Τη διενέργεια μελετών τεχνικής σκοπιμότητας προετοιμάζει ο ΔΕΣΦΑ όσον αφορά το mega project του αγωγού μεταφοράς «πράσινου» υδρογόνου Ελλάδας- Βουλγαρίας. Στελέχη που παρακολουθούν το έργο εξηγούν στο energygame.gr πως αυτή την περίοδο αξιολογείται περαιτέρω η δυνατότητα πρόσθετων ευκαιριών χρηματοδότησης για την ανάπτυξή του, με έμφαση στα αρχικά του στάδια. Σε δεύτερη φάση -εντός τους 2024- θα εκπονηθούν οι μελέτες τεχνικής σκοπιμότητας και θα εξεταστεί η συμμετοχή του έργου στο κοινοτικό πρόγραμμα CEF Energy για τη χρηματοδότηση των μελετών του, ως πρώτο βήμα. Ο ΔΕΣΦΑ συμμετέχει στη διαμόρφωση των εξελίξεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο (EHB, ECHA, Hydrogen Europe), ενώ παράλληλα συνεργάζεται με το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας και τη ΡΑΑΕΥ, με σκοπό τη βέλτιστη ενσωμάτωση της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας και την ανάπτυξη της εθνικής στρατηγικής για το υδρογόνο.
Εντός των συνόρων, ο διαχειριστής προωθεί το έργο «Dedicated H2 Backbone» αφορά την κατασκευή ενός νέου αγωγού μήκους 540 χλμ. αποκλειστικά για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου. Πρόκειται για ένα έργο με συνολικό προϋπολογισμό που αγγίζει το 1 δισ. ευρώ και ορίζοντα υλοποίησης έως το 2030. Ο αγωγός αναμένεται να ξεκινάει από το νότιο τμήμα της Ελλάδας και να φτάνει στο σημείο διασύνδεσης του ΕΣΦΑ με τη Βουλγαρία, όπου θα συνδέεται με τον αποκλειστικό αγωγού υδρογόνου της Bulgartransgaz ο οποίος αντίστοιχα περιλαμβάνεται στη λίστα PCIs της Επιτροπής βάσει του νέου κανονισμού TEN-Ε, επιτρέποντας έτσι όχι μόνο τη σύνδεση των κέντρων ζήτησης και προσφοράς υδρογόνου στην Ελλάδα αλλά και την εξαγωγή του πλεονάζοντος υδρογόνου που παράγεται και εγχέεται στο ελληνικό δίκτυο. Ο νέος αγωγός θέτει τις βάσεις για την ανάπτυξη του εθνικού συστήματος υδρογόνου, καθώς δύναται να συνδεθεί με τους κλάδους του συστήματος που είναι έτοιμοι για το υδρογόνο (Αγωγός προς Δυτική Μακεδονία, διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας), προωθώντας σημαντικά την ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής, ενώ προβλέπεται να συνιστά βασικό σκέλος ενός ευρύτερου Διαδρόμου Υδρογόνου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, για τον οποίο ο ΔΕΣΦΑ συνεργάζεται ήδη με τους διαχειριστές που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία.
Το «Dedicated H2 Backbone» εντάχθηκε πρόσφατα στη λίστα Έργων Κοινού (Ευρωπαϊκού) Ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (PCIs) σύμφωνα με τον νέο Κανονισμό για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα για την Ενέργεια (TEN-E Regulation), που υποστηρίζει τον εκσυγχρονισμό της διασυνοριακής ενεργειακής υποδομής της Ευρώπης για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, γεγονός που αντανακλά την πλήρη εναρμόνιση του έργου με την ενεργειακή πολιτική της Ε.Ε. και τη σημασία του σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όλοι οι νέοι αγωγοί του ΔΕΣΦΑ αναπτύσσονται με προδιαγραφές συμβατές με τη μεταφορά υδρογόνου σε ποσοστό έως και κατά 100%, με τον Αγωγό προς τη Δυτική Μακεδονία να αποτελεί τον πρώτο στην Ελλάδα και έναν από τους πρώτους στην Ευρώπη που είναι 100% έτοιμοι για το υδρογόνο. Με αντίστοιχες προδιαγραφές μπαίνει στη φάση της κατασκευής και ο διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας.
