Το σοβαρό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από εγχώριους και διεθνείς ομίλους για την κατασκευή μονάδων παραγωγής εξοπλισμού για υπεράκτια αιολικά πάρκα θέλει να στηρίξει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με την απόφαση για νέο γύρο πιλοτικών έργων, μετά τα δύο πρώτα που προωθούνται ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης. Στελέχη του υπουργείου υποστηρίζουν πως «για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 1970 εκδηλώνεται ισχυρό ενδιαφέρον για βιομηχανικές επενδύσεις στη χώρα μας σε τομείς που συνδέονται με τα υπεράκτια αιολικά πάρκα». Προσθέτουν πως «για να προχωρήσουν αυτές οι επενδύσεις θα χρειαστεί να στηριχθεί η ζήτηση μέχρι το 2030 – 2032 όταν και εκτιμάται πως θα ξεκινήσουν να αναπτύσσονται τα μεγαλύτερα υπεράκτια αιολικά».
Γι’ αυτό το λόγο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης έχει αποφασίσει να προχωρήσει το ΥΠΕΝ σε πρόσθετες άδειες πιλοτικών, δηλαδή μικρότερων, υπεράκτιων αιολικών πάρκων την προσεχή διετία. Ούτως ή άλλως μόνο με πιλοτικά έργα που θα υλοποιηθούν με διαδικασίες – αστραπή θα επιτευχθεί ο στόχος των 2 GW από υπεράκτια αιολικά μέχρι το 2030. Ωστόσο θα χρειαστούν περισσότερες πρωτοβουλίες, σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση, για την επιτάχυνση των επενδύσεων. Σε μια πρόσφατη ανάλυση της εξειδικευμένης εταιρείας συμβούλων Wood Mackenzie αναφέρονταν πως η μέση διάρκεια ωρίμανσης μιας επένδυσης σε υπεράκτιο αιολικό, εκτός Κίνας, είναι τουλάχιστον δέκα χρόνια. Το 2030 απέχει μόλις επτά χρόνια ενώ ήδη σε κάποιες περιοχές (Κρήτη, Διαπόντια Νησιά στο Ιόνιο, κ.ά.) έχουν ήδη εκδηλωθεί αντιδράσεις κατά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Τόσο στο ΥΠΕΝ, όσο και στην αγορά ενέργειας υποστηρίζουν πως χωρίς την ανάπτυξη εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας δεν πρόκειται να προχωρήσει το φιλόδοξο σχέδιο για εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων ισχύος 12,4 GW μέχρι το 2040 που παρουσιάστηκε πρόσφατα. Μια ιδέα για το τι σημαίνει εγχώρια εφοδιαστική αλυσίδα είχε δώσει πρόσφατα ο γενικός γραμματέας Ενέργειας Αρ. Αϊβαλιώτης. Όπως είχε γράψει «θα χρειαστούν ναυπηγεία, για τα πλωτά μέρη των εγκαταστάσεων, μεταλλικές κατασκευές, ρότορες, ηλεκτρομηχανολογικά, κατάλληλα λιμάνια, ρυμουλκά, γερανοί, συστήματα μετρήσεων, ραντάρ, υποβρύχια καλώδια, θα δημιουργηθεί ένα ολόκληρο επιχειρηματικό οικοσύστημα».
Εγχώριοι όμιλοι όπως η Βιοχάλκο έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για νέες γραμμές παραγωγής που συνδέονται με τα υπεράκτια αιολικά, ενώ και διεθνείς «παίκτες» έχουν περάσει τις πόρτες του ΥΠΕΝ. Μια μελέτη που παρουσίασε πρόσφατα το ΙΟΒΕ υπολογίζει πως το πρόγραμμα για τα υπεράκτια μπορεί να προσθέσει 1,9 δισ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ, με 44.000 νέες θέσεις εργασίας. Οι επενδύσεις μέχρι το 2030 εκτιμώνται στα έξι δισ. ευρώ και αυξάνονται στα 28 δισ. ευρώ μέχρι το 2050.
Λόγω μεγέθους (κάθε μία πλωτή ανεμογεννήτρια ισχύος 15 MW καταλαμβάνει επιφάνεια αντίστοιχη με ένα πλοίο της ακτοπλοϊας) και άλλων τεχνικών απαιτήσεων, τα πλωτά υπεράκτια αιολικά έχουν αναγκαστικά υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία. Δεν είναι και τόσο συμφέρουσα η κατασκευή και μεταφορά του τεράστιου μεταλλικού σκελετού σε ναυπηγεία του εξωτερικού. Γι’ αυτό και θεωρείται μονόδρομος η ανάπτυξη εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας, νέες υποδομές στα λιμάνια, νέα τεχνογνωσία στα ελληνικά ναυπηγεία, ένα ολόκληρο οικοσύστημα.
Στο σχέδιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων περιλαμβάνονται 25 περιοχές, συνολικής έκτασης 2.172 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που μπορούν να στηρίξουν ελάχιστη ισχύ 12,4 GW. Λόγω του βάθους των ελληνικών θαλασσών τον πρώτο λόγο έχει η τεχνολογία των πλωτών υπεράκτιων αιολικών (σε αντίθεση με τα αιολικά στα οποία οι ανεμογεννήτριες είναι «καρφωμένες» στο βυθό). Ο κυβερνητικός σχεδιασμός για το 2024, όπως παρουσιάστηκε σε πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο, προβλέπει πως μέσα στο τέταρτο τρίμηνο του έτους θα γίνει η έκδοση των Προεδρικών Διαταγμάτων για την επιλογή και χωροθέτηση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει πως εκτός από την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου εντός της φετινής χρονιάς προωθεί, μέσω της ΕΔΕΥΕΠ, με κεντρικό τρόπο όλες τις έρευνες πεδίου (ανεμολογικές, χαρτογράφησης βυθού, γεωλογικές, περιβαλλοντικές), έτσι ώστε να γίνουν οι διεθνείς διαγωνισμοί προς τους επενδυτές ελκυστικότεροι και σε συντομότερο χρόνο.
Μέσω των νέων πιλοτικών, εκτός από τις δύο επενδύσεις στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, θα επιτευχθεί ο στόχος για ανάπτυξη αιολικών πάρκων 2 GW μέχρι το 2030. Τα δύο πρώτα πιλοτικά αναπτύσσονται από μια κοινή εταιρεία της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και του ομίλου Κοπελούζου (ισχύος 216 MW, αλλά σταθερής έδρασης) και την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (400 MW).
