Μπορεί η τουριστική ανάπτυξη να συνυπάρξει με την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στο τοπίο; Μπορεί ένας προορισμός να μη χάσει την ομορφιά και την ελκυστικότητά του; Η απάντηση είναι θετική και η Ισπανία δείχνει το δρόμο!
Για να κερδηθεί το στοίχημα της πράσινης μετάβασης στην Ευρώπη και των μηδενικών εκπομπών το 2050, έχει ξεκινήσει σε όλα τα κράτη μέλη ένας αγώνας δρόμου για την επιτάχυνση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ του νέου στόχου για 42,5% διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 (ήταν 32%), αν και οι χώρες της ΕΕ καλούνται να αγωνιστούν για το 45% – στόχος που υποστηρίζεται επίσης από την Επιτροπή στο πλαίσιο του Σχέδιο REPowerEU.
Για να επιτευχθεί ο στόχος, εκτός από μεγάλες επενδύσεις και γρήγορες αδειοδοτήσεις χρειάζεται η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών που πολλές φορές μπαίνουν εμπόδιο στην ανάπτυξη νέων ΑΠΕ, δημιουργώντας με ενστάσεις και δικαστικές αντιδικίες μεγάλες καθυστερήσεις.
Μία από τις επιδιώξεις ώστε να γίνει πράξη η αύξηση της παραγωγής πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη είναι η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών. Η τουριστική ανάπτυξη συνήθως είναι ένας από τους λόγους που οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν, αφού κάποιες δεν θεωρούν πως συμβάλλουν στον τουρισμό οι μεγάλες ανεμογεννήτριες των αιολικών πάρκων.
Ήρθε ο πρώτος Wind Ecotourism Guide
Η απάντηση στο πρόβλημα, έρχεται από την Ισπανία και είναι ο eco-τουρισμός.
Τα αιολικά πάρκα Acciona Energía El Perdón, στη Sierra del Perdón (Ναβάρα) και το Alto de Abara, στην Coaña (Αστούριες), είναι δύο από τους πρωταγωνιστές του πρώτου Wind Ecotourism Guide που εκδόθηκε στην Ισπανία.
Αυτές οι δύο εγκαταστάσεις έχουν ενσωματωθεί στον οδηγό, που παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες, ως αποτέλεσμα των «προσπαθειών» που καταβάλλει η εταιρεία ώστε «τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να ενσωματωθούν στις αγροτικές περιοχές στις οποίες βρίσκονται, συμβάλλοντας στη δημιουργία θετικού αντίκτυπου σε αυτές».
Ο στόχος αυτού του εγχειριδίου, που προωθείται από το κίνημα Vientos de Futuro, σε συνεργασία με την Wind Business Association και τον εκδοτικό όμιλο Planetas, είναι να προωθήσει την ουσιαστική συνύπαρξη μεταξύ του ιστορικού και περιβαλλοντικού περιβάλλοντος των περιοχών στις οποίες βρίσκονται τα πάρκα των κατοίκων του και του υποδομές που προορίζονται για την παραγωγή πράσινης ενέργειας.
Έτσι, τα δύο πάρκα της Acciona Energía που εμφανίζονται στον οδηγό χαρακτηρίζονται καλά ενσωματωμένα με το αγροτικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται.
Στον οδηγό μαζί με τα αιολικά πάρκα μπορεί κάποιος να διαβάσει για την ιστορική και φυσική κληρονομιά σε μια περιήγηση σε δέκα ισπανικές αγροτικές τοποθεσίες: Cañones del Sil (Ourense), Coaña (Asturias), El Bierzo (León), Huérmeces (Burgos), Medinaceli (Soria), Rueda de Jalón y Borja (Σαραγόσα), Sierra da Capela (A Coruña), Sierra del Perdón (Ναβάρα) και Terra Alta (Tarragona).
Ποια είναι τα δύο πάρκα
Το αιολικό πάρκο El Perdón είναι το πρώτο εμπορικό αιολικό πάρκο στην Ισπανία και βρίσκεται σε μια από τις πιο πολυσύχναστες τουριστικές περιοχές γύρω από την πρωτεύουσα της Ναβάρα.
Όσον αφορά το αιολικό πάρκο Alto de Abara, στον δήμο της Αστούριας Coaña, βρίσκεται στο κέντρο της διαδρομής του οδηγού που εκτείνεται κατά μήκος του ποταμού Navia και του όρους Jarrio, μια φυσική άποψη της παραλιακής πεδιάδας της Αστούριας.
Το Ειδικό Χωροταξικό μια ευκαιρία
Στην Ελλάδα, οι ΑΠΕ δεν γίνονται εύκολα δεκτές από τις τοπικές κοινωνίες φέρνοντας καθυστερήσεις και εμπόδια στη γρήγορη ανάπτυξη που απαιτείται. «Πιο κοντά» τον τουρισμό με τις ΑΠΕ φέρνει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό (ΕΧΠ-Τ), το οποίο έχουν προετοιμάσει τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού.
Σύμφωνα με το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο η δημιουργία Οργανωμένων Μορφών Ανάπτυξης Τουρισμού (ΟΜΑΤ) επιτρέπεται στο σύνολο της επικράτειας (πέραν κάποιων εξαιρέσεων), ενώ σε κάθε τύπο ΟΜΑΤ αντιστοιχεί και μια εκδοχή «ήπιας ανάπτυξης» στις οποίες επίσης προωθείται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων.
Ειδικά σε Οργανωμένες Μορφές Ανάπτυξης Τουρισμού και συμπληρωματικών δραστηριοτήτων (ΟΜΑΤ) προτείνεται να επιτρέπονται αιολικές εγκαταστάσεις, με τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τουριστικού φορέα. Επιπλέον, αιολικοί σταθμοί θα μπορούν να ενσωματωθούν σε Μικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας, όπως και σε επιχειρηματικά πάρκα τουριστικών δραστηριοτήτων.
Στο σχέδιο του ΕΧΠ απαιτείται να θεσπισθούν κανονισμοί και να δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας υφιστάμενων και νέων κτιρίων φιλοξενίας, εστίασης και αναψυχής.
Ωστόσο, ταυτόχρονα η ανάπτυξη των ΑΠΕ σε τουριστικές μονάδες θα ενσωματώσει την εικόνα των ανεμογεννητριών στην ομορφιά της φύσης και την πολυτέλεια, δημιουργώντας ένα προϊόν που θα απευθύνεται σε πελάτες με περιβαλλοντικές ανησυχίες.