Ο νέος διασυνδετήριος αγωγός, με συνολικό μήκος 123 χλμ., θα συνδέει τα εθνικά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας, που διαχειρίζονται οι ΔΕΣΦΑ και Nomagas (κρατική εταιρεία μεταφοράς φυσικού αερίου της Βόρειας Μακεδονίας). Το ελληνικό τμήμα του αγωγού, μήκους ~56 χλμ, θα ξεκινά από την περιοχή της Νέας Μεσημβρίας Θεσσαλονίκης (όπου και θα γίνει η διασύνδεση με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου) και θα καταλήγει στην περιοχή των Ευζώνων/Γευγελής, όπου θα εγκατασταθεί νέος συνοριακός Μετρητικός Σταθμός με εκτιμώμενη δυναμικότητα 430.000 Nm3. Από εκεί θα ξεκινά το τμήμα του αγωγού στην επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας, μήκους ~66 χλμ., το οποίο θα καταλήγει στην περιοχή του Νεγκοτίνο. Σημειώνεται πως η αρχική χωρητικότητα του αγωγού θα είναι 1,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, με δυνατότητα επέκτασης στα 3 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.
Ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας
Ο διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας είναι ο δεύτερος αγωγός στην Ελλάδα που θα μπορεί να μεταφέρει έως και 100% υδρογόνο και θα αποτελεί μέρος της υποδομής υδρογόνου της χώρας, συμβάλλοντας στην ενεργειακή μετάβαση και την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου στη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
Ο ΔΕΣΦΑ συνεργάζεται στενά με την ομόλογό του στη Βόρεια Μακεδονία, Nomagas, για την ομαλή και συντονισμένη ανάπτυξη του έργου, το οποίο μπαίνει στους επόμενους μήνες σε τροχιά υλοποίησης, ώστε να ενταχθεί στο σύστημα το 2025, βάσει των προβλέψεων του Προγράμματος Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ για την περίοδο 2023-2032. Ο Διαχειριστής έχει αναθέσει στη Σωληνουργεία Κορίνθου, θυγατρική της Cenergy Holdings, σύμβαση αξίας άνω των 27 εκατ. ευρώ για την κατασκευή και προμήθεια περίπου 56χλμ. σωλήνων χάλυβα ευθείας ραφής βυθισμένου τόξου (LSAW), 30 ιντσών, που αφορά την ανάπτυξη του ελληνικού μέρους της διασύνδεσης.
Υπενθυμίζεται πως πέραν της υλοποίησης του ελληνικού σκέλους, ο ΔΕΣΦΑ έχει αναλάβει την επίβλεψη της κατασκευής του έργου και στο τμήμα της γειτονικής χώρας. Στην παρούσα φάση, τόσο ο ΔΕΣΦΑ όσο και η Nomagas βρίσκονται στο στάδιο αξιολόγησης των προσφορών για την κατασκευή του έργου, στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία αντίστοιχα.
Η συγκεκριμένη επένδυση θα ενισχύσει περαιτέρω τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης για τη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη, καθώς θα δημιουργήσει νέες ενεργειακές διαδρομές για την περιοχή και παράλληλα θα αξιοποιήσει τις υποδομές φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ, όπως ο Τερματικός Σταθμός LNG στη Ρεβυθούσα, το FSRU Αλεξανδρούπολης και συνολικά το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου:
- παρέχοντας πρόσβαση στην εισαγωγή LNG από πολλαπλές πηγές, ενισχύοντας τη διαφοροποίηση και την ασφάλεια του εφοδιασμού στην περιοχή
- θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω ολοκλήρωση της αγοράς φυσικού αερίου τόσο στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων όσο και στην ΕΕ
Αναφορικά με την επέκταση προς τη Σερβία, σημειώνεται πως ο ΔΕΣΦΑ συμβάλλει ενεργά στην εμβάθυνση της ενεργειακής συνεργασίας στη ΝΑ Ευρώπη, με το συγκεκριμένο έργο να ενισχύει σημαντικά τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής.
Το υδρογόνο αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο – κλειδί στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα της Ευρώπης έως το 2050. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την ανάπτυξη υποδομών υδρογόνου σε όλη την αλυσίδα αξίας και η διαμόρφωση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου αποτελούν δύο βασικούς άξονες για την ωρίμανση της εν λόγω αγοράς.
