περισσότερα μέρη, είναι δυνατή η σημαντική βελτίωση του κόστους ενέργειας και η θωράκιση του καταναλωτή έναντι των διακυμάνσεων των τιμών του ρεύματος.