Το 2023 ήταν ένας έτος «ευφορίας» για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα στην Ελλάδα, όπως σημείωσε ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος στο forum HELEXPO DIALOGUES, στα πλαίσια του Renewable Energy Tech. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή αγορά είχε διαρκείς κλυδωνισμούς και ήρθε αντιμέτωπη με προκλήσεις: η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για υπεράκτια αιολικά, οι υψηλές τιμές και οι ελλείψεις προϊόντων που σημειώθηκαν σε όλο το φάσμα της εν λόγω αλυσίδας άσκησαν μεγάλη πίεση σε εταιρείες και έργα. Ο κ. Λαδακάκος με αφορμή αυτή τη θέση επεσήμανε ότι η χώρα πρέπει να αντλήσει διδάγματα από τις κρίσεις που καταγράφηκαν στις πιο προηγμένες στην τεχνολογία των offshore χώρες και να ανεβάσει ταχύτητες σε ορισμένες κατευθύνσεις.

Πρώτα απ’ όλα αναφέρθηκε στη σωστή αρχιτεκτονική των διαγωνισμών. Ειδικότερα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο ο χρόνος υλοποίησης των έργων και τα μεγέθη έργων αλλά και η ανάγκη προσαρμογής των τιμών στα μεταβαλλόμενα πληθωριστικά κόστη. Τέλος, χρειάζεται να θεσπιστεί ένας σαφές πλαίσιο γύρω από το ζήτημα των περικοπών ώστε να μην προκαλείται σύγχυση στο επενδυτικό κοινό.

Στη συνέχεια, ήρθε εκ νέου στο προσκήνιο το ζήτημα των υποδομών. Όπως σχολίασε ο κ. Λαδακάκος σήμερα κανένα λιμάνι της Ελλάδας δεν είναι σε θέση να υποδεχτεί και να εξυπηρετήσει ένα θαλάσσιο αιολικό πάρκο. Αυτό το ζήτημα φυσικά δεν αφορά μόνο τα λιμάνια, αλλά άπτεται στη βάση όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Και επειδή η μάχη είναι με τον χρόνο πρέπει όπως δήλωσε «το κράτος να εξάψει βεβαιότητα, αλλά να βρεθούν και τα κατάλληλα επενδυτικά σχήματα τα οποία θα ξεκινήσουν να εξελίξουν τις υποδομές». Να επιβεβαιώσει δηλαδή το κράτος τις τις μεγάλες προσδοκίες της αγοράς, λαμβάνοντας εγκαίρως τις αναγκαίες πρωτοβουλίες, τόσο για την ταχεία υλοποίηση των επόμενων βημάτων που προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο, όσο και για την ενίσχυση των απαραίτητων υποδομών και την προσαρμογή της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας

Ο ρόλος της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων) δεν θα μπορούσε να βρίσκεται έξω από την εξίσωση και ο κ. Λαδακάκος έκανε ιδιαίτερη μνεία σε αυτόν σημειώνοντας πως χρειάζεται ενίσχυση με περισσότερους πόρους (χρήματα, προσωπικό, ευελιξία). Όπως δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, κ. Αριστοφάνης Στεφάτος «η ΕΔΕΥΕΠ δουλεύει εντατικά και με ταχείς ρυθμούς σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, ξένους φορείς και επενδυτικά σχήματα, ώστε να υπάρξουν τα υπεράκτια πλωτά πρώτα έργα το 2030-32». Σχετικά με τα σταθερής έντασης θαλάσσια αιολικά πάρκα, είπε πως έχουν εκδοθεί ήδη οι δύο πρώτες άδειες στην περιοχή Αλεξανδρούπολης -Σαμοθράκης τα οποία είναι για 600 MW και είπε πως αυτά τα πρώτα έργα θα μπουν στο σύστημα ηλεκτροδότησης. Οι «φωνές» διαμαρτυρίας στις τοπικές κοινωνίες σχετικά με τα θαλάσσια αιολικά πάρκα είναι εύλογο να υπάρχουν κατά τον κ. Λαδακάκο, ιδίως από τη στιγμή που ένα έργο τέτοιας εμβέλειας τίθεται σε δημόσια διαβούλευση. Ωστόσο, η ένστασή του αφορά τα αντισταθμιστικά, διότι δεν πρέπει να περάσει το μήνυμα πως τα αιολικά είναι κάτι μη επιθυμητό.

Η εξέλιξη του κόστους επίσης είναι κάτι που χρειάζεται να βρίσκεται υπό διαρκή παρακολούθηση. Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του και ο υπουργός του ΥΠΕΝ, Θεόδωρος Σκυλακάκης η εγκατάσταση των πάρκων θέλει υπομονή για να μειωθούν οι τιμές της τεχνολογίας. «Δεν πρέπει να κινηθούμε με υπέρμετρη ταχύτητα. Μπορούμε όμως να κάνουμε όλες τις προπαρασκευαστικές ενέργειες έγκαιρα, ώστε όταν έρθει η ώρα να πετύχουμε τις καλύτερες δυνατές τιμές και ενδιαφέρον». Η δημιουργία εφοδιαστικών αλυσίδων που θα δημιουργήσουν εγχώρια παραγωγή. Κρίσιμο είναι επίσης για το κομμάτι που αφορά τη βιομηχανική παραγωγή να σταθεροποιηθεί κάπου η κούρσα του μεγέθους των ανεμογεννητριών.

Τέλος, ο κ. Λαδακάκος είπε ότι πρέπει να βλέπουμε μπροστά. Για παράδειγμα φαίνεται πως κερδίζει διαρκώς έδαφος η παραγωγή υδρογόνου μέσω υπεράκτιων και χερσαίων αιολικών πάρκων με έργα που δεν θα είναι απαραίτητα διασυνδεδεμένα στο δίκτυο. «Τα νούμερα δείχνουν ότι αυτό στο μέλλον μπορεί να είναι ανταγωνιστικό, αφού ξεπερνά τα προβλήματα ηλεκτρικού χώρου». Οι διασυνδέσεις είναι επίσης ένα κρίσιμο στοίχημα. Ο κ. Λαδακάκος ξεχώρισε τον Green Aegean Interconnector διότι εξυπηρετεί το αφήγημα της χώρας να γίνει εξαγωγέας πράσινης ενέργειας. Το εξυπηρετεί διότι συνδέει την Ελλάδα με τα κέντρα κατανάλωσης στην Βόρεια Ευρώπη, ανοίγοντας τον ηλεκτρικό χώρο.

Ο κ. Στεφάτος σημείωσε ότι δεν θα σταθεροποιηθεί η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας αν δεν μπουν στην εξίσωση τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. «Η χώρα μας γνωρίζουμε ότι διαθέτει το καλύτερο δυναμικό στην ευρύτερη περιοχή και γι’ αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να το υποτιμήσουμε και να το αφήσουμε ανεκμετάλλευτο. Η πίεση για πράσινη ενέργεια δεν είναι μόνο σε μας είναι και σε πολλούς άλλους οπότε καταλαβαίνετε ότι έχουμε πραγματικά ανταγωνιστικό αιολικό δυναμικό», κατέληξε.